با وجود تشدید تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران، صادرات این کشور به ایران در سال جاری نسبت به سال قبل حدود ۳۳ درصد افزایش داشته است.
خبرگزاری رویترز روز دوشنبه، ۲۴ مهر به نقل از دفتر اطلاعات آماری ايالات متحده نوشته است که در هشت ماه اول سال ۲۰۱۲ ارزش صادرات آمریکا به ایران ۱۹۹ میلیون و پانصد هزار دلار بوده، در صورتی که در سال ۲۰۱۱ در همین بازه زمانی ارزش این صادرات ۱۵۰ میلیون و ۸۰۰ هزار دلار بوده است.
این افزایش عمدتاً به دلیل رشد صادرات غلات است. گزارشها حاکی از آن است که آمریکا تا مرداد امسال، ۸۹ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار گندم و دیگر انواع غلات به ایران صادر کرده، در حالی که در سال ۲۰۱۱ آمریکا گندم به ایران صادر نکرد و فقط به ارزش ۲۱ میلیون دلار دانه ذرت به این کشور صادر شده بود.
این در حالی است که طی سال اخیر تحریمهای آمریکا علیه ایران بر سر مناقشه هستهای این کشور با غرب به شدت افزایش یافته است. این تحریمها که علاوه بر صنعت نفت، بانکهای ایرانی را نیز مورد هدف قرار میدهند موجب کاهش صادرات کالاهای ضروری مانند دارو شدهاند.
طبق آمار موجود، ارزش صادرات داروی آمریکا به ایران از ۲۶ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار در سال گذشته به ۱۴میلیون و ۹۰۰ هزار دلار در سال جاری رسیده است.
اما به رغم دشواریهای مبادلاتی و پرداخت صادرات ناشی از تحریمهای بانکی، صادرات برخی کالاهای دیگر از سوی آمریکا به ایران نیز افزایش یافتهاند. صادرات فرآوردههای لبنیاتی ماند کره و خامه از سال گذشته به ارزش ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار دلار بیش از دو برابر افزایش یافتهاند و در سال جاری به ارزش ۲۰ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار رسیدهاند.
صادرات تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی نیز از ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار در سال گذشته به ۸ میلیون دلار در سال جاری افزایش یافته است.
با این وجود برخی شرکتهای آمریکایی از دشوارتر شدن مبادلات کالاهای بشردوستانه به ایران شکایت کردهاند. اگر چه برخی نهادهای مالی ایران مورد تحریم وزارت خزانه داری آمریکا نیستند، اینها عموما بانکهای کوچکتری هستند که دسترسی محدودی به ارز دارند.
از این رو صادرکنندگان آمریکایی نگران هستند که شرکتهای آمریکایی که با این بانکها مبادله میکنند، در صورت رجوع این بانکهای کوچک به بانکهای معتبر ایرانی برای تهیه ارز، به طور غیر مستقیم متهم به نقض قوانین تحریمهای وزارت خزانه داری آمریکا شوند.
در همین رابطه کتی گولد از اعضای یک گروه لابی ضد جنگ به خبرگزاری رویترز گفته است که تحریمها علیه ایران به سد راهی برای عرضه کالاهای بشر دوستانه به این کشور تبدیل شدهاند.
او در این زمینه افزوده: مجوز وزارت خزانه داری آمریکا برای صدور داروهای معالجه سرطان هیچ کمکی به بیماران ایرانی که به دلیل تحریمهای مالی نمیتوانند به این داروها دسترسی داشته باشند، نمیکنند.
یک دیپلمات غربی نیز به خبرگزاری رویترز گفته هدف تحریمها محدود کردن دولت ایران است و نه مردم ایران، اما افزود با سرسختتر شدن تحریمها این امر دشوارتر میشود.
او تأکید کرد کشورهای غربی مایل نیستند تجربه تحریمهای عراق را که باعث کمبود دارو در کشور شده بودند، و در نتیجه برای صدام حسین فرصت استفاده تبلیغاتی فراهم کرده بود، در مورد ایران تکرار کنند.
تحریمهای حوزه نفتی و مالی آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران باعث کاهش چشمگیر صادرات نفت ایران و رکود بیسابقه ارزش پول ملی این کشور شدهاند.
کشورهای غربی ایران را متهم میکنند که تحت پوشش برنامه هستهای مسالمت آمیز به دنبال دسترسی به سلاحهای هستهای است. ایران این اتهامات را همواره رد کرده و تأکید میکند برنامه هستهای این کشور با هدف تولید سوخت و تحقیقات پزشکی راه اندازی شده است.
هفته پیش دولت آمریکا فرمان اجرایی تحریمهای جدید کنگره آمریکا علیه ایران را امضا کرد و وزاری خارجه اتحادیه اروپا نیز در صدد تشدید تحریمها هستند که نشست آنها روز دوشنبه، ۲۴ مهر برگزار میشود.