حسن روحانی در جمع بندی اظهاراتش گفت: "من نیامدم تا در برابر عزیزان دیگر خودنمایی کنم. از مردم میخواهم نه به جملات زیبا که به تدابیر و نه به فیلم ها که به واقعیت های عینی و نه به پوسترها بلکه به استقامت در نظر و آینده نگری رای دهند. 40 سال است با شما سخن گفتم اما هیچگاه شما را فریب ندادم. در معادلات کثیف سیاسی و اقتصادی وارد نشدم. هیچوقت نخواستم مشهور باشم همواره سرفرازی مردم را به محبوبیت و عوامفریبی ترجیح دادم. امیدوارم دولت شما یعنی دولت تدبیر و امید چنان برنامه ریزی کند که بیشتر نگران تعالی بیشتر باشید تا پرداخت اقساط وام های جدید. غذای سالم تری میل کنید و مسکن سالم تری داشته باشید و از امکانات درمانی و بهداشتی بهتری داشته باشید و هر سال نگویید دریغ از پارسال."

ولایتی در جمع بندی سخنانش گفت: " برای اینکه موضوع فعالیت های سیاسی در جنگ تحمیلی نادیده گرفته نشود و اجر دوستان ضایع نشود میگویم من وزیر  خارجه دفاع مقدس بودم. امام از طریق حاج احمد آقا پیام میدادند به مجلس که فلانی باید وزیر خارجه بماند. من زمینه خرید تسلیحات را از کشورهای دیگر فراهم می کردم. من به چین رفتم و سپس از هنگ کنگ. از چین موشک و تسهیلات خریدیم. کتاب تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی را دوستان بخوانند تا بدانند. در قطعنامه 598 صحبت از پرداخت غرامت نشده بلکه بند 6 تعیین متجاوز است و به کشورهای دیگر توصیه شده به دو طرف برای سازندگی کمک کنند. آقای حداد ورودی در این کارهای سیاست خارجی ندارند به همین خاطر از سختی بی اطلاعند."

محسن رضایی در جمع بندی اظهارات خود گفت: "از شهدا، جانبازان و ایثارگران و خانواده های آنها و از ارتش و نیروی انتظامی و بسیج و بخصوص نیروی انتظامی که متاسفانه در این مناظره تضعیف شد تجلیل میکنم. اقشار مختلف مردم خود را برای پیروزی های بزرگ در آینده آماده کنند. ما به این منازعات پایان میدهیم. دل رهبر انقلاب از این وضعیت کشور خون است. امروز باید فداکاری کنیم حتی اگر به من هم اهانت می شود برای خدا و مردم از آن بگذریم. دفاع از حقوق ملت را اصل می گذاریم."

سید محمد غرضی در جمع بندی اظهاراتش گفت: "دولتی که پایگاه اجتماعی قوی داشته باشد دولتی مقتدر است. 50 میلیون صاحب رای است اگر همه رای بدهید 2 اتفاق مهم می افتد. اول عقب نشینی آمریکا و دوم اینکه شما به کسی که می خواهید رای می دهید. دولتی که توان اجتماعی پایین داشته باشد، نمی تواند با رشوه و رانت مبارزه کند. شعار من توسعه جمهوریت و اسلامیت است. در اسلامیت گفتم که دست دولت را از  جیب فقرا کوتاه کرده و قیمت دلار را تثبیت میکنم. توسعه جمهوریت هم آن که می گویم انتخاب استانداران را به رای مردم میگذارم. در ورزش و هنر و سینما و رسانه ها که خیلی حقوق پایمال شده است. اگر رای بیاورم همه اینها را قانونمند کرده و دست رانتخوار را از اینکه عده ای مثلا در سینما با دولت بسازند و ... را قطع میکنم. اماکن را انشاءالله سازماندهی میکنم."

محمدرضا عارف در جمع بندی اظهارات خود با اشاره به حرف های جلیلی درباره ستاره دار شدن دانشجویان در دولت اصلاحات گفت: " در موقع استراحت به من گفتند دکتر معین و ظریفیان صحبت های آقای جلیلی را تکذیب کردند. برخی از مردم انگیزه کافی برای حضور پای صندوق ها ندارید اما باید به پای صندوق بیایید قهر کردن و رای ندادن اعتراض نیست عقب نشینی است. باید مشارکت حداکثری داشت. از همه اقشار و اقوام می خواهم در 24 خرداد به پای صندوق های رای بیایند و در تعیین سرنوشت خود شریک باشید. به کسی رای دهید که نشان داده می تواند کشور را به خوبی اداره کرده و پاسخگوی مشکلات باشد و از ظرفیت قانون اساسی برای پیشرفت استفاده کند و از همه نخبگان و شایستگان استفاده کند و با ایجاد دولتی فراگیر و پاسخگو تعالی و پیشرف کشور را پیگیری کند."

محمدباقر قالیباف در جمع بندی اظهاراتش گفت: "در این ارتباطات نگرانی ها و البته امیدهای زیادی را در مردم دیدم. به من بیش از گذشته آموخت که از سیاست بازی و اختلاف دوری کنید. در دولت آینده اگر دغدغه ای داریم جز دغدغه مردم چیزی نداشته باشیم. این روزها ناگزیر بودیم زیاد حرف بزنیم ولی امیدوارم در دولت آینده بیشتر کار کنم و کمتر حرف بزنم. تاکید بر حقوق ملت را در اولویت کارم میگذارم. تا اول حقوق مردم را ندهیم نباید به دنبال حقوق دولت برویم. در سیاست خارجی ماجراجویی را از حوزه دیپلماسی دور می کنم. نیازمند مدیریت جدی در این عرصه هستیم که نه امتداد وضع موجود باشد و نه برگشت به گذشته. بازگشت به نخبگان به مردم و توجه به تشکل هایی که ریشه مذهبی دارند جزو برنامه هایم است."

سعید جلیلی در جمع بندی اظهاراتش گفت: "باورم این است که پشتوانه قدرت و عزت و مقبولیت و کارآمدی ما دو عنصر مهم است. یکی اسلام ناب و یکی باور داشتن مردم که در جمهوری اسلامی شکل گرفت. این دو هرچه با سازوکار به هم نزدیک شوند تولید بیشتری از ظرفیت های عرصه های قدرت و کارآمدی خواهد کرد. اگر به این باور داریم این اندیشه و مدل بی بدیل است. و نقطه قوت ماست و ما را میتواند وارد مرحله تمدن سازی اسلامی کند. عمیقا باور دارم این اندیشه هم در امنیت و هم در آزادی کاربرد دارد. اینها باید در درون دولت ظهور یابد. انشاءالله دولتی میتواند در این اندیشه مقتدر باشد که هم مردم را باور داشته باشد و هم اندیشه اسلام ناب را. دولت مقتدر دولتی نیست که سازوکار پلیسی بیشتر داشته باشد. دولت مقتدر باید مردم را باور داشته باشد و بر مبنای اسلام ناب که ما آن را در ولایت فقیه می دانیم آن را انجام دهد."

غلامعلی حدادعادل در جمع بندی اظهاراتش گفت: " برای انتخاب رئیس جمهور کشور ما چند نفر یک قولهایی دادیم و وعده هایی دادیم نسبت به آینده. آینده را آینده معین می کند ولی یک راه بهتر برای تصمیم گیری این است که به جای آینده نیامده به گذشته تجربه شده مردم توجه کنند. گذشته هرکدام ما پیش روی شماست. با تحقیق بهتر میتوانید تصمیم بگیرید. نکته دیگر این است که قولی ندهیم که سال آینده شرمنده مردم باشیم. من سعی کردم هیچ قولی که خارج از اختیارات من باشد ندهم. تلاش میکنم با انتخاب همکاران باتقوا، باتدبیر، متخصص و باتجربه و با تکریم همه قشرها که استقلال ایران را در طول تاریخ حفظ کردند، آرامش را در کشور برقرار کنم و با پرهیز از جنجال و با کار و کار و کار همه توان را صرف استعدادهای کشور کنم. برای ایرانی آزاد و آباد و اسلامی و مستقل."

حسن روحانی‌ در پاسخ به این سوال که از نظر شما مهمترین میراث امام چیست و چگونه از این ظرفیت عظیم برای تحقق برنامه های دولت خود استفاده می کنید، گفت: " برخی فکر می کنند جمهوری اسلامی یعنی اسلامیت یا ولی فقیه، لایت فقیه جایگاه رفیعی دارد اما جایگاه جمهوریت هم بالاست. در نظام اسلامی ایران تمام امور طبق اصل 6 قانون اساسی بر مبنای آرای مردم است و اداره کشور طبق رای مردم است. امام می خواست هم جمهوریت حفظ شود و هم اسلامیت. انتخابات 24 خرداد شوراها و ریاست جمهوری مظهر جمهوریت و مردمسالاری دینی است. امام بر  مساله وحدت هم بسیار و بسیار تکیه می کردند. وحدت داخلی که اساس قدرت ما را تشکیل می دهد. امروز علما و مراجع و دانشگاه ها میتوانند با تلاش مضاعف کاری کنند وحدت کلمه مدنظر امام بهتر تحقق پیدا کند."

محمدباقر قالیباف در پاسخ به این سوال که امروز جمهوری اسلامی تبدیل به قدرت جهانی شده دولت شما چه برنامه ای برای استفاده از ظرفیت های راهبردی نظام از جمله ریاست بر جنبش عدم تعهد و قدرت در منطقه و نفوذ در آمریکای لاتین دارد، گفت: "در حوزه سیاست خارجی اینکه امروز فرصت و ظرفیت های بزرگی هست شکی نیست. موقعیت جغرافیای ما این فرصت را فراهم کرده که از دیپلماسی اقتصادی استفاده کنیم. تقویت در داخل با همکاری در کشورهای همسایه و منطقه گرایی موضوع جدی ماست. در منطقه ظرفیت بزرگی داریم. خاورمیانه و شمال آفریقا از مناطق تاثیرگذار در معادلات جهانی است و هیچ منطقه ای حساس تر از خاورمیانه نیست. جنبش غیرمتعهدها که اتفاق خوبی در این دوره افتاد و دبیرخانه برایش درست شد، میتواند دولت بعدی از ظرفیت این بیش از 100 کشور استفاده کند."

سید محمد غرضی در پاسخ به این سوال که با توجه به ضرورت تامین آزاد یهای فردی و اجتماعی مصرح در قانون اساسی، حدود و مرزهای آزادی چیست و چه تفاوتی میان آزادی در جامعه اسلامی و آزادی در جامعه غربی وجود دارد؟ گفت: "در جامعه اسلامی آزادی خیلی وسیع تر از جوامع غربی تعریف می شود. در جوامع غربی آزادی از نیازهای غریزی انبعاث پیدا میکند. در جامعه اسلامی از نیازهای روحی روانی برای تامین زندگی بهتر منبعث می شود. اینکه آزادی بیان محدود به کلمات است یا محدود به توسعه اجتماعی، به شدت در دنیا مطرح است. آن آزادی که جامعه بیشتری را در برگیرد وسیع است."

محسن رضایی در پاسخ به این سوال که آیا سفرهای استانی را در دولت تان ادامه می‌دهید؟ گفت: "قطعاً ولی با شیوه جدید. من مردمسالاری دینی را جاده دوطرفه میدانم. مردم زینت المجالس دولتمردان نیستند که برویم به شهرستان برایشان دستی تکان بدهیم و برگردیم. مردم حق دارند مسئولان را مورد سوال قرار دهند. دولت ما باید دولت پاسخگو باشد. من به همه اقوام احترام میگذارم و تعهد میدهم پارتی بازی و تبعیض ها را برطرف کنم. به استان ها اختیار داده و ایالت تشکیل میدهم و رقابت بین اقوام در اقتصاد و فرهنگ ایجاد می کنم. با کارشناسان و کارآفرینان و دانشگاهیان در استان ها جلسه می گذارم و سپس به بین مردم می روم. در جنگ 3 بار کم بود اسیر شوم چرا که حتما باید اطلاعاتم را کامل کنم و گرنه دستوری به کسی نمی دهم."

جلیلی در پاسخ به این سوال  که حماسه 9 دی را چگونه تحلیل می کنید گفت: جای این سوال خوب، خالی بود. 22 خرداد 88 یک اوج در کشور بود به لحاظ مانور جمهوریت نظام. نظام توانست آن را به رخ جهان بکشاند. مشارکت گسترده در سازوکار بسیار عالی و رقابت سیاسی. عده ای این اوج و قله موفقیت و پیشرفت را می خواستند تخریب کنند. کارهایی کردند و دشمنان را امیدوار کردند. دشمنانی که فهمیده بودند نظام به اوجی می رسد و ظرفیت بزرگی بود برای موفقیت های بیشتر ولی متاسفانه عده ای آن فتنه را به پا و ظلم به نظام و طرفداران خودشان کردند. یکی از ویژگی های نظام ما که متمایز از دیگران است، امنیتش پشتوانه مردمی دارد و نه به خاطر دستگاه های پلیسی. 9 دی اوج حضور مردم بود برای مقابله با ظلمی که به نظام شد. فتنه ای که به پا شد به واسطه حضور حماسی مردم خاموش شد و این یکی از امتیازات نظام سیاسی اسلام است."

محمدرضا عارف در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه راهکار شما برای به کارگیری تجربیات دولت های قبل چیست؟ گفت: "اگر به شایسته سالاری پایبند باشیم و معتقد باشیم که از همه ظرفیت ها و توانایی ها استفاده کنیم به طور طبیعی باید به سمت دولت های قبل هم برویم و از نیروهای برجسته آنها استفاده کنیم. به طور  کلی اگر بخواهم دولتها را مطرح کنم، پایداری و استقاومت دولت موسوی، سازندگی دولت هاشمی، اصلاح طلبی دولت خاتمی و پشتکار و فعالیت دولت احمدی نژاد را مبنای کارم قرار میدهم. در همه دولت ها نیروهای برجسته ای هستند که سعی میکنیم از تجربیات آنها استفاده کنیم. البته این لزوما به معنای استفاده از کابینه نیست. باید شورای قوی مشاوران تشکیل دهیم. من در دولت اصلاحات این را با حضور وزرای سابق تشکیل دادم. آقای غرضی و عسگراولادی و توکلی دعوت کردم که از من تقدیر کردند."

کشور ایران کشور کهنی است. ما هزاران سال است که در این قطعه از جهان خوش نشسته‌ایم و خوش درخشیده‌ایم. هر کس تاریخ تمدن باستان را بخواند در فصل‌های اولیه آن کتاب با تمدن ایران شروع می‌کند. این نشان می‌دهد مردم در دفاع از کشورشان غیرتمند بوده‌اند.

چند بار چند رئیس جمهور مطرح کرده‌آند که اختیارات رئیس جمهور در قانون اساسی کافی نیست اما این اختیارات کافی است. بدون این که در حوزه اختیارات ریاست جمهوری کاری انجام بدهد این دلیلش این است که برای کار نکردن و کم کار کردن دنبال بهانه است وگرنه اختیارات ریاست جمهور در قانون اساسی بسیار زیاد است.

ما با آمریکا یکی از بحث‌های اساسی‌مان این است که در بین دو پارادایم سیاست خارجی آنها تعارض جدی دارد. تعهد به امنیت «رژیم صهیونیستی» مبنای سیاست خارجی آمریکا است. مخالفت با «رژیم صهیونیستی» اساس سیاست خارجی ما است. به خاطر این تقابل ما در جاهای مختلف دچار اختلاف می‌شویم.

قدرت‌های یک جانبه نگر در دنیا که فکر می‌کنند چون قدرت هستند پس حق هستند و می‌توانند برای همه چیز تصمیم بگیرند و دموکراسی را تا جایی قبول دارند که اهداف‌شان به خطر نیفتد باعث می‌شوند شبکه‌های تلویزیونی ایران از ماهواره‌ها حذف شود. این رفتار دوگانه است و فقط در حوزه رسانه نیست. مثلا در مسائل حقوق بشری گاه به یک موضوع خیلی اهمیت می‌دهند و گاهی به مرگ هزاران نفر بی توجهی می‌کنند.

همکاری بین قوای سه گانه باید رعایت شود. بخصوص نقش قوه مجریه برجسته تر است. اختلاف بین دولت و مجلس  و بی توجهی دولت به قوانین مصوب مجلس و تذکراتی که از سوی مجلس به دولت داده می‌شود و بعضی درگیری‌های دیگر مردم را رنج می‌دهد. مردم رنج می‌برند در حالی که گرانی و بیکاری و تورم روز افزون است مسئولان با یکدیگر همکاری نمی‌کنند. دولت آینده اخلاق مدار است.

۳۴ سال است صحت این گفته امام ثابت شده که آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند. ما اگر باور به خدا، باور به مردم و باور به خودمان داشته باشیم. اگر به نیروی لایزال این ملت بزرگ متکی باشیم و سعی کنیم با نشان دادن یک نیروی متدین صحت گفته امام ثابت خواهد شد. باید مثل امام زندگی کنیم. قول و فعل‌مان یکی باشد. اگر مردم بدانند دولتمردان صادق اند و الگوی اسلامی هستند مردم کم نمی‌آورند.

نقد یعنی واقعیتی اتفاق افتاده و ایراد و اشکالی دارد ما باید این را تبیین کنیم. ما باید نقد کنیم و ببینیم اشکال‌ها کجاست و چطور باید اشکال‌ها رفع بشود. با نقد نقادان یک ارزیابی صورت می‌گیرد. سیاه نمایی یعنی اگر یک نقص کوچک هست آن را چند برابر کنیم. گاهی واقعیت‌هایی در جامعه هست که تلخ است. گاهی واقعا هوا سرد است. واقعا هوای زندگی اقتصادی مردم و وضعیت آزادی‌ها سرد است. این سیاه نمایی نیست.

بیشترین ظرفیت انقلاب ما فرهنگی است. باید تلاش کنیم سطح روابط فرهنگی مان را با کشورها بالا ببریم. ما چهار میلیون نفر ایرانی در خارج از کشور داریم. اگر ارتباط صمیمانه‌ای با اینها داشته باشیم می‌توانند سفرای فرهنگی ما باشند. سعی کنیم نخبه‌گان فرهنگی خارجی را به ایران بیاوریم. آقای خاتمی مبتکر گفتگوی تمدن‌ها بود و نفوذ خوبی در دنیا دارد. آقای هاشمی نفوذ خوبی در منطقه دارد و بر اساس توانمندی اینها روابطمان را با دنیا بهبود می‌دهیم.

من به تحریم‌ها خیلی اهمیت نمی‌دهم. الان خرج کشور چهل میلیاردد دلار در سال بیشتر نیست. این که تصور کنند با این حرکت‌ها کشور را از سازندگی بیندازند اشتباهی است کنار اشتباه‌های دیگر آمریکا. تحریم‌ها روی ما اثر نکرد. ما قبل از انقلاب توی تحریم بودیم. بعد از انقلاب وزیر شدم باز هم در تحریم بودیم. از اولی که به دنیا آمدم توی تحریم بودیم.

 نهضت بیداری اسلامی از دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران است. نتیجه صدور انقلاب ما به سوریه و عراق و مصر رسید و در اثر فعالیت‌های دیگر موج بزرگی به وجود آمد. مشکل بیداری اسلامی این است که همه سیستم‌های جاسوسی تلاش می‌کنند ارتباط آنها را با ایران منع کنند. طرحی ما و دوستان‌مان داریم که به چه صورتی فرمان را بچرخانیم که هم از آن ناحیه تهدید شویم و هم از آنها حمایت کنیم. الان ما بعد از هزار سال در سواحل مدیترانه هستیم. ما باید از نظر فرهنگی و اقتصادی ارتباط‌مان را بیشتر با بیداری اسلامی پیش ببریم.

در این جلسه سه نفر از دوستان که با هم ائتلاف کردند معلوم شد اختلاف نظر اساسی دارند. اکثر دوستان ما در گذشته مانده‌اند و ماندن در مسائل گذشته جز گرفتن وقت مردم پیامدی ندارد. وضعیت امروز حتی شبیه سال ۸۸ هم نیست. سیاست داخلی و خارجی باید دو هدف را دنبال کند یکی بهبود وضعیت مردم و نفوذ قدرت سیاسی ما. الان بخش جهادی را از سیاست خارجی جدا کنیم چه باقی می‌ماند. ما الان چه روابطی با اروپا داریم؟ الان مسئله هسته‌ای را از این حالت فرسایشی بیرون بیاوریم. آنها دارند از ما زمان می‌گیرند که اثر تحریم‌ها بیشتر شود و بعد ما اسم این را می‌گذاریم مقاومت.

آنهایی که گفتند قطعنامه‌ای در کار نیست، شورای امنیتی در کار نیست باید بدانند که نتوانستند مسائل بین المللی را درست بشناسند و تشخیص بدهند. موقعیت حساسی داریم و کسانی که می‌توانند از طریق مذاکره و منطق با جهان حرف بزنند باید مسائل را حل و فصل کنند و مذاکرات هسته‌ای را در دست بگیرند. ما باید قدرت ملی داخلی را در دست بگیریم و این وقتی محقق خواهد شد که دولت ما فراجناحی باشد. باید قدرت ملی خود را بسازیم و بعد با تدبیر با جهان مذاکره کنیم. این که جلوی جنگ گرفته شد و مذاکرات سازنده صورت گرفت این چیزی است که یک بار تجربه شده و می‌توانیم این را تکرار کنیم.

ما نباید سیاه نمایی کنیم. این که ما دوران کنونی را اسمش را بگذاریم زمستان و بگوییم بعد از این زمستان بهار می‌آید درست نیست.

انسجام داخلی اساس سیاست خارجی من است. هیچ وقت ملت ما در تاریخ خود عزتش را فدای هیچ چیز نکرده است. نه فدای اقتصاد و نه فدای مسائل مالی

اگر مردم به من رای بدهند برنامه من انسجام داخلی است. من اعلام می‌کنم استاندار هر استانی را خود مردم آن استان انتخاب کنند. این که ۳۳۰ استاندار در این ۳۳ سال تعیین شدند درست نیست.

ما باید بحث دیپلماسی را بر اساس اسلام ناب پیش ببریم. آقای ولایتی بگویند هنر دیپلماسی شما آن وقت که برای رئیس جمهور حکم جلب صادر شد دیپلماسی شما کجا بود؟ وقتی گفتند وزرا به ایران نروند سیاست خارجی شما کجا بود؟

در زمان آقای لاریجانی دیدار با سارکوزی ما به توافقی رسیدیم و حتی بر روی تعداد سانتریفوژها توافق کردیم. در همان زمان که من با تاکید آقای رئیس جمهور در فرانسه بودم، وزارت امور خارجه ایران کاردار سفارت فرانسه را در تهران فراخواند و گفت این کسی که شما با او مذاکره می‌کنید نماینده ما نیست.

در رابطه با روسیه هم همین اتفاق افتاد و گفت اگر تو قول بدهی که پوتین به ایران می‌آید و دست خالی برنمی‌گردد من پوتین را به ایران می‌آورم.

در آلماتی پیشنهاداتی به آقای جلیلی شد که ایشان نپذیرفتند و چیز بسیار بیشتری خواستند که در این گام ممکن نبود. ایشان گفتند ما این کار را می‌کنیم شما همه تحریم‌ها را بردارید. این شیوه دیپلماتیک نیست. مذاکره بیانیه خواندن نیست.

جلیلی: اگر اطلاعات دیگرتان مثل این باشد کاملا غلط است. نوار اطلاعات آلماتی موجود است پیاده شده و خدمت آقا داده شده است.

ولایتی: دیپلماسی کلاس فلسفه نیست. چیزی که مردم می‌بینند این است که این همه سال شما می‌روید و هر روز هم تحریم‌ها بیشتر می‌شوند. هنر دیپلمات این است که نگذارد کار رزمندگان هدر برود.

من به آقای قالیباف و حداد و ولایتی می‌خواهم بگویم که ظاهرا اختلاف‌نظرهایتان جدی است. به ما بگویند که مگر شما ائتلاف نکردید چرا این قدر اختلاف نظر دارید؟

سطح دیپلماسی را شما در حد یک پروتوکل پایین آوردیم. شما می‌گویید ما این قدر با میتران نزدیک بودیم که با هم قهوه می‌خوردیم. همان وقتی که شما با آقای میتران قهوه می‌خوردید موشک‌های فرانسوی در جبهه روی سر ما ریخته می‌شد.

آقای ولایتی به عنوان توضیح توانایی‌هایشان به آتش بس اشاره می‌کنند. قطعنامه ۵۹۸ کی حل شد؟ وقتی که صدام به کویت حمله کرد و دیگر کسی در جهان حامی صدام نبود. ما نباید این کار را به خودمان نسبت بدهیم.

حداد عادل: من حل مسئله هسته‌ای را سخت‌تر از مسئله آتش بس می‌دانم. مسئله هسته‌ای اصلا وجود دارد. دشمن ما را متهم به ساخت سلاح هسته‌ای می‌کند در حالی که اصلا چنین چیزی نیست. کاندیدایی که دم از قانون می‌زد و می‌گفت آمده است که با دروغگویی برخورد کند و قبل از این که صندوق‌های رای باز شود اعلام کرد که رئیس جمهور است این کارش بی قانونی هست یا نه؟ چرا آقای عارف شما با ایشان برخورد نکردید و از ایشان انتقاد نکردید؟

این برداشت که رئیس جمهور تنها یک مدیر اجرایی عالی‌رتبه است ناشی از مشکلات گذشته و روشی است که دولت کنونی در پیش گرفته است.

من معتقدم حل مشکلات اقتصادی در گرو اصلاح نگاه و اولویت‌ها است. خیلی از مردم اصلی‌ترین اولویت را مسائل خارجی و حل تحریم‌ها می‌دانند. کسانی باید بر سر کار بیایند که این تجربه را دارند و من در جریان قطعنامه ۵۹۸ چنین تجربه‌ای را دارم. این قرارداد به گونه‌ای اجرا شد که همه حقوق ملت ایران حفظ شد و حتی یک وجب از خاک ما به دست دشمن نیفتد و همین روش در بحث هسته‌ای جواب خواهد داد. وظیفه دیپلماسی کاهش هزینه است و نه صدور بیانیه.

برخی مشکلات اقتصادی ریشه در سو تدبیر دارد. اگر کسی در راس قوه مجریه قرار گیرد که در بین جناح‌های مختلف مقبولیت دارد می‌تواند موفق باشد و بر مشکلات غلبه کند. نباید کارآمدی را به مسائل عمرانی تقلیل بدهیم.

نباید فقط شعار داد. باید رسانه‌ها را هم آزاد گذاشت. انسجام داخلی و تعامل سازنده و فزاینده با جهان باید طوری باشد که کشور را به سمت سازندگی بیشتر و برخورد اصلاح طلبانه و مسائل مبتلا به کشور ببرد. اگر من رئیس جهور شوم تعامل سازنده و فزاینده با کشورهای جهان برقرار خواهم کرد. رابطه با چند کشور آفریقایی و آمریکایی خوب است اما آورده‌ای برای نظام ندارد. باید به خارج از ایران رفت و رفت و آمد کرد و رفت و آمد سران دیگر کشورها را به ایران تسهیل کرد.

پس از نقدهای کاندیداها به اظهارات و برنامه عارف، وی در دفاع از اظهارات خود با اشاره به رویکردهای مدیریتی دولت اصلاح گفت:  "در وزارت پست و تلگراف معاون راست داشتم. دو تن از معاونان سازمان مدیریت اصولگرا بودند. آقای خاتمی از وزیری در کابینه اش استفاده کرد که به او رای  نداده بود. اصولگرایان پشت احمدی نژاد بودند اما اخیرا از او فاصله گرفتند. باید مسئولیت وضعیت کشور را بپذیرند."

وی در ادامه در پاسخ به جلیلی، اظهار داشت: "رشد مطبوعات و احزاب و سازمان های مردم نهاد در اصلاحات با هیچ دوره ای قابل قیاس نیست. یارانه ها چطور پخش شد؟ آیا الان به این شکل عمل میشود؟ آیا یارانه روزنامه های اصولگرایان همانند روزنامه های اصلاح طلبان است؟ باید عدالت را دنبال و زمینه آزادی بیان را قبول کنیم. البته پیشرفت های خوبی داشتیم ولی بناست مشکلات را بگوییم تا راه حل پیدا کنیم. افتخار میکنیم در نانو در دنیا یک رقمی هستیم ولی ما در سال 80 از آن حمایت کردیم."

وی در ادامه با اشاره به حوادث سال 88، گفت: "صدا و سیما در این چهار سال چه کرد؟ عکس آقای خاتمی رو به عنوان جاسوس نشان داد. در سال 88 تریبون ها یکسویه و از ان یک جریان بود. در یک فضای کارشناسی و دوستانه تحلیل کنیم حوادث قبل از 88 و حین و بعد از برگزاری انتخابات را با نگاه به آینده که دیگر این لکه ننگ تکرار نشود. نباید در گذشته متوقف شویم. در تمام دانشگاه ها سعی کردم دانشجویان را متقاعد کنم که مساله امروزمان حضور حداکثری در انتخابات است."

عارف افزود: "والله قسم استفاده ام از این اسامی به خاطر کسب رای نیست. وسیله مهمتر از هدف است. چرا باید به هم برچسب بزنیم آقای جلیلی؟ ما باید کشور را اصلاح کنیم. در گذشته نباید متوقف شویم. چهارسال خدا به من توانایی داد سکوت معنادار کنم. گاهی در  مجمع با حداد خصوصی صحبت کردم. خدا می داند چقدر در این 4 سال دلم درد گرفته است. چرا باید علیه هم فقط از حربه چماق استفاده کنیم آقای جلیلی؟ ما در راهبردها هیچ اختلاف سلیقه ای نداریم. نباید جوانان عزیزمان را از دست بدهیم. مساله امروز حل مشکلات جوانان کشور است."

وی در پاسخ به سخنان حداد گفت قرار نیست از همه اقدامات دفاع کند و برخی اشتباهات را می پذیرد و آمده است که این رویه را اصلاح کند.

در ادامه این بخش، جلیلی به عارف گفت: "جلیلی: من به جز 2-3 اطلاعاتی که دادم به شما برچسبی زدم و یا چماقی برداشتم که شما می فرمایید؟ آیا قبول ندارید که ظلم بزرگی به نظام شد؟ اگر سوالی مطرح و اطلاعات دقیقی بیان می شود اینکه بگوییم اینها چماق است، اگر بعدا در دولت برویم که همه را چماقدار می خوانیم."

پس از سخنان جلیلی، عارف گفت: "قطعا قبول دارم که ظلم به نظام شد اما باید سهم تک تک گروه ها را مشخص کنیم."

اصولگراها در قوه اجرایی حتی بخشدارها را هم اگر هم سلیقه نبودند حذف کردند #عارف #انتخابات #مناظره

مردم دیگر در این انتخابات رویکرد آزمایش و خطا را تکرار نکنند و به سوابق نگاه کنند #انتخابات #مناظره #عارف

جریان موهم انحرافی را سبب این وضع ندانیم #عارف #انتخابات #مناظره

سوال اینجاست با درآمد بالای نفت چرا به جای آمدن نفت بر سر سفره‌ها نان را از سفره ها برداشتیم #عارف #انتخابات #مناظره

در دولت اصلاحات ما تورم رو از 17 درصد به 10 درصد رساندیم #عارف #انتخابات #مناظره

#عارف : مردم حق دارند بدانند که چه کسانی وضعیت موجود را به وجود آورند؟ خوب است گفته شود اصولگراها در هر 3 قوه حاکمیت داشت #انتخابات #مناظره

دکتر #عارف برای تشریح برنامه سیاسی خود پشت تریبون قرار گرفت #مناظره

روحانی در جواب به قالیباف : درست است باید رقابت کنیم ولی نه اینجوری #مناظره #انتخابات

روحانی در جواب به قالیباف : شما گفتید بیایند و آنها را گاز انبری دستگیر کنیم! ما گفتیم اگر درست نیست مجوز ندهیم! اگر درست هست مجوز دهیم

دکتر #عارف خطاب به حدادعادل : شما در مجلس اگر مبنای برنامه چهارم را قبول نداشتند، چرا آن را اصلاح نکردید؟ #مناظره #انتخابات

سوال دکتر #عارف از قالیباف : در زمان شما قیمت زمین در تهران 6 برابر شده آیا فروش تراکم در این افزایش قیمت سهیم نبوده؟ #مناظره #انتخابات

دکتر #عارف در سوال از قالیباف : نگاه ما بخشی است، در پی حل یک مشکل در بخش هستیم و به تاثیر آن در بخش‌های دیگر نیستیم #مناظره #انتخابات

سوال دکتر #عارف از رضایی : بعضی از جوانان بخاطر درست کردن عکس من در کنار آیت الله حسن خمینی و هاتمی دستگیر شدند

سوال دکتر #عارف از رضایی : در همایش‌های ما بخاطر شعار درود بر عارف، سلام بر خاتمی جوانان دستگیر میشوند؟ شما راه حل را چه میدانید؟ #مناظره

#عارف درپاسخ به سوالی درخصوص حمایت خاتمی وهاشمی ازوی گفت: فعلاًهیچ حمایتی ازهیچ فردی نشده ومن درتماس هستم وازتوصیه های آنهااستفاده میکنم

دکتر #عارف جهت سومین #مناظره وارد ساختمان معاونت سیما شد #انتخابات

دکتر #عارف یکشنبه شب در سفر به شهر یزد با حضور در جمع مردم درالعباده در مسجد حظیره به تبیین برنامه های خود خواهد پرداخت #انتخابات

*زمان لاریجانی معاون ایشان با سولانا به توافق رسیدند اما سولانا زیر توافقات زد و قبول نکرد

*بین حق و باطل راه رفتن معنی اش دوری از افراط و تفریط نیست. اطلاعاتی هم که آقای رضایی فرمودند مبنایش درست نیست.

*جلیلی خطاب به دکتر رضایی : بین حق و باطل راه رفتن میانه روی نیست

*البرادعی : این طرح تا جایی پیش رفته بود که قول میداد اروپا دانشمندان ایرانی را تحت پوشش قرار دهد

*البرادعی : نه تنها پیشنهاد سه کشور اروپایی ناچیز بود بلکه لحن توهین آمیزی داشت و متکبرانه

*در بحث سیاست خارجی، دفاع از حقوق و ارزشهای ملت مهم است

*اگر میخواهیم ازسلایق جلوگیری کنیم راهش قانون است. اگربه صراحت از کسانی که بزرگترین بی قانونی را با افتخار یادکنیم، بزرگترین بی قانونی می شود

*عده ای نگران بودند نکند به ما حمله شود اما آمریکا هم در افغانستان زمین گیر شد هم در عراق و برای رهایی از این وضعیت از ما طلب مساعدت کرد.

*در دوره هاشمی  حکم جلب برایشان آمد و دوره خاتمی به ماگفتند محور شرارت. این شیوه آقایان غلط است. منافع ملی کشور دقیقا بعد از آن دوران حفظ شد

*در زمانی که برخی دوستان شعار همراهی با نظم جهانی را دادند و از تقابل بیهوده جلوگیری کنیم پاسخش چه بود؟

*وزارت خارجه ما به دلیل برخی تدابیر ظرفیت بار بزرگ سیاست خارجی را الان ندارد و باید قویتر شود.

سیاست خارجی ایران یکی از رویکردهای بسیار مثبت نظام ما بوده است. دستگاه ها باید با این خود را منطبق کنند

*دکتر جلیلی به دکتر قالیباف : در گزارش شما به عنوان برنامه راهبردی جمله ای ذکر شده که با نگاه شما نمیخواهد

*سیاست خارجی بر اساس منافع ارزشها و منافع کشور است سوالم این است که اگر کشوری اصول و منافعش در تقابل شما بود چگونه میخواهید با آن برخورد کنید

در ادامه سومین مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری، کاندیداها به نقد برنامه و سخنان محمدرضا عارف پرداختند.

در ابتدا، محمد غرضی با انتقاد شدید از اصولگرا و اصلاح طلب شدن بحث ها، گفت: " از اول جلسه تا حالا بحث سر دو گروه اصلاح طلب و اصولگراست و سی سال کشور دست این بزرگان است. قدرت سیاسی در انحصار این دو گروه است هر روز که روی کار می آیند دیگری را حذف میکنند. اگر کشور دست دو گروه بود، دو نفر اینجا نشسته بودند. از اصولگراها 4-5 نفر و از اصلاح طلب ها چند نفر اینجا هستند. این نشانه شکست اصولگرایان و اصلاح طلبان است.

وی افزود: " آیا رویمان می شود در کشور هنوز بگوییم که اصلاح طلبیم. رای و دولت دارید نوش جانتان اما اینکه اصلاح طلب تحت این عناوین بخواهد به میدان بیاید با ایراد به نیروی انتظامی و ... بخواهد حکومت کند، دوباره عده ای از رهبری عبور می کنند. حرف های عارف نشان داد هم اصلاح طلب است و هم با اسامی که می آورند می خواهند از آنها قرض کنند  تا مردم به آنها رای بدهند. گروه های اصلاح طلب و اصولگرا وضع خود را با متن مردم مشخص کنند."

رضایی هم در اظهاراتی مشابه حرف های غرضی گفت: "امروز مردم از کشمکش های سیاسی خسته شده اند و باید به آن پایان بدهیم. مدیریت اصلاح طلبی و اصولگرایی جواب نمی دهد، هرچند در این دو طیف، انسان های خوب و بد هست. مشروط به اینکه رهبری را قبول داشته باشند و افراد کارآمدشان دور هم جمع شوند م یتوانیم در کشور  کارهای بزرگی انجام دهیم. باید بنا را به حق مردم بگذاریم و به گذشته سلام بدهیم و برویم. در تحریم که هستیم باید دست به دست هم مشکلات را حل کنیم."

در ادامه ولایتی با انتقاد از اظهارات عارف، گفت: "آیا ایراد شما به اصولگرایان، در دولت خودتان کسی را گذاشتید در سمت های بالا در دولت اصلاحات؟ یا همه را کنار گذاشتید؟ قبول دارم که نباید انحصار طلبی کرد."

حدادعادل هم در تکمیل سخنان ولایتی گفت: "با عارف موافقم که کشور با شایسته سالاری اداره شود ولی ایشان مشکلات امروز کشور را گردن اصولگرایان می اندازند که چرا آمدند اصلاح طلبان را کنار گذاشتند. بعد از اینکه خاتمی رئیس جمهور شد دولت را از هاشمی گرفتند، چه پاییز برگ ریز اصلاحاتی در کشور شروع شد که آمدند گویی جلوی پنجره مملکت را چون گونی تکاندند و در برخی وزارت خانه ها فقط آبدارچی باقی ماند."

وی افزود: "می گفتیم چرا این تغییرات را می دهید، می گفتند هر کس به خاتمی رای نداده باید برود. من و شما با هم رفیقیم آقای عارف‌، در خود مجلس اصلاحات ببینید با بنده چه کردند؟ من اهل تندروی و افراط و تفریط بودم؟ چه کرده بودم؟ شورای نگهبان اعلام کرد که من رای دارم، در مجلس اصلاحات 5 ماه تمام بنده را یک لنگه پا دم در مجلس نگهداشت و اعتبارنامه من را تصویب نمیکرد. اینها بی قانونی نیست؟"

جلیلی هم با انتقاد از عارف گفت: "شما خیلی از بحث آزادی و مباحث اینطوری مطرح کردید. در زمانی که مسئولیت داشتید اینها آزادی نبود؟ چرا در زمان دولت شما هر اعتراض اجتماعی که می شد با بدترین وضع، بی تدبیری می شد. در سمیرم 8 نفر در ایذه 4 نفر و ... را کشتند. مسئولیت اینها زیر نظر شورای تامین استان است که دست استانداری هاست. دانشجوی ستاره دار در زمان کی انجام شد؟ توفیقی خودش مصاحبه کرد و گفت در زمان ما بود. این خیلی بی سابقه است که معین نامه می نویسد  به خاتمی که با 50 عضو انجمن اسلامی مستقل برخورد امنیتی و قضایی و اطلاعاتی و ... شود. در زمینه عدالت رسانه ای،‌آنوقت چه توفیقی داشتید. حجم رسانه ها در اختیار چه کسی بود؟ درصدش دست چه کسی بود؟ روزنامه های زنجیره ای متعلق به چه کسی بود؟ می گویید وضع موجود بسیار بد است، چرا پیشرفت ها را نادیده می گیرید؟ بله نقایصی هست ولی از وقتی این نقایص صورت گرفت که زاویه گرفته شد با مبانی اصولگرایی. مبنا هم باید قانون باشد. نامه اوباما هم بود که دو روز قبل انتخابات گفت بدون ایران مسائل حل نمی شود. آنوقت چه کسانی آن فتنه را رقم زدند و بیگانگان را به طمع انداختند؟"

قالیباف هم پرسید: "فرمودند اگر در دولت قرار گیرند معاونت اقوام را درست میکنند. در دولت شما میتوانستید اینکار را بکنید. چه ضمانتی هست که اگر بیایید دوباره این اتفاق بیفتد؟ کارنامه شما در قبال تشکل  ها و NGO ها چیست؟"

حسن روحانی در این بخش اظهارنظری نکرد.

vahid Vahid Online
#رضایی خیلی خوب داره از آب گل آلود ماهی می‌گیره برای خودش #مناظره

kambizhosseini Kambiz Hosseini
جلیلی داره کم کم شبیه احمدی نزاد حرف می زنه. #مناظره

aminsabeti Amin Sabeti
چرا اینها همشون مثال از دولت خاتمی می‌زنند؟ چرا از دولت احمدی‌نژاد مثال نمی‌زنند؟ #مناظره #انتخابات

gozareha Ali Nemati Shahab
ما مقاومت کنیم که مردم گرسنه بمونند!؟ دمت گرم رضایی #مناظره

#عارف: شما می خواستید پول نفت را سر سفره ها بیاورید، اما حتی نان را هم از سر سفره ها بردید. #مناظره

آقای رضایی شما همون کسی هستین که گفتین که شورای امنیت خیلی بهتر از شورای حکام است! چون شما دارید می گید من اشاره می کنم. #روحانی #مناظره

من شیوه ی تخریب رو نمی پسندم. حاضر نیستم رقیبم رو تخریب کنم و اسرار سری مملکت رو افشا کنم. #روحانی #مناظره

من که در زمان شاه در مقابل شاه و بعد از آن هم همیشه در مقابل افراط و تفریط استاده ام. من همیشه حامی آزادی بیان بوده ام. #روحانی #مناظره

بنده فردی هستم که از ابتدای زندگی سیاسی ام تکلیفم روشن است. هرگز پادگانی فکر نکرده ام. من سرهنگ نیستم! من حقوق دان هستم! #روحانی #مناظره

آقای قالیباف! شما در همون جلسه ای که اشاره کردید گفتید مجوز تظاهرات بدهید تا ما بیاییم و دانشجوها را دستگیر کنیم! #روحانی #مناظره

من گفته بودم مذاکره باآمریکایی ها بهتر است تا اروپایی ها چون "اروپایی ها"(نه ما) کدخدایی را دارند که دائما باید اجازه بگیرند #روحانی #مناظره

#ولایتی: لاریجانی با سولانا به نتیجه رسیده بودند، اما در نماز جمعه یکی از مسئولین گفت ما مذاکره نخواهیم کرد و سولانا عقب نشینی کرد #مناظره

#جلیلی: آقای رضایی، بین "حق" و "باطل" راه رفتن به معنای "میانه روی" نیست #مناظره

تاریخ را تحریف نکینم. جنگ پشت در ایران بود. ایران با #تدبیر توانست از اروپایی ها به عنوان سپر انسانی استفاده کند #روحانی #مناظره

اساس سیاسیت داخلی دولت #تدبیر و #امید تامین امنیت و آرامش در ابعاد مختلف زندگی برای ملت ایران است #روحانی #مناظره

سوال من مودبانه است. من کسی را تخریب نکردم. پرسیدم نمی‌شد این کار با هزینه کمتری این کار را کرد؟ ما در احتمال تحریم نبودیم اما فکر می‌کردیم تحریم می‌شویم. یک زمانی در حال تحریم بودیم اما مسئولان گفتند این کاغذ پاره ای بیش نیست. ما که می‌خواهیم خودمان را در معرض انتخاب مردم قرار بدهیم طوری حرف‌ها گفته شود که مردم بتوانند انتخاب کنند.

آقای رضایی با لحنی صحبت می‌کنند مثل این که ایشان نظرات دقیقی داشته‌اند و اجرا نشده است. شما کسی هستید که در جمع گفتید که شورای امنیت سازمان ملل بهتر از شورای حکام است و چرا آقای روحانی جلوی این پرونده را گرفته است. من حرف‌های دیگر شما را هم دارم. اولین نتایج جلسات سری هسته‌ای ما را کدام سایت افشا کرد؟ ما اگر می‌خواهیم رقابت کنیم رقابت سالم کنیم. با این لحن صحبت نکنید.

همه گرفتاری ما این است که کاملا تلاش نشد که پرونده به شورای امنیت نرود. ما باید تمام تلاش‌مان را بکنیم که پرونده به شورای حکام برگردد.

هیچ کس برنامه عملی و فیزیکی نمی‌دهد. همه برنامه عرفانی و ادبیاتی می‌دهند. این دعوا و اختلاف نظری که این دو نفر داشته‌اند و در گذشته داشته‌اند کمکی به آینده نمی‌کند.

از من پرسیده بودند مذاکره با آمریکا راحت‌تر است یا اروپا. من گفتم که مذاکره با آمریکا راحت‌تر است. چون اروپایی‌های یک کدخدایی دارند که آمریکا است و باید بروند از او اجازه بگیرند. من گفتم بهتر است با کدخدای آنها صحبت کنیم.

از آقای قالیباف خیلی تعجب می‌کنم. ما درست است که رقابت می‌کنیم اما نه این طور. بحث این بود که شما می‌گفتید دانشجوها بیایند ما گاز انبری اینها را دستگیر کنیم. راه این است که ما از اول یا مجوز بدهیم و بیایند تظاهرات کنند یا اصلا مجوز ندهیم. شما به بحث‌های آن زمان برنگردید شما به آن بحث‌ها برنگردید. 

آقای قالیباف می‌گویند در مورد اقوام شورای عالی امنیت ملی انجام داده است. آیا غیر از این است که اگر موردی ماموری از ناجا یا هر جای دیگه‌ای انجام می‌داد که صحیح نبود شورا با آن برخورد می‌کرد؟ من از ابتدای زندگی مسیرم روشن است. هیچ وقت پادگانی عمل نکردم. من سرهنگ نیستم من حقوقدانم. من می‌گویم با اقلیت‌ها طبق قانون برخورد کنیم. من روبروی شاه ایستاده بودم و همیشه روبری افراطیون ایستاده بودیم. من که خطم همیشه اعتدال بوده است.

قالیباف: بهترین رابطه  و ارتباط بین پلیس و دانشجو در دوره من بود. این حرکت گاز انبری که شما می‌گویید نبوده است. دولت اصلاحات هم این را تایید می‌کند. حرف من این بود که آن زمان من می‌گفتم به دفتر تحکیم وحدت مجوز بدهیم. شما گفتید نه چه کاری است دردسر می‌شود. افتخار من این است که مجاهد بوده‌ام و جنگیده‌ام. ما گاز انبری عمل نکردیم. ایستادیم و هم از لباس شخصی‌ها کتک خوردیم و هم از دانشجوها.

جلیلی: در کتاب البرادعی از جمله آمده است که آنچه غرب به ایران داد ناچیز بود و خود آقای روحانی هم در کتابش به این نکته اشاره کرده است. تحلیلی که وجود دارد این است که خطری نبود. ایران در اقتدار بود و ما وقتی توانستیم این خطر را رفع کنیم که با اقتدار پیش رفتیم و بعد آنها به دنبال ما آمدند.

قالیباف: سال ۸۲ که من فرمانده نیروی انتظامی بودم و شما دبیر شورای امنیت اجتماعی بود. یادتان هست در سالگرد ۱۸ تیر خواستم اجازه بدهید دفتر تحکیم وحدت مراسم سالگرد را برگزار کند و شما گفتید چه کاری است و شما دنبال دردسرید. یکی از اعضای دفتر تحکیم وحدت که الان خارج از کشور است و آمد و با اصرار من مجوز تجمع گرفت. در شورای امنیت کشور در سال ۸۲ بنده معتقد بودم افرادی که پشت صحنه هستند دانشجو نیستند و با اصرار مجوز ورود نیروی انتظامی را به دانشگاه گرفتم و گفتم برخی از اعضای همین جلسه پشت این حوادث هستند. ما در مجلس ششم برای این موضوعات رفتیم و توضیح دادیم و یکی از نمایندگان بلند شد و گفت منظورت من است؟ خودش می‌دانست که چه کرده است.

من وقتی این حرف‌ها را زدم بی بی سی و صدای آمریکا حرف من را حذف کردند و گفتند قالیباف دارد دوگانه برخورد می‌کند.

غرضی: شما مطلعید کسر بودجه بسیار زیاد است و مشکلات داخلی فراوان است آیا به اعتقاد شما سیاست داخلی باید پیگیری شود یا سیاست خارجی؟ آیا ما بدون تاییدیه خارجی می‌توانیم با آمریکا مذاکره کنیم این برنامه موفق می‌شود؟ من یک دوره تاریخی را به یاد شما میاورم وقتی که مصدق مجلس را تعطیل کرد و آقای کاشانی از ایشان فاصله گرفت و آمریکایی‌ها دیدند که دست ایشان خالی است کودتا کردند. این که بدون توجه به شرایط داخلی مذاکره کنیم مورد تایید شماست؟

رضایی: بعدا نگویند پته همدیگر را رو کردند. واقعیت این است که افراط و تفریط شده است. هم در زمان آقای جلیلی و هم در زمان آقای روحانی. درست است که از جنگ جلوگیری کردیم اما نمی‌شد با بهای کمتری این کار شود؟ یا در زمان آقای جلیلی اگر با برادعی به توافقی رسیدیم و جای آن محکم می‌شد و بعد ادامه می‌دادیم بهتر نبود؟ دوستان با رهبری چک می‌کردند ولی این افراط و تفریط باید پایان پیدا کند.

ولایتی: آقای لاریجانی در مذاکره با سولانا به جای خوبی رسیدند اما اتفاقی که افتاد و آنچه باعث شد سولانا عقب نشینی کرد این بود که همزمان یکی از مقامات اجرایی ما در نماز جمعه اعلام کرد که ما مذاکره نمیکنیم. این باعث شد که توافق به هم بخورد.

جلیلی: این که شما می‌گویید درست نیست.

ولایتی: ما هر چه می‌گوییم آقای جلیلی می‌گوید درست نیست.

در ادامه مناظره تلویزیونی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری، محمدرضا عارف، کاندیدای اصلاح طلب به ارایه برنامه های خویش پرداخت.

وی با انتقاد از وضیت موجود کشور، گفت مهم ترین سوال این است که چه کسی مسئول وضع موجود است. عارف با تاکید بر اینکه جریان اصولگرا مسئولیت این وضعیت را بر عهده دارد، گفت: "عملکرد هشت سال گذشته نشان داد نمی توانیم برای تحقق آرمان های انقلاب به یک جناح خاص خود را محدود کنیم."

وی از اصولگرایان خواست مسئولیت را به گردن جریان موهوم انحرافی نیندازند و توضیح بدهند که چرا با درآمد 630 میلیارد دلاری نفت در هشت سال گذشته، نان از سفره مردم برداشته شد.

در مورد برنامه های دولتش به تشکیل معاونت اقوام، تضمین حقوق زنان و توجه به مشکلات عمومی مردم اشاره کرد و گفت: "باید مردم در دهه چهارم انقلاب روش آزمون و خطا را دنبال نکنند. باید اجرایی شدن همه اصول قانون اساسی را دنبال کنیم. اولویت اول من فصل سوم قانون اساسی و حقوق ملت است. مطالبات استانهای غربی که بحق است باید مرتفع شود. مسئله گرد و غبار باید حل شود. معاونت اقوام را تشکیل میدهم. در ارتباط با زنان در قانون اساسی اصل 21 اصل مترقی است که امیدوارم بتوانم از همه ظرفیت های قانون اساسی برای پاسخگویی به نیازهای مردم استفاده کنیم."

اساس برنامه دولت من این است که مردم احساس آرامش و امنیت داشته باشند و آزادی مسئولانه را احساس کنند. مردم ما از هر نژاد و هر قومیتی احساس کنند شهروند یک کشور واحدند و زمینه برای مشارکت همه مردم فراهم می‌کنیم تا مردم با اعتماد کامل در سیاست مشارکت کنند و فقط برای انتخابات و ۲۲ بهمن نباشد. برای این کار نیاز به عقلانیت و اعتدال داریم.

در سیاست خارجی باید منافع کشور و امنیت ملی کشور را حفظ کنیم و شرایطی را برای مردم فراهم کنیم.

کتابی که اخیرا آقای البرادعی منتشر کرده می‌گوید جنگ پشت در ایران بود و ایران با فرستادن نمایندگانش این جنگ را مانع شد. جک استرا گفته جنگ حتمی بود و من گفتم جنگ احمقانه است و به این دلیل من را برکنار کردند. ببینیم شرایط چگونه بوده است. سیاست خارجی ما با هدایت‌های رهبر بوده است.

پس از طرح نظرات کاندیدها، حدادعادل بر اساس روال برنامه دوباره به پاسخگویی پرداخت. وی در پاسخ به قالیباف گفت: "فقط با مدیریت حل نمیشود. مدیریت در دیپلماسی مستظهر است به عزت و قدرت ملی. "

وی افزود: "آقای عارف که سوال می کنند چگونه به عزت می رسیم، عرض می کنم رهبری راه را نشان داده. جهاد و مقاومت اقتصادی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی. وقتی میگویم مقاومت شعار نمی دهم بلکه باید بنیان های اقتصادی کشور را تقویت کنیم تا ملت با عزت بر سر میز مذاکره بنشیند. اینکه آقای ولایتی می گویند در گذشته سخت تر بوده، فکر نمی کنم اینگونه باشد. امروز چون قوت و اثر ما در جهان بیشتر شده و یک نمونه اش بیداری اسلامی است، دشمنی دشمنان سخت تر از گذشته است. تدبیر و مدیریت می تواند کار را بهتر کند."

حدادعادل با انتقاد ازدولت خاتمی گفت: "یک کتابی هست به عنوان مبانی نظری برنامه چهارم توسعه. در این کتاب می گوید: "از این کتاب یک عبارت می خوانم تا معلوم شود مقصودم چیست. در حال حاضر به نظر می رسد با بروز بحران در دو عرصه داخلی و خارجی کشور ایران را نمی توان یک قدرت در عرصه جهانی تعبیر کرد. در شرایط جدید حتی نمی توان کلمه قدرت ملی را درباره ایران به کار برد. این مواضع کارساز نیست. روزی می توانیم از طریق مذاکره و دیپلماسی مساله را حل کنیم که این جور مواضع را نگیریم."

پس از پایان سخنان غلامعلی حدادعادل، دیگر کاندیداها به ارایه نظرات خود درباره مسائل مطرح شده از سوی پرداختند. در این میان سعید جلیلی از اظهارنظر خودداری کرد و محمدرضا عارف هم پرسید که چگونه می خواهید از منظر عزت و قدرت مذاکره کنید.

محمدباقر قالیباف ضمن تایید حرف های حدادعادل گفت باید در سیاست خارجی به سوی بیشترین سود و کمترین هزینه حرکت کنیم.

سید محمد غرضی هم گفت: "عزت و اقتدار کشور مربوط به استعداد داخلی کشور است یا مکتوب در کتابهاست؟ شما زحمات زیادی درآموزش و پرورش کشیدید ولی آموزش پرورش ما و آموزش عالی جوانان را در 27 سالگی هم به اشتغال نمی رسانند. وقتی اینها توانایی ندارند استعداد را به زندگی برسانند چگونه میگویید عزت و اقتدار داریم؟ ما در نفت و ارتش و سپاه و امنیت داخلی عزت و افتخار داریم اما در بقیه زمینه ها اگر اشاره به چین می کنید این کشور بعد از تزریق تولید خود به جهان و گرفتن چهارشنبه بازارهای آمریکا و اروپا، نیکسون مجبور شد با او به مذاکره بنشیند."

محسن رضایی با انتقاد از شعاری حرف زدن حدادعادل گفت: "مگر میشود سرنوشت کشوری را با شعار پشت سرهم گذاشت؟ ما یک دقیقه وقت نداریم. گرفتار 2 گروه شدیم یک عده می نشینند شعار می دهند.مانند افرادی که وقتی خرمشهر در دست دشمن بود در تهران شکست می دادند. گروه دیگر می گوید، کار تمام شده باید تسلیم شویم. آقای حداد می گویند زمانی آمریکا کنار می آید که ما مقاومت کنیم؟ ما مقاومت کنیم تحریم ها آثارش را بیشتر نشان دهد؟ تا الان 30-40 درصد تحریم ها را دیدیم. آمریکا به دنبال گرفتن زمان از ماست. آیا نمی توانستیم کاری کنیم آمریکا چین و روسیه را با خود همراه نکند و در دیپلماسی شکست نخورد؟ مقاومت باید منتج به نتیجه شود و آمریکا بفهمد تحریم بی اثر بوده یعنی تولید راه بیندازیم. به چه زبانی بگوییم اقتصاد هم نظام را حفظ می کند و هم به مردم کمک می کند."

علی اکبر ولایتی گفت: "هیچگاه نبوده طی سی و اندی سال، با مشکلی در عرصه بین الملل مواجه نباشیم. در طول جنگ 8 ساله بیش از 40 کشور از عراق حمایت می کردند. در افغانستان هم شوروی حمله کرده بود و این کشور را اشغال کرده بود. در همسایگی غربی عراق به ما حمله کرده بود در این شرایط دیپلماسی ما شکل گرفت و ضمن کمک به افغانستان برای شکست شوروی، دیپلماسی جنگ و مذاکره را راه انداختیم که سخت تر از وضعیت امروز بود. باید مقاومت توام با تدبیر باشد یعنی در برابر زیاده خواهی آنها بایستیم و در چاره جویی تدبیر کنیم."

در دوره مدیریت من در شهرداری تهران، ما توانستیم مجمع شهرداران آسیایی را با دبیرخانه‌ قرار گرفتن تهران تاسیس کنیم. در حوزه منابع انسانی گفتم که نفت و گاز خیلی مهم اند اما منابع انسانی هم مهم اند. بازگشت نخبه‌گان به تصمیم گیری اساس کار من خواهد بود.

همین که پنج شش کشور مهم دنیا با ما حرف می‌زنند این نشان می‌دهد که ما توانسته‌ایم کار خود را انجام بدهیم. آمریکایی‌ها می‌گویند قدرت حق است اما انقلاب اسلامی می‌گوید حق، قدرت است.

در حوزه دیپلماسی خارجی آیا روزی که سیاست خارجی‌مان این بود که خودمان را به اروپا نزدیک کنیم همه سفارت‌های اروپا در تهران تعطیل شد. واقعا کارنامه دولت سازندگی و اصلاحات در حوزه دیپلماسی اقتصادی چیست.

در ادامه مناظره تلویزیونی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری در حوزه سیاسی، غلامعلی حدادعادل به ارایه نظرات خود پرداخت.

وی گفت: مسلم است که مشکل اقتصادی با تحریم ارتباط دارد. تحریمی که دشمنان آن را فلج کننده نامیدند. البته اعتقاد داریم با مدیریت بهتر می شود این تحریم را تخفیف داد. در سیاست خارجی ما حل مساله تحریم اولویت دارد ولی مهم این است که چگونه. برخی اینطور می گویند که مشکل مدیریتی است.اگر شخصی برود و شخصی بیاید حل می شود. برخی می گویند اگر دم کدخدا را ببینیم مساله حل می شود. برخی مشکل را عمدتا به گردن دولت می اندازند اما بنده اینطور فکر نمی کنم. مساله هسته ای بهانه است آنروز که کارهسته ای نکرده بودیم هم در تحریم بودیم و دشمنان بهتر می دانند که فعالیت ما نظامی نیست."

حدادعادل تاکید کرد: "مشکل ما با آمریکایی ها مشکل اصل انقلاب است. چون ما خواهان استقلال هستیم با ما تخاصم میکنند. تحریم داماتو قبل از فعالیت هسته ای بود. روز اول انقلاب، چندین میلیارد پول ما را در هفته های اول مسدود کردند و  هنوز هم پس نداده اند. پایه اصلی حل مشکل تحریم این است که از موضع عزت و اقتدار مذاکره کنیم. ممکن است ملتی کاملا در فشار باشد اما اقتدار خود را حفظ کند پیروز می شود مانند ویتنام. با وحدت و همت و عزت مداری ملت میتوانیم از موضع قدرت در برابر تحریم ها مقاومت مدبرانه کنیم. همان کاری که امام در جنگ کرد و وقتی صدام حمله کرد فرمود جنگ جنگ است و عزت و شرف ما در همین مبارزات است.رهبری هم فرمودند عزت و شرف ما در گرو مقاومت است."

وی افزود: "آمریکا روزی با ما سر میز مذاکره واقعی می نشیند که بداند ما دست هایمان را به نشانه تسلیم بلند نخواهیم کرد. مثلا رفتاری که آمریکا با چین داشت و 40 سال سعی کرد  نادیده اش بگیرد اما وقتی چین سر جایش ایستاد، آمریکا با چین تعامل کرد."

عارف: ریاست جمهوری یک مدیریت فرابخشی می‌خواهد. توانایی خودتان را در این مورد توضیح بدهید.

غرضی: سیاست خارجی انعکاس استعداد داخلی است. رفتار و ذهن هیچ کشوری نسبت به ما با تغییر اشخاص تغییر نمی‌کند. آیا شما استعداد جمعی را در عقبه خودتان دارید که بتواند مشکلات سیاسی داخلی را حل کند؟

رضایی: صحبت ندارم.

ولایتی: مهم‌ترین مطلب تربیت نیروی کارآمد است که احتیاج به تخصص دارد. من دانشکده وزارت امور خارجه را تاسیس کردم. عزم‌تان بر این است که تربیت کارشناس زبان دان و آشنا به مسائل بین المللی را دنبال کنید یا نه؟

روحانی: به اعتقاد من سیاست خارجی در دولت سازندگی توانست تکنولوژی را از خارج وارد کند و تحول بزرگ در کشور ایجاد کند. در دوره محمد خاتمی کشور از بحران نجات پیدا کرد. در شرایطی که یازده سپتامبر اتفاق افتاده بود و ایران هم متهم بود. سیاست خارجی ما در آن هشت سال بسیار موفق بود.

حداد عادل: ما از اول انقلاب تا حالا موفقیت‌های زیادی در دولت‌های مختلف داشته‌ایم. در مجلس ششم نمایندگان نطق می‌کردند که در دوره هاشمی کشور به بحران کشیده شده بود و خاتمی آمده است که بحران به وجود آمده است. دادگاه میکونوس در همان شرایط در دولت آقای هاشمی به وجود آمد. محور شرارت نامیدن ایران بعد از آن موارد در دولت آقای خاتمی پیش آمد.

جلیلی: اگر کشوری اصول و اهداف و منافعش در تعارض و تقابل با شما بود چه می‌خواهید بکنید. شما نوشته‌اید نباید تصویر خارجی آن چالش با هژمون باشد. در حالی که این تعارض از مبانی ما است. تعارض با نظامی که می‌خواهد خود را با زور بر جهان قالب کند. پاسخ جهان برای تلاش دولت‌های پیشین برای همراهی با آنها و حل تعارض‌ها چه بود؟ در زمان آقای هاشمی منجر به دو حکم جلب برای رئیس جمهور ایران شد و در زمان آقای خاتمی ما را محور شرارت دانستند.

سیاست خارجی باید منافع ملی و امنیت ملی ما و هویت ملی و دینی و انقلابی ما را تضمین کند. در حوزه سیاست خارجی نباید دستگاه دیپلملسی ما خارج از سند چشم انداز و سیاست‌های کلان جامعه حرکت کند.

دستگاه دیپلماسی در سال‌های گذشته نتوانسته در تحقق اهداف سیاست خارجی ما موفق باشد. ما نیازمند تغییر در رویکردهای مدیریتی هستیم بخشی از آن سیاست خارجی است. ما کارنامه قابل قبولی در حوزه سیاست خارجی نداشته‌ایم.

من پنج محور دارم: تحقق انسجام داخلی، دیپلماسی فعال منطقه‌گرایی، فعال کردن دیپلماسی اقتصادی، دیپلماسی عمومی و راهبرد مقاومت مقتدارانه

پس از طرح دیدگاه های کاندیداها درباره برنامه سیاسی محسن رضایی، وی به نقدهای مطرح شده پاسخ داد.

رضایی گفت: "امروز افراد سرجای خودشان در کشور نیستند. اولین کارم سامان دادن این وضعیت است که 50 درصد مشکلات را حل می کند. باید دولت فراگیر کارآمد و باعرضه که رهبری و نظام جمهوری اسلامی را قبول داشته باشد، تشکیل شود. از اینجا به بعدش برایم مهم نیست. از همه اقوام و گروه ها استفاده خواهم کرد."

وی افزود: "دنبال آن هستم که نهاد آزادی را در کشور مستقر کنیم که مجموعه ای از مقررات  و رویه ها و آموزش و تربیت است وگرنه مثل 100 سال گذشته آزادی به  عنوان شعار باقی می ماند."

رضایی تاکید کرد: "بعضی صحبت ها حاکی از دعواست ولی  ما باید همین مسائل را حل کنیم. دعوا و کشمکش بس است. مردم امروز مشکل نان دارند. کار مدیریت جناحی تمام شده و مدیریت فراجناحی باشیم البته نه به معنای کنار گذاشتن جناح هایی که گنج ما هستند. در سیاست خارجی از استراتژی قیچی استفاده می کنم. معتقدم باید به پرونده هسته ای خاتمه بدهیم. دارند زمان را از ما می گیرند و نباید اجازه بدهیم. جلوی گذشت زمان را می گیرم."

در ادامه برنامه مناظره سیاسی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ایران، دیگر کاندیداها به نقد برنامه ارایه شده از سوی محسن رضایی پرداختند.

حسن روحانی در ا ین زمینه با اشاره به سخنان رضایی درباره روش های جدید در دولتش، گفت: " اگر کشور را در مسیر جدید قرار دهیم باید به وحدت و اتحاد و انسجام در کل جامعه بپردازیم که هم برای سیاست داخلی و هم خارجی اساس است. مدیران دلسوز و کاردانی که منزوی شدند به تخصص خودشان برگردانیم و اصل جذب حداکثری و دفع حداقلی را اجرا کنیم. در سال های اخیر نه تنها نتوانستیم غیرهمفکر را جذب کنیم بلکه حتی دوستان و همراهان و انقلابیون را کنار گذاشتیم. باید تیغ حذف را کنار بگذاریم. مدیریت باید دارای ثبات باشد. افرادی که مدیریت را به عهده میگیرند باید بر اساس ضابطه باشد و نه رابطه. در سیاست داخلی و خارجی میتوانیم قدم موثری برداریم."

غلامعلی حدادعادل هم گفت: "آقای رضایی در مورد سیاست  خارجی روش خود را توضیح ندادند بلکه نتایج را گفتند. اینکه دیپلماسی موفق اقتصادی داشته باشیم  و پیوند خوبی داشته باشیم و ... نتیجه روش دیپلماسی خارجی است. مایلم بدانم با کدام روش میخواهند به این نتایج دست یابند؟"

محمدباقر قالیباف هم یا تایید کلی حرف های رضایی گفت: "به سمت وحدت رفتن اساس کار است ولی تجربه نشان داده در سیاست خارجی گروه های مختلف وقتی به کارنامه هاشان نگاه میکنیم عملا خلاف این عمل کرده و رفتار جناحی و سیاسی اتفاق افتاده. روش شما برای رخ ندادن این چیست؟"

محمدرضا عارف در واکنش به حرف های رضایی گفت: شما به بحث ‌آزادی و امنیت اشاره کردید. من 3-4 روز قبل به بازار رفته بودم دو سه جوان شعار درود بر عارف و سلام بر خاتمی دادند. اینها را چند روز دستگیر کردند و با پیگیری من آزاد شدند. در تبریز که بودم بعد از رفتنم، میزبان را چند هفتس دستگیر کردند. از توزیع پوستر من خاتمی و سید حسن خمینی جلوگیری شده است. در زمانی که می خواهیم حماسه سیاسی خلق شود و وظیفه همه این است، گاهی با این تنگ نظری ها برخورد می کنیم‌، راهکار شما برای این مسائل چیست؟"

سید محمد غرضی گفت: "آیا جلب رضایت عامه از طریق کانال های تعریف شده انجام می شود یا کانال های جدیدی معرفی میکنید. اینکه بتوانید در داخل مشکلات گذشته را از بین ببرید باید روش های جدیدی داشته باشید که به جلب رضایت عامه بینجامد. درباره سیاست خارجی، انعکاس استعداد داخلی کشور است. آیا مشکلات داخلی کشور و عدم وجود یک تناسب بین استعدادهای داخلی به شما اجازه میدهد که در سیاست خارجی روشی را انتخاب کنید که بتوانید به حل مساله کمک کنید؟ مثلا در داخل کشور با مشکلات بیکاری، تورم، مواد مخدر، گرفتاری های وسیع سیستمی و بالاخص دولتی در رابطه با مردم روبرو هستید، شما وقتی با اینها روبرویید در مقابل با جریانات خارجی چه ابزاری دارید که آنها را قانع کنید  که در داخل کشور صاحب قدرت هستید؟"

ولایتی هم پرسید که سیاست رضایی برای حل مسئله هسته ای چیست و جلیلی درباره صحبت های رضایی اظهارنظر نکرد.

در نخستین بخش از مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ایران که از شبکه یک تلویزیون دولتی ایران در حال پخش است، محسن رضایی، کاندیدای اصولگرای انتخابات ریاست جمهوری اولین نفری بود که به قید قرعه به ارایه برنامه های خویش در حوزه سیاسی پرداخت.

وی از احقاق حقوق مردم، تصحیح مسیر سیاست خارجی و توجه به دیپلماسی اقتصادی به عنوان رئوس برنامه های خویش نام برد و گفت در دولتش از جناحی کردن مسائل خودداری می کند.

رضایی با انتقاد از کشمکش های سیاسی، مهم ترین برنامه خودش را تشکیل دولت فراگیر اعلام کرد و گفت باید پیوندهای خویش را با کشورهای اسلامی و منطقه گسترش بدهیم.

سومین مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری از ساعت 4 عصر امروز در حال برگزاری است. در این مناظره کاندیداها به تشریح مواضع خود در حوزه سیاسی می پردازند.

در ابتدای این برنامه محمدرضا عارف خواستار تغییر شیوه برگزاری برنامه و اختصاص وقت برای ارایه دیدگاه های کاندیداها شد که با مخالفت مجری برنامه مواجه شد.

سید محمد غرضی نیز خواستار برگزاری یک جلسه دیگر مناظره ها شد.