بیش از هشتاد سال است که باستان‌شناسان، معماران و کار‌شناسان میراث فرهنگی «فهرست آثار ملی ایران» را با ثبت آثار جدید در آن مدام به روز می‌کنند، به امید آن‌که ثبت آثار تاریخی و فرهنگی بتواند زمینهٔ قانونی را برای حفاظت از آن‌ها فراهم کند.

اما ثبت آثار تاریخی به تنهایی نتوانسته ضامن بقای بناهای تاریخی و محوطه‌های باستانی در ایران باشد؛ به جز عوامل طبیعی که در غیاب برنامه‌های حفاظتی شماری از آن‌‌ها را از میان برده‌ است، عوامل انسانی نیز از راه‌های گوناگون سپر قانونی را نادیده گرفته و یا در اقداماتی آن را بی‌اثر و خنثی کرده‌اند.