مسئولان اجرایی و قانون‌گذار درباره قلیان اتفاق نظر ندارند.

با اعلام رفع ممنوعیت از عرضه قلیان، اتحادیه قهوه خانه داران اعلام کرد که قهوه‌خانه‌های بدون مجوز کسب را به اداره نیروی انتظامی معرفی می‌کند.

در هفته نخست ماه جاری، وزیر کشور به فرمانده نیروی انتظامی و استانداران سراسر كشور ابلاغ کرد که قهوه‌خانه‌های دارای پروانه اشتغال، مجاز به ارائه قلیان به مشتریان خود هستند.

اما مصرف توتون‌های اسانس دار و میوه‌ای و استفاده از آنها روی هرگونه قلیان در قهوه‌خانه‌ها همچنان ممنوع است و از عرضه آنها‌ جلوگیری می‌شود.

این تصور وجود داشت که نیروی انتظامی در ادامه طرح امنیت اجتماعی با قهوه خانه‌ها برخورد می‌کند. اما فرمانده نیروی انتظامی چنین نظری ندارد و  گفته است که ستاد مبارزه با دخانیات وزارت بهداشت از پلیس خواسته بود تا در این طرح همکاری کند.

ممنوعیت و آزادی قلیان

در آذر ماه گذشته با هشدار وزارت بهداشت درباره آسیب‌های کشیدن قلیان، جمع آوری قلیان‌ها و برخورد با اماکن عرضه کننده آن توسط بازرسان بهداشتی و اداره نظارت بر اماکن عمومی به اجرا درآمد.

همان زمان شایعاتی درباره لغو ممنوعیت استفاده و عرضه قلیان منتشر شد اما وزارت بهداشت و نیروی انتظامی هر دو این شایعات را تکذیب کردند.

از سوی دیگر فرمانده نیروی انتظامی نیز اعلام کرد که عرضه قلیان در قهوه خانه ها همچنان ممنوع است و تغییری در مورد سیاست اجرایی به نیروی انتظامی ابلاغ نشده است.

اما به دنبال انتشار نامه 30 تن از نمایندگان مجلس به رئیس جمهور برای توقف هر گونه برخورد با قهوه‌خانه‌ها و تاكید بر جایگاه ویژه قهوه‌خانه‌ها و نیز نگرانی‌های موجود از توسعه مصرف آن در منازل و ایجاد ناهنجاری‌های غیرقابل كنترل، افکار عمومی بار دیگر دچار تردید شد.

نمایندگان مجلس در نامه خود آورده بودند که اقدامات منتهی به تعطیلی قهوه‌خانه‌ها با مواد هفت و 11 قانون جامع كنترل و مبارزه ملی با دخانیات مغایر است و رئیس‌جمهور باید دستور توقف برخورد وزارت كشور، نیروی انتظامی و وزارت بهداشت را با قهوه‌خانه‌ها صادر كند.

عشرت شایق، نماینده تبریز و از مخالفان اجرای قانون ممنوعیت عرضه قلیان، گفت که قهوه‌‌خانه‌ها نهادهایی اجتماعی هستند و نقش بسزایی در تبادل افکار و اندیشه‌ها و پر کردن اوقات فراغت مردان ایفا می‌کنند.

بر اساس نامه نمایندگان، نمایندگان توتون و تنباکوی میوه‌ای را غیر سنتی دانسته و برخورد با عرضه‌کنندگان آن را مجاز اعلام کردند.

پس از آن بود که محمود احمدی نژاد در پاسخ نامه نمایندگان، دستور لغو برخورد با قهوه خانه‌ها را اعلام کرد.

با این وجود جمعیت مبارزه‌ با استعمال دخانیات ایران در نامه‌‌ای دستور رئیس جمهوری را مجوزی برای بازگشت قلیان به قهوه‌خانه‌ها قلمداد نکرد و چنین برداشتی را از آن، مغایر با قانون مصوب مجلس دانست.

این جمعیت در اطلاعیه خود آورد که یک ‌باربرای همیشه، وسایل استعمال دخانیات را از جامعه جمع‌آوری کنید تا سلامتی و شادابی جایگزین سستی و خماری شود.

محبوبیت قلیان در خاورمیانه

کشیدن قلیان که در خاورمیانه به تفریح شبانه جوانان تبدیل شده، اکنون طرفداران زیادی دارد. قهوه‌خانه‌ها در شهر‌هایی چون بیروت، دمشق و قاهره بیش از آن که مشتریانی برای قهوه‌ها و نوشیدنی‌ها داشته باشند، شب‌ها محل قلیان کشیدن و گفت‌و‌گوهای دوستانه هستند.

دبی در همسایگی ایران نیز طرح ممنوعیت استعمال دخانیات را تا کنون با موفقیت دنبال کرده است.

در این بندر تجاری تعداد بیشماری از مردم که روز را به کار گذرانده‌اند، شب‌ها قهوه‌خانه‌های شهر را پر می کنند. با این حال مسئولان شهر اعلام کرده‌اند که در اواخر بهار طرح ممنوعیت کشیدن قلیان در اماکن عمومی را اجرا می کنند.

امارات عربی متحده تابستان گذشته بر اساس پیمان‌نامه سازمان بهداشت جهانی و قانون كنترل واردات توتون و تنباكو، طرح ممنوعیت استعمال دخانیات را در همه اماکن عمومی دبی اجرا کرد و اکنون دیگری اثری از دود سیگار در هیچ فضای بسته عمومی دیده نمی‌شود.

گفتنی است جریمه‌ای که برای متخلفان این قانون در دبی مقرر شده 500درهم امارات (بیش از 120هزار تومان) است و در صورت تكرار مبلغ جریمه دو برابر می‌شود.

هرپک قلیان، تا یک لیتر دود

مواد افزودنی توتون قلیان برای طعم و بوی بهتر، علاوه بر ضررهای مشابه سیگار، سبب حساسیت پوستی و تنفسی می‌شود و در پاره‌ای موارد به آسم خفته می‌انجامد.

بنا به برخی آمارها، میزان شیوع سرطان ریه، آسم و انسداد ریه در افرادی كه در معرض دود سیگار یا قلیان قرار دارند، بیشتر است.

سیگاری‌ها به طور متداول 8 تا 12 نخ سیگار در روز مصرف می کنند و به طور متوسط با 40 تا 75 پک در روز تا 6/0 لیتر دود استنشاق می‌کنند. در حالی که مصرف کنندگان قلیان در هر وعده که 20 تا 80 دقیقه طول می کشد، حدود 50 تا 200 پک می‌زند که هرپک حاوی 15/0 تا یک لیتر دود است.