با وجود آنکه فضای ابراز آزاد عقیده در جهان بازتر شده اما آمارها نشان می‌دهد که در مجموع آسیب به خبرنگاران نیز افزایش یافته است. سال گذشته، وضعیت مطبوعات در ایران پرتلاطم و دلسردکننده بود.
«نگران رفتاري هستم كه روزنامه نگاران را درسراسر جهان به طور فزاينده هدف قرارداده است.»
بان کی مون، دبیرکل سازمان‌ملل متحد، در پیامی به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات ضمن بیان جمله فوق از همه مردم جهان خواست تا برای آزادی و امنیت مطبوعات در همه جا تلاش کنند.
امروز (شنبه) روز جهانی آزادی مطبوعات است. با وجود آنکه آمارها نشان می‌دهد که فضای آزاد ابراز عقیده و فعالیت روزنامه‌نگاری در جهان رو به افزایش است، اما آسیب به روزنامه‌نگاران نیز افزایش یافته است.
براساس آمار منتشر شده از سوی اتحادیه جهانی روزنامه‌ها، در سال 2007 میلادی 95 روزنامه‌نگار در حین فعالیت روزنامه‌نگاری جان خود را از دست دادند.
همچنین در سال 2007 تعداد روزنامه‌نگاران در بند به 127 رسید و همچنین 875 روزنامه‌نگار حین فعالیت دستگیر شدند.
خاورمیانه در این سال همچنان یکی از ناامن‌ترین محل‌های فعالیت روزنامه‌نگاری در جهان بود. در این سال 46 روزنامه‌نگار حین فعالیت کشته شدند.
همچنین قاره آسیا، با احتساب خاورمیانه، بیشترین تعداد روزنامه‌نگاران در بند را در خود جای داده است. در سال 2007، 64 روزنامه‌نگار در این قاره در زندان بودند.
آزادی مطبوعات در ایران
وضعیت آزادی مطبوعات در کشور در سال 1386 پرتلاطم و ناخوشایند بود.
براساس آمار جمع‌آوری شده توسط انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران در سال 86 دستور توقیف یا لغو مجوز انتشار 29 نشریه داده شد.
| وضعیت مطبوعات در سال 86 | |||||
| بهار | تابستان | پاییز | زمستان | ||
| توقیف | 2 | 3 | 1 | - | |
| رفع توقیف | 2 | 2 | 1 | - | |
| حکم زندان | 3 | 3 | 5 | 1 | |
| حکم تبرئه | 8 | 3 | 1 | 3 | |
| جزای نقدی، شلاق، ممنوعیت خروج، وثیقه | 1 | 6 | 2 | 5 | |
| برگزاری دادگاه | 23 | 38 | 28 | 27 | |
| احضار برای بازپرسی | 9 | 3 | 3 | 2 | |
| بازداشت | - | 9 | 4 | 2 | |
| لغو مجوز | - | 4 | 5 | 14 | |
بر خلاف روند قبلی که نشریات از سوی قوه‌قضائیه توقیف موقت یا لغو پروانه انتشار می‌شدند، در سال گذشته برخورد حذفی با مطبوعات بیشتر از جانب هیات نظارت بر مطبوعات صورت گرفت.
از زمان روی کار آمدن دولت نهم برخورد با مطبوعات از قوه قضائیه به قوه مجریه نقل مکان کرده است.
هیات نظارت بر مطبوعات در طول سه سال گذشته بیش از چهل نشریه را توقیف موقف یا لغو امتیاز کرده است.
طبق قانون، دادگاه مطبوعات فقط به پرونده‌های مطبوعاتی که توسط هیات نظارت «توقیف موقف» شده‌اند رسیدگی می‌کنند.
بنابراین آن دسته از مطبوعات که هیات نظارت امتیاز آنها را «لغو» کرده است، تنها در دیوان عدالت اداری می‌توانند طرح دعوا کنند. تاکنون هیچکدام از تصمیمات هیات نظارت در شعب رسیدگی دیوان عدالت اداری ملغی نشده است.
دولت از مطبوعات شکایت نکرده
این در حالی است که محمدحسین صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت: «دولت شکایتی علیه مطبوعات نداشته است یا اگر هم شکایتی صورت گرفته آن را پس گرفته است.»
وی اضافه کرد: «عمده شکایت های مطرح شده در دادگاه ها یا شکایت های مردمی است یا مدعی العموم وارد آن پرونده شده است.»
صفارهرندی در گفت‌وگو با مهر تاکید کرد که وی «آماری» درباره شکایات صورت گرفته از سوی دولت نهم علیه مطبوعات ندارد.
تلاش «مردمک» نیز برای بدست آوردن آمار مستقل از پراکندگی شکایات مطرح شده در دادگاه مطبوعات به نتیجه‌ای نرسید.
با این حال آمار انجمن صنفی روزنامه‌نگاران نشان می‌دهد که در سال قبل 23 نشریه از سوی هیات نظارت بر مطبوعات که ریاست آن بر عهده صفارهرندی است توقیف شده است.
اعضای هیات نظارت عبارتند از یکی از قضات قوه قضائیه، یکی از نمایندگان مجلس، یکی از اساتید دانشگاه، یکی از مدیران مسئول مطبوعات، یکی از اساتید حوزه علمیه قم و یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی.
همچنین براساس قانون مطبوعات تصمیمات هیات نظارت حکم قطعی دارد، یعنی آنکه قابل تجدیدنظر در این هیات نیست.
