یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا میگوید طرح راهاندازی دفتر دیپلماتیک آمریکا در تهران شبیه به دفتری است که دولت این کشور در هاوانا، پایتخت کوبا دارد.
رییس مجلس شورای اسلامی موضوع ایجاد دفتر دیپلماتیک آمریکا در تهران را شایعهای فریبکارانه خواند و گفت تمایل ندارد درباره شایعات سخن بگوید.
علی لاریجانی در حاشیه هشتمین کنگره جامعه اسلامی مهندسین گفت آمریکاییها در گفتههایشان ثابت نیستند.
وی به درخواست دو سال پیش ایران از آمریکا برای اجازه ورود مستقیم هواپیماهای حامل مسافران ایرانی به این کشور اشاره کرد و گفت اگر آنها صادق بودند، باید به این رابطه جواب میدادند.
ادعای فایننشال تایمز
روزنامه فایننشال تایمز روز چهارشنبه ادعا کرد که واشنگتن در نظر دارد دیپلماتهای خود را برای نخستین بار از سال 1358 به تهران بفرستد.
این روزنامه در گزارشی درباره احتمال گشایش دفتر دیپلماتیک آمریکا در تهران نوشت هرگونه اقدام آمریکا برای حضور در ایران نشانه تغییر شگرف در روابط بین دو کشور است.
این در حالی است که قدرتهای بزرگ جهان در مهار برنامههستهای ایران ناتوان ماندهاند و گمانهزنیها درباره حمله اسرائیل به ایران نیز فزونی یافته است.
برخی دیپلماتهای آمریکا میگویند ماجرای گروگانگیری و عدم حضور نمایندگان این کشور در ایران برای مدت طولانی سبب اختلال در شناخت آنها از ایران شده و آنها نمیدانند چگونه باید با ایران برخورد کنند.
برخی تحلیلگران علت طرح تاسیس دفتر دیپلماتیک آمریکا در تهران را به دلیل نارضایتی واشنگتن از سوییس به خاطر بستن قرارداد گازی با ایران میدانند.
در گذشته سفارت مصر حفاظت از منافع آمریکا در ایران را بر عهده داشت، اما با بستهشدن سفارت این کشور در تهران، حفاظت از منافع آمریکا به سفارت سوییس در تهران منتقل شد.
واشنگتن درخواست کند، تهران بررسی میکند
یک مقام آگاه در وزارت امور خارجه مقاله روزنامه واشنگتن پست مبنی بر طرح ایده افتتاح دفتر حافظ منافع آمریکا در تهران در سطح مقامات ارشد وزارت امور خارجه آمریکا گفت : این گونه گزارشها جنبه رسانه ای دارد و انگیزه انتشار آن مشخص نیست.
با انتشار گزارش احتمال گشایش دفتر حفاظت از منافع آمریکا در تهران، یک مقام آگاه در وزارت امور خارجه طرح این موضوع را در سطح مقامات ارشد وزارت امور خارجه آمریکا دانست و گفت این گزارشها جنبه رسانهای دارد و انگیزه انتشار آن روشن نیست.
گفتنی است روزنامه واشنگتن پست نیز همچون فایننشال تایمز در یک گزارش جداگانه به طرح موضوع فرستادن دیپلماتهای آمریکایی به تهران پرداخته بود.
مقام مسئول در وزارت امور خارجه ایران اگرچه این موضوع را یک شایعه رسانهای خواند، با این حال افزود در صورت درخواست رسمی از سوی مقامات آمریکایی، ایران موضوع را بررسی میکند.
گفتنی است وزیر امور خارجه آمریکا روز دوشنبه گذشته در برلین واکنش به طرح این ادعا گفت آمریکا مدتها است که تلاش میکند از طریقی به مردم ایران دسترسی پیدا کند.
کاندولیزا رایس با این حال افزود که سیاست آمریکا در قبال ایران برای همه شناخته شده است و وی تمایل ندارد درباره بحث های داخلی کشورش اظهار نظر کند.
واشنگتن اعلام کرده است در شرایط کنونی درباره رابطه با ایران حرفی برای گفتن ندارد.
دفتر آمریکایی در تهران و صدور ویزا
یکی از مقامات وزارت امور خارجه آمریکا که نخواسته نامش فاش شود، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است که طرح راهاندازی دفتر دیپلماتیک در تهران شبیه به دفتری است که دولت آمریکا در هاوانا، پایتخت کوبا دارد.
این دفتر به عنوان نماینده آمریکا در کوبا در کنار پیش بردن سیاستهای خود در این کشور، به انجام برخی خدمات کنسولی از جمله صدور روادید سفر به آمریکا و صدور گذرنامه برای اتباع خود میپردازد.
برخی تحلیلگران معتقدند با باز شدن چنین دفتری در تهران، کار صدور ویزای آمریکا برای ایرانیان آسانتر میشود و دولت آمریکا نیز میتواند از این طریق به مردم ایران نزدیکتر شود.
ایرانیانی که قصد سفر به ایالات متحده آمریکا را دارند باید درخواست خود را برای گرفتن روادید به یکی از سفارتخانهها و کنسولگریهای این کشور در برخی شهرها از جمله دبی، استانبول، دمشق یا نیکوزیا تسلیم کنند.
کنسولگری آمریکا در دبی مدتی قبل سرویس وقتدهی اینترنتی خود را برای اتباع ایرانی ساکن ایران مسدود کرده بود، اما به تازگی سرویس ویژهای برای این دسته از متقاضیان ویزا ایجاد کرده است.
گفته میشود کنسولگری آمریکا این اقدام را در پی افزایش چشمگیر تعداد متقاضیان ویزا و فروش بازار سیاه وقت مصاحبه در ایران انجام داده است.
سابقه ایجاد دفتر آمریکایی ویژه ایران
در پاییز سال 1385 مقامات آمریکایی از جمله نیکلاس برنز، معاون وزیر امور خارجه آمریکا، اعلام کردند که این کشور بخشی را به نام «میز ایران» در کنسولگری خود در دبی ایجاد میکند.
انتشار این خبری واکنشهای مختلفی را در میان مقامات رسمی ایران و ناظران سیاسی برانگیخت.
دفتر منطقهای ایران مستقر در دبی یک ماموریت متمرکز دیپلماتیک برای آمریکا به شمار میآمد که فرصت انجام آن سالها پس از اشغال سفارت این کشور در تهران پیش آمده بود.
وزارت امور خارجه ایالات متحده کارمندان خود را که به زبان فارسی تسلط دارند آموزش داد تا به بررسی دقیق شرایط تاریخی و فرهنگی ایران بپردازند.
برخی تحلیلگران سیاسی ایرانی که در دبی با کارمندان وزارت خارجه آمریکا در دفتر دبی دیدار کردهاند، میگویند آنها به خوبی به زبان فارسی گفتگو میکنند و اطلاعات وسیعی از تاریخ و ادبیات و فرهنگ ایران دارند.
قرار بود با تشکیل این دفتر منطقهای در دبی، گذرنامه متقاضیان ایرانی ویزای آمریکا پس از تشریفات کنسولی و مصاحبه، از طریق کنسولگری ایران در دبی به صاحبان گذرنامه بازگردانده شود تا آنها مجبور به سفر دوباره به امارات نباشند.
اما برخی آگاهان میگویند تهران این با اجرای این طرح مخالفت کرده است.
طرح ایجاد دفتر حفاظت منافع آمریکا در تهران توسط هیچ یک از مقامات رسمی دو طرف تایید نشده، اما ناظران سیاسی انتشار خبر آن را پیامی از سوی واشنگتن برای تهران میدانند.
آنها عقیده دارند این یک فرصت مناسب برای عادی شدن روابط دو کشور است.