مهدوی کنی در مصاحبه‌ای که اخیرا به نشریه یادآور داشته‌اند به مواردی از تاریخ اوایل انقلاب اشاره کرده‌اند که تا کنون کمتر به آن پرداخته شده است.

محمدرضا مهدوی كنی اخیرا طی گفت‌وگویی، به تشریح برخی سیاست‌های جناح راست و جامعه روحانیت در دوران حیات امام خمینی پرداخته و از عملكرد این جریان در برخی مقاطع حساس آن دوره دفاع كرده است.

در این مصاحبه كه با «یادآور» انجام شده است، وی با توضیح اینكه در خط امام، اسلام محوریت دارد به طور غیر مستقیم از نیروهای موسوم به خط امام در آن دوران انتقاد كرده و گفته مشكلی كه الان برای بعضی‌ها وجود دارد این است كه این‌ها ابتدا انقلابیند و بعد مسلمان.

در این گفتگو آقای مهدوی كنی از سیاست‌های اقتصادی سال‌های نخست انقلاب و گرایش سوسیالیستی آیت الله طالقانی و بهشتی انتقاد كرده و در این‌باره توضیح می دهد كه هرچند برخورد آنها از روی حسن نیت بود، ولی به عقیده وی جهت‌گیری درستی نداشتند و كار آنها منجر به سرمایه‌داری دولتی می‌شد.

مصاحبه نادر؛ انتقاد از سران انقلاب

در واقع این گفتگو، از موارد نادری است كه شخصیت های برجسته جناح راست اندكی از وجوه اختلاف نظر خود را با چهره‌های موثر و اساسی انقلاب اسلامی مانند آیت الله طالقانی، مطهری و بهشتی برای افكار عمومی آشكار می نمایند.

در سال‌های نخست انقلاب اختلافات عمیقی میان جریان راست به رهبری جامعه روحانیت مبارز و گروه هایی مانند جمعیت موتلفه از یكسو و جریان موسوم به خط امام و جناح چپ مانند سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی از سوی دیگر بر سر مسائل داخلی و اقتصادی به وجود آمد كه سرانجام منجر به انشعاب مجمع روحانیون مبارز از جامعه روحانیت شد.

در آن زمان امام خمینی این انشعاب را تایید كرد و جناح راست روحانیت را متهم به پیروی از اسلام آمریكایی نمود.

محمد رضا مهدوی كنی درباره این انشعاب می گوید كه عده ای شعارهای تند می دادند و ما نمی توانستیم آنها را تایید كنیم. آنها « تفسیر می‌كردند كه شما طرفدار سرمایه‌‌داری یا سرمایه داران هستید. این آقایان شعارهای تند ضد سرمایه‌داری می‌دادند و امام هم در مواردی، این شعارها را می‌پسندیدند. به هر حال اینها رفتند گفتند كه‌امثال ما جلوی كارها و انتخاب‌های انقلابی آنها را گرفته‌ایم و حقیقتش هم این بود كه آنها در كنار ما رأی نمی‌آوردند و لذا از امام اجازه انشعاب گرفتند و امام هم اجازه دادند».

اسلام آمریکایی و توضیح مهدوی‌کنی

وی عنوان می نماید كه تایید امام این برداشت را ایجاد كرد كه جامعه روحانیت طرفدار اسلام آمریكایی است و به همین خاطر وی تصمیم گرفت به دیدار امام برود.

به گفته مهدوی كنی وی از آنچه رخ داده گله كرده و به امام می گوید: ابتدا شما انشعاب را تأئید كردید و فلسفه آن را آقایان بعداً ذكر كردند. گفتند اینها طرفدار سرمایه‌دارها هستند. شما هم كه انشعاب را قبول كرده‌اید، ‌پس مفهومش این است كه شما فلسفه‌اش را هم قبول دارید. وامام فرمودند: من چنین چیزی نگفته‌ام.

جامعه روحانیت مبارز وسایر جریان‌های راست گرای جمهوری اسلامی در دوران حیات امام خمینی بارها مورد انتقاد ایشان قرا گرفتند و خصوصا در اواخر عمر امام هنگامی كه بحث بركناری آیت الله منتظری از قائم مقامی رهبری جدی شده بود، بنیانگذار جمهوری اسلامی آنها را متهم به طرفداری از اسلام آمریكایی كرد و نمایندگان جناح راست را در مجلس «مشتی پوچ» خواند كه «عرضه اداره یك نانوایی» را هم ندارند.

آرایش نیروهای سیاسی در دهه نخست انقلاب به گونه ای بود كه جریان راست و محافظه كار در یك رویارویی دائمی با شحصیت های اصلی نزدیك به بنیانگدار جمهوری اسلامی و نیروهای شاخص انقلاب كه عمدتا خط امام نامیده می شدند، به سر می بردند.

جناح راست و بازنویسی تاریخ انقلاب پس از امام

پس از درگذشت امام خمینی و حاكم شدن جناح محافظه كار بر مجلس و نهادهای منتسب به رهبری مانند قوه قضائیه و شورای نگهبان، جناح خط امام با محدودیت مواجه گردید و به موازت آن روایتی تازه و گزینشی از تاریخ آن دوران به افكار عمومی ارائه گردید.

به این ترتیب، چهره‌هایی كه در آن دوران توسط جناح راست مورد هجمه و انتقاد قرار داشتند یك‌باره دوستان و همراهان این جریان معرفی شده و بازنویسی گزینشی و شعار‌زده ای از تاریخ دهه اول انقلاب به نسل جوان ارائه شد.

برای مثال مهدوی كنی در مصاحبه خود به بحث ملی كردن تجارت خارجی در دوران ریاست جمهوری شهید رجائی اشاره می نامید و از آن انتقاد می كند.

كمتر برای افكار عمومی درباره اقدامات جمعیت موتلفه، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جریان بازار درباره راهپیمایی جناح بازار و جمعیت موتلفه علیه این لایحه و درخواست برای سرنگونی «رجائی خائن» سخن گفته شده است یا به اقدام این جناح در ممنوعیت انتشار كتاب نقد سرمایه داری شهید مطهری در سال 64 و خمیر كردن آن اشاره گردیده است.

به عقیده یک کارشناس سیاسی، مصاحبه نشریه یادآور با مهدوی كنی اقدام مناسبی در بازگشت محققانه و بدور از شعارزدگی به تاریخ این مقطع حساس از انقلاب است و می تواند روشی باشد كه توسط سایر جریان‌های جناح راست برای معرفی انقلاب ایران به نسل جوان الگو قرار گیرد.

این کارشناس می‌افزاید: پیش از آنکه دیرشود، لازم است این خلا با انجام چنین گفتگوهایی با تمام نیروهای موثر در انقلاب در قالبی به دور از كلی گویی و شعارزدگی انجام گیرد.