وزیرنفت از توافق قریبالوقوع میان ایران، هند و پاکستان برای نهایی کردن قرارداد انتقال گاز ایران به هند خبر داده است.
با وجود تحریمهای اقتصادی علیه ایران و مخالفت آمریکا، وزیرنفت هند از امضای قریب الوقوع قرارداد خط لوله صلح میان تهران، اسلام آباد و دهلی نو خبر داد.
مورلی دئورا، وزیر نفت هند گفت که قرارداد انتقال گاز ایران به هند یک ماه دیگر امضا می شود.
وزیر نفت هند تاکید کرده است که تنها مشکل باقی مانده برای امضای این قرداد موضوع نقطه تحویل است میان پاکستان و هند است که بهزودی در سطح عالی میان دهلینو و اسلام آباد مورد بحث قرار خواهد گرفت.
مذاکرات مربوط به ایجاد خط لوله گاز دو هزار و 600 کیلومتری ایران- پاکستان- هند از سال 1994 میلادی آغاز شد، اما به دلیل اختلافات کهنه میان هند و پاکستان و مخالفت آمریکا، امضای قرارداد آن عملی نشده است.
هند و پاکستان علاوه بر اختلافات سیاسی و مرزی بر سر مساله کشمیر، نتوانسته بودند درباره برخی موضوعات تکنیکی و مالی قرارداد خط لوله صلح به توافق برسند.
وزیر خارجه پاکستان نیز اعلام کرد اکنون هیچ مشکل و نگرانی دیگری بین دهلی نو و اسلام آباد برای نهایی کردن پروژه خط لوله صلح وجود ندارد و مسائل باقی مانده قرار است در نشست سه جانبه مقامهای ایران، هند و پاکستان در تهران حل و فصل شود.
تحویل مستقیم گاز به هند
در این رابطه غلامحسین نوذری، وزیر نفت از اعلام آمادگی ایران برای تحویل گاز به هند در مرز این کشور در صورت موافقت پاکستان خبر داد و اعلام که در این صورت شرایطی ایجاد میشود که هند بهطور مستقیم با ایران طرف شود.
نوذری با تاکید بر اینکه دهلی نو مسائل خود را با اسلامآباد حل کرده است، از تشکیل آخرین جلسه گروه کارشناسان این پروژه و سپس حضور وزرای نفت سه کشور در تهران در دو یا سه هفته دیگر خبر داد.
گفته میشود که مهمترین دستور این نشست، بررسی قیمت گاز ایران به هند است.
کارشناسان نفتی میگویند نهایی شدن این قرارداد بر موقعیت راهبردی ایران در منطقه شبه قاره و کاسته شدن از تنشهای میان هند و پاکستان تاثیر مهمی خواهد گذاشت.
پیشنهاد آمریکا: ترکمنستان به جای ایران
آمریکا به دلیل اعمال تحریمها علیه ایران، به هند و پاکستان فشار وارد کرده است تا از امضای قرارداد خرید گاز از ایران چشمپوشی و به جای آن گاز را از ترکمنستان وارد کنند.
طرح پیشنهادی آمریکا به علت گرانی و ناامن بودن مسیر خط لوله با استقبال هند مواجه نشده است.
در صورت اجرایی شدن طرح خرید گاز از ترکمنستان، این خط لوله باید از کشور افغانستان و سپس از مناطق آشوب زده پاکستان عبور کند.
در نیمه دوم دهه 90 میلادی، پاکستان و آمریکا سعی کردند با به قدرت رساندن طالبان در افغانستان و پایان دادن به ناامنی و رقابتهای داخلی میان رهبران مجاهدین در این کشور، زمینه احداث این خط لوله را فراهم آورند.
رهبران طالبان با مقامات دو شرکت نفتی آمریکایی و آرژانتینی یونوکال و برایداس در این زمینه به توافقاتی نیز دست یافتند، اما وقوع انفجار در سفارتخانههای آمریکا در کنیا و تانزانیا در سال 1998 این مذاکرات را متوقف کرد.
به گفته کارشناسان نفتی، نیاز روزافزون اقتصاد هند به انرژی، تلاش پاکستان برای جلب سرمایهگذاری خارجی و ادامه ناآرامی در افغانستان سبب شده است که هند و پاکستان اختلاف و تردید بر سر امضای قرارداد خط لوله صلح را کنار بگذارند.
هند بیش از هفتاد درصد از انرژی خود را از خارج تامین میکند.