زمزمه گفت‌و‌گوی مستقیم با آمریکا در حالی در کشور به گوش می‌رسد که واشنگتن هیچ نشانه‌ای مبنی آمادگی برای انجام گفت‌و‌گو با تهران بروز نداده است. در همین حال مطبوعات غربی می‌گویند تنش میان تهران و غرب بر سر جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران بالا گرفته و موضوع گفت‌و‌گو میان دو کشور چندان امیدبخش نیست.

زمزمه گفت‌و‌گوی مستقیم با آمریکا در حالی در کشور به گوش می‌رسد که واشنگتن هیچ نشانه‌ای مبنی بر آمادگی برای انجام گفت‌و‌گوی مستقیم با تهران بروز نداده است. هرچند به گزارش واشنگتن پست، ویلیام برنز معاون اول وزیر امور خارجه آمریکا و مسؤول مستقیم پرونده ایران در دولت آمریکا قرار است در مذاکرات ایران و گروه 1+5، روز 29 تیرماه در ژنو حضور داشته باشد.

محمود احمدی‌نژاد روز دوشنبه در یک سخنرانی تلویزیونی زنده از گفت‌و‌گوی مستقیم با آمریکا استقبال و زمان احتمالی آن را آینده‌ای نزدیک اعلام کرد.

آسوشیتدپرس با پوشش بخش‌هایی از سخنان رییس جمهور، نوشت: احمدی‌نژاد از برنامه‌های مشخصی برای انجام این گفت‌و‌گوهای دوطرفه سخن نگفت.

براساس این گزارش، احمدی‌نژاد در تعریف شرایط برابر گفت: گفت‌و‌گو در زمانی که یکی از طرفین در موقعیتی بالاتر و دیگری در موقعیتی پایین تر قرار داشته باشد، بی‌معنی است.

این سخن احمدی‌نژاد به‌طور ضمنی به موضع‌گیری واشنگتن علیه تهران اشاره دارد که همواره از موضع قدرت و تهدید علیه جمهوری اسلامی برخورد کرده است.

رییس جمهور در حالی از گفت‌و‌گو با آمریکا سخن گفته که روابط دیپلماتیک میان دو کشور از زمان انقلاب اسلامی قطع شده است.

مطبوعات غربی می‌گویند تنش میان تهران و غرب بر سر جاه‌طلبی‌های هسته‌ای ایران بالا گرفته و موضوع گفت‌و‌گو میان دو کشور چندان امیدبخش نیست.

مقام‌های دو کشور باب گفت‌وگو در مورد عراق را از مدتی پیش بازکرده‌اند، کشوری که بنا به ادعای آمریکا ثبات آن تحت نفوذ ایران قرار گرفته است.

از سوی دیگر، آمریکا هرگونه گفت‌و‌گو با ایران را نفی کرده است، مگر آن‌که حکومت جمهوری اسلامی غنی‌سازی هسته‌ای را کنار بگذارد.

آیت‌الله خمینی: ارتباط تهران و واشنگتن به «گرگ و میش» می‌ماند

جمهوری اسلامی سال‌ها مخالف گفت‌و‌گوی مستقیم با واشنگتن بود، اما انجام گفت‌و‌گوهای سه جانبه اخیر با عراق خارج از محدوده دیپلماسی کشور عمل کرد.

آیت‌الله خمینی بنیانگذار انقلاب اسلامی هرگونه ارتباط میان تهران و واشنگتن را به ارتباط «گرگ و میش» تشبیه کرده بود.

ازسوی دیگر، مقام رهبری کشور تنها صلاحیت تصمیم‌گیری در مورد هرگونه گفت‌و‌گو با آمریکا را دارد و پیشنهاد رییس جمهور برای گفت‌و‌گوی مستقیم با آمریکا به منزله پافراگذاشتن از حوزه اختیارات وی برشمرده می‌شود.

روزنامه جمهوری اسلامی نخستین رسانه داخلی بود که به این پیشنهاد رییس جمهور واکنش داد و نوشت احمدی‌نژاد پا را از حوزه اختیارات خود فراتر نگذارد.

این درحالی است که آیت‌الله خامنه‌ای رهبر کشور که همواره موضع مخالفت را برای گفت‌و‌گو با آمریکا پیش گرفته بود، در ماه‌های اخیر لحن نرم‌تری در برابر این امر از خود نشان داده است.

مقام رهبری سال گذشته اعلام کرد روابط با آمریکا نباید برای همیشه متوقف بماند و گفت: اولین فردی خواهد بود که از موضوع از سرگیری روابط دیپلماتیک با واشنگتن حمایت خواهد کرد.

مقام رهبری در عین حال یادآور شد که از سرگیری روابط دیپلماتیک با آمریکا در زمان کنونی «به ضرر» منافع ایران خواهد بود. 

ساختار قدرت در ایران

در بحث تجدید روابط میان تهران و واشنگتن ناظران غربی همواره از این امر انتقاد کرده‌اند که گفت‌و‌گوی معنادار با ایران کار دشواری است.

ناظران غربی می‌گویند در ایران مشخص نیست چه فردی قدرت دارد و سخن می‌گوید.

به گفته آنها این امر به‌ویژه در نحوه تعامل واشنگتن با کشورهای دارای قدرت مطلق مانند مصر و عربستان سعودی کاملا قابل درک است.

رهبری عالی ایران می‌تواند دستورالعمل خط مشی کلان کشور را تعیین کند، اما نمی‌تواند آن را دیکته کند و بی‌نظمی اقتصادی این کشور گواهی بر این ادعاست.

در ایران پارلمان، شورای نگهبان، ارتش و سپاه و نهادهای امنیتی در توازن قدرت با رییس جمهور شریک هستند.

بازگشایی لانه جاسوسی

ماه گذشته دولت بوش اعلام کرد تاسیس یک دفتر دیپلماتیک در ایران، می‌تواند بازگشت آمریکا به ایران را پس از 30 سال رقم زند.

احمدی‌نژاد در این خصوص گفت: «آنها هنوز به‌طور رسمی این موضوع را درخواست نکرده‌اند. ما این موضوع را با یک دید مثبت بررسی خواهیم کرد.»

سی سال پیش دانشجویان خط امام سفارت آمریکا در تهران را تسخیر و اسناد حساسی را منتشر کردند که از جمع‌آوری اطلاعات جاسوسی توسط دیپلمات‌های آمریکایی در داخل کشور حکایت داشت.

دانشجویان خط امام با دسترسی به این‌گونه اسناد، از سفارت آمریکا به عنوان «لانه جاسوسی» یاد کردند و درهای آن را به عنوان موزه که مستندی بر دخالت آمریکا در ایران و خاورمیانه بود، به روی مردم گشودند.

از آن زمان تاکنون سفارت سوییس در تهران حافظ منافع آمریکا در ایران است و ایران نیز دفتر حفاظت از منافع در سفارت پاکستان در واشنگتن دارد.