در حالی که طی هفته‌های اخیر به نطر می‌رسد روابط ایران و آمریکا به بحران نزدیک می‌شود، ولی ظاهرا صحبت از بازگشایی دفتر حافظ منافع آمریکا در ایران و حضور معاون امور خارجه این کشور در مذاکرات ایران و اروپا پیام دیگری در بردارد.

کاندولیزا رایس وزیر خارجه آمریکا روز پنجشنبه اعلام کرد آمریکا برای متوقف کردن برنامه هسته ای ایران به شدت تلاش های دیپلماتیک را دنبال می کند.

رایس تلاش های دیپلماتیک آمریکا را به پاسخ مثبت از سوی ایران به پیشنهاد غرب برسر برنامه هسته ای کشور مشروط کرد.

جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد تعلیق غنی سازی اورانیوم منتفی است اما آماده گفت و گوهای بعدی است.

رایس این سخنان را درحالی مطرح کرده که قرار است ویلیام برنز، دیپلمات ارشد آمریکایی، به مذاکرات هسته ای میان ایران و اتحادیه اروپا در ژنو ملحق شود.

رایس که در اروپا به سر می برد پس از دیدار با الکساندر استاب، همتای فنلاندی خود، به خبرنگاران گفت: امید است که ایرانیان این پیام آمریکا را درک کنند.

اهمیت این سخن رایس با خبر اعزام دیپلمات های آمریکایی به تهران و گشودن دفتر حفاظت از منافع در ایران آشکارتر می شود.

روزنامه گاردین چاپ لندن باخبر شده که تا یک ماه دیگر خبر گشودن دفتر حفاظت از منافع آمریکا در تهران اعلام خواهد شد که از این طریق درواقع نیمی از مسیر گشودن سفارتخانه طی خواهد شد.

به نوشته این روزنامه، وزارت خارجه آمریکا در دوسال گذشته کاخ سفید را تحت فشار قرار داده بود تا از طریق گشودن دفتر حفاظت از منافع در تهران بار دیگر روابط دیپلماتیک با ایران برقرار کند.

رایس ماه گذشته به خبرنگاران گفت: ما می خواهیم ایرانیان بیشتری از آمریکا دیدن کنند و می خواهیم به مردم ایران دسترسی داشته باشیم.

چرخش در سیاست آمریکا

اخبار چرخش سیاسی بوش که همواره نگرش جنگ طلبانه علیه ایران داشته در زمانی اعلام می شود که تنش برسر نمایش قدرت اسراییل و آزمایش موشک های دوربرد ایران در هفته های اخیر شدیدتر شده است.

درصورت گشوده شدن دفتر حفاظت از منافع آمریکا در ایران، دیپلمات های آمریکایی می توانند به دانشجویان، ناراضیان و سایر افراد دسترسی داشته باشند و این همان نکته ای است که رایس چندی پیش اشاره کرد.

اعزام برنز به مذاکرات ژنو و گشودن دفتر حفاظت از منافع در تهران یکی از مهم ترین بخش های دیپلماسی خارجی مورد حمایت باراک اوباما را به بحث می گذارد و درواقع آن را محک می زند.

اوباما، نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، از گفت و گوی مستقیم با ایران سخن گفته است.

این سخن اوباما بازتاب درخواست مقام های ایران برای گفت و گوی مستقیم با آمریکا بدون واسطه هایی چون انگلیس، فرانسه و آلمان است.

باب سخن میان دو کشور نشان می دهد که بوش در روزهای پایانی دوره ریاست خود تمایل دارد میراث مثبتی از خود به جا بگذارد.

آمریکا برای آگاهی از اوضاع سیاست ایران در این سال ها به دیپلمات های انگلیسی و سایر دیپلمات های مستقر در تهران تکیه کرده است.

اگرچه سفارت انگلیس در تهران سال ها فعال نبود و پس از روی کارآمدن دولت کارگری در سال 1376 در لندن و پیروزی خاتمی در تهران این سفارت بازگشایی شد.

پیام موافق ایران

بازگشت دیپلمات های آمریکایی به ایران مشروط به موافقت تهران است و محمود احمدی نژاد رییس جمهور نسبت به بازگشایی دفتر حفاظت از منافع آمریکا در ایران مخالفتی ابراز نکرده است.

احمدی نژاد روز دوشنبه در پاسخ به پرسش احتمال گشودن دفتر حفاظت از منافع آمریکا در تهران که از تلویزیون پخش شد، گفت: ما هرگونه اقدامی را که به تقویت روابط میان دو ملت کمک کند، با نگرشی مثبت بررسی خواهیم کرد.

رییس جمهور تاکید کرد: ما هیچ درخواست رسمی دریافت نکرده ایم اما گسترش روابط میان دو کشور موضوع قابل قبولی است.

منوچهر متکی وزیر امور خارجه کشور در یک مصاحبه مطبوعاتی در سوریه حضور ويليام برنز نماينده آمريكا در مذاكرات ژنو را فرصتي براي واشنگتن دانست تا از نزديك در جريان نظرات جمهوري اسلامي ايران و ساير اعضاي اين گروه قرار گيرد.

متكي در جواب به پرسش يكي از خبرنگاران درباره شاخص هاي همگرايي تهران و واشنگتن از قبيل برقراري خط پرواز مستقيم و درخواست آمريكا براي داير كردن دفتر حافظ منافع در تهران گفت: به نظر مي رسد اين مسائل قابل بحث و گفت و گو است.

این در حالی است که علی لاریجانی رییس مجلس موضوع دایرکردن دفتر حفاظت از منافع آمریکا در ایران را شایعه ای فریبکارانه خواند و گفت آمریکایی ها در گفته هایشان ثابت نیستند.

عقب نشینی آمریکا

در چرخشی که به برگزاری بالاترین نشست بدون واسطه میان ایران و آمریکا پس از گذشت سه دهه منجر خواهد شد، برنز معاون وزیر خارجه آمریکا روز شنبه 29 تیر در نشست سعید جلیلی مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران و خاویر سولانا مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا حضور خواهد داشت.

مقام های آمریکایی از حضور برنز در گفت و گوهای هسته ای ایران به عنوان «تاکتیک جدید» یاد کردند که تنها برای گوش دادن به پاسخ ایران در نشست ژنو حضور خواهد داشت.

این درحالی است که تحلیلگران می گویند حضور برنز در مذاکرات هسته ای ایران به معنی عقب نشینی آمریکا از پیش شرط برای گفت و گو با ایران است.

واسطه ایران و آمریکا در ایران

هوشنگ امیراحمدی رییس شورای ایرانی-آمریکایی موسوم به انجمن دوستی ایران و آمریکا از تمایل ایران برای گرم شدن روابط با آمریکا سخن گفت.

این ایرانی مقیم آمریکا که در تهران به سر می برد، گفت: گروه های به شدت محافظه کار به گفت و گو با آمریکا تمایل ندارند اما آنها درحال حاضر قدرت ندارند و نمی توانند مانع جریان گفت و گو با آمریکا شوند.

گفته می شود امیراحمدی به تلاش برای عادی شدن روابط ایران و آمریکا در دوره اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی، روسای جمهوری پیشین، شهرت دارد.

سفر امیراحمدی در اسفند 1386 به یکی از شهرهای گیلان به استفاده از شرایط او برای جلب افکار عمومی در انتخابات مجلس هشتم تعبیر شد.

وی در سفر اسفند ماه تاکید کرد که با برخی مقام های کشور در سطح بالا دیدار داشته اما پیامی میان ایران و آمریکا رد و بدل نکرده است.

روزنامه کیهان که پیشتر امیراحمدی را«ضد انقلاب» و «دلال آمریکا» خوانده بود، در واکنشی دیرهنگام و پس از یک ماه از او به عنوان مهره ای بی اختیار در چنگ دستگاه های اطلاعاتی آمریکا نام برد.

امیراحمدی معتقد است با توجه به تغییرات در طول تاریخ 30 ساله انقلاب اسلامی و جنبش اصلاحات، ایران باید به سوی دیپلماسی عملگرای دوره رفسنجانی بازگردد.

امیراحمدی درخصوص مذاکرات هسته ای و گام بعدی محافظه کاران در ایران ابراز امیدواری کرد که با شروع این مذاکرات، سرنوشت غنی سازی اورانیوم در یک چارچوب قابل قبول دوطرفه حل و فصل شود.

وی تاکید کرد اگر آمریکا بتواند برسر گشودن دفتر حفاظت از منافع با ایران به توافق برسد، توافق برسر موضوع هسته ای نیز بعید نخواهد بود.

امیراحمدی از احمدی نژاد به عنوان فرد هوشمندی نام برد که درعین حال از اقتصاد و امور جهان چیز زیادی نمی داند و افزود پیشنهاد احمدی نژاد برای گفت و گو با آمریکا عملکرد مثبت او را نشان می دهد که پیش از این دیگران شاید به آن توجه نکرده اند.