کارشناسان بینالمللی در اظهار نظر درباره ذوب شدن یخهای روابط ایران و آمریکا، بر این نکته اتفاق نظر دارند که تحولات رخ داده در سیاست آمریکا، بخشی از روند ناکامی سیاست خارجی دولت بوش از هنگام اشغال عراق است.
به باور کارشناسان، پس از اشغال عراق و ناکامی کاخ سفید در بازگرداندن ثبات به این کشور، مشروعیت بینالمللی سیاستهای بوش حتی در میان متحدان اروپایی و عرب آن افول کرده است و به همین دلیل دولت بوش ناتوان از به دست آوردن حداقل مشروعیت بینالمللی برای تغییر رژیم در ایران است.
به گفته آرشین ادیب مقدم، صاحبنظر ایرانی در مسائل بینالمللی، این اعتبار اکنون به حدی نازل شده است که حتی بوش ناتوان از ایجاد اجماع در شورای امنیت برای اعمال تحریم علیه رژیم موگابه در زیمبابوه است.
از دید ناظران بینالمللی افزایش قدرت سیاسی و اقتصادی روسیه و چین نیز عامل دیگری است که توسل به گزینه نظامی را علیه تهران سختتر ساخته است.
مجموعه این عوامل جناح جنگطلب در هیات حاکمه آمریکا را منزوی کرده و منجر به ورود ایران و آمریکا به دوران صلح سرد شده است.
تغییر در واشنگتن، همهجانبه و فراتر از ایران
ناظران میگویند با توجه به این روند کلی این گمانهزنی که سیاست تازه آمریکا در منطقه در واقع زمینهچینی برای حمله نظامی به ایران است، درست به نظر نمیرسد؛ چراکه تغییر جهت دولت بوش یک تغییر منفرد و محدود به جمهوری اسلامی نبوده بلکه در عرصه روابط این کشور با سایر دولتهای منطقه نیز نمود داشته است.
بنا بر برخی گمانه زنیها، سیاست جدید کاخ سفید در قبال ایران که با بازگشت آرامش به جبهههای بحرانی فلسطین، عراق و لبنان همراه بوده است، در واقع خلع سلاح ایران از بازوان منطقهای آن در صورت حمله نظامی آمریکا میباشد.ژ
به اعتقاد برخی ناظران بازگشت آرامش به این محورها از توان متحدان جمهوری اسلامی برای ورود به عرصه رویارویی نظامی احتمالی با آمریکا خواهد کاست و در نتیجه ایران را در موقعیت آسیبپذیرتری قرار خواهد داد.
در مقابل گفته میشود که این تحلیل از دقت برخوردار نبوده و ناشی از بیتوجهی به مشکلات وسیع میدانی آمریکا و ناتو در عراق و افغانستان است.
همین مساله سبب آن شده است که مشاوران نظامی در پنتاگون با ورود ارتش آمریکا به یک جبهه جدید مخالفت نمایند.
نقطه غیرقابل بازگشت در روابط ایران و آمریکا
اما نگاه مقامات اسرائیلی به تحولات رخ داده و ابراز ناخشنودی آنها نیز نشان دهنده ظهور دوران جدیدی در روابط ایران و آمریکا است.
آلوف بن، دیپلمات کهنهکار اسرائیلی میگوید که جهتگیری آمریکا در برابر تهران در حال رسیدن به نقطه غیرقابل بازگشت است.
به گفته این تحلیلگر اسرائیلی، اگر آمریکا دفتر حفاظت منافع خود را در تهران گشوده و دیپلماتهایش را در ایران مستقر کند، محال است که فکر بمباران تاسیسات هستهای ایران دیگر به ذهن رهبران واشنگتن یا تلآویو برسد.
به عقیده وی، نخست جان دیپلماتهای آمریکایی مستقر در تهران در معرض خطر قرار خواهد داد گرفت.
واقعیت جدید در برابر اسرائیل
آلوف بن میگوید که آمریکاییها بر خلاف رهبران اسرائیلی، بیش از آن که نگران افزایش تعداد سانتریفوژهای ایران در نطنز باشند، نگران افزایش سرسام آور قیمت نفت و گاز و تاثیرات داخلی آن در این کشور هستند.
به گفته این دیپلمات آمریکایی، اسرائیل مجبور است واقعیت جدید را در منطقه به موازات تغییر سیاست آمریکا به نفع ایران بپذیرد.
به باور وی، زین پس مهمترین اولویت این رژیم باید تلاش برای جلوگیری از پیوند خوردن برنامه هستهای ایران با توانایی هستهای اسرائیل باشد.