تشدید بحران در اوستیای جنوبی علاوه بر پیامدهای منفی آن در تمام منطقه، روابط ایران با گرجستان را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

جنگ میان گرجستان و روسیه نظم آسیای میانه را پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی برهم ریخته و نگرانی‌های را در منطقه ایجاد کرده است.

تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ میان دو کشور روسیه و گرجستان در منطقه خودمختار اوستیای جنوبی تحت کنترل گرجستان و راه حل شورای امنیت که روسیه عضوی از آن است، راه به جایی نبرده است.

در این میان، برخی واقعیت‌ها در ارتباط این جنگ با ایران، افشای نقش تسلیحاتی اسرائیل در منطقه و تلاش آمریکا برای دستیابی به منابع نفت حوزه خزر مطرح شده است.

پیشنهاد کمک ایران

تشدید بحران در اوستیای جنوبی علاوه بر پیامدهای منفی آن در تمام منطقه، روابط ایران با گرجستان را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1371 و اعلام استقلال گرجستان، ایران و گرجستان روابط دیپلماتیک برقرار کرده و چند قرارداد دوجانبه حاصل همکاری دوستانه دو کشور بوده است.

در این میان، گاز ایران که از طریق خط لوله آذربایجان به گرجستان حمل می شود، با خطر بالقوه تهدید رو به روخواهد شد.

در دی ماه سال 1384 پس از انفجار خط لوله گاز در منطقه مرزی روسیه و گرجستان، مقام‌های تفلیس از امضای قرارداد گاز با ایران خبردادند که به موجب آن روزانه 71 میلیون مترکعب گاز ایران از طریق خط لوله آذربایجان به گرجستان حمل شد.

اعلام این قرارداد درواقع به معنای عزم گرجستان برای کاهش وابستگی به روسیه و برجسته کردن اهمیت تهران در منطقه به عنوان تامین کننده جایگزین انرژی تعبیر شد.

با امضای قراردادهای همکاری میان دو کشور، آمریکا که تلاش کرده بود پرونده هسته‌ای ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهد، به حکومت تفلیس انتقاد کرد و گزینه دیگری را به جز ایران به این کشور پیشنهاد داد.

جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه اعلام کرد که آماده کمک برای پایان دادن به بحران در اوستیای جنوبی است.

حسن قشقاوی، سخنگوی وزارت خارجه گفت که ایران نگران مناقشه نظامی در اوستیای جنوبی است که به کشته شدن افراد بی‌دفاع منجر شده و خواستار توقف فوری این درگیری‌ها است.

براساس توافق نامه‌ای که ایران و گرجستان در آبان 1385 امضا کردند، جمهوری اسلامی برق خود را از طریق ارمنستان به گرجستان انتقال داده است.

اسرائیل نگران کمک روسیه به ایران

دولت اسرائیل که در ظاهر هیچ‌ نقشی در آسیای میانه ندارد، با افشای خبر فروش تسلیحاتش به گرجستان، این موضوع را به ایران ارتباط داد.

در پنجمین روز از شروع جنگ روسیه و گرجستان، اسرائیل افشا کرد که به دلیل نگرانی از فروش تسلیحات روسیه به ایران، فروش سلاح به گرجستان را کاهش داده است.

اسرائیل ادعا کرد که در ماه‌های اخیر و پیش از آغاز درگیری میان گرجستان و روسیه، درخواست‌های مکرر گرجستان برای خرید سلاح ازجمله موشک را رد کرده بود.

به نوشته جروزالم پست، روسیه سال‌ها پیش موشک‌های پیشرفته‌ای به سوریه فروخت و درنظر دارد سیستم موشکی پیشرفته ضدهوایی به ایران بفروشد که می‌تواند برای حفاظت از سایت‌های هسته‌ای ایران استفاده شود.

درحالی که خبر کاهش فروش سلاح‌های اسرائیلی به گرجستان مطرح شده است، مقام‌های این دولت اسرائیل این خبر را یک گمانه‌زنی دانستند.

زوی مگان، فرستاده پیشین اسرائیل به اوکراین و روسیه با اشاره غیرمستقیم به ایران، گفت که اسرائیل سطح حضور خود را در گرجستان پایین آورده و روسیه نیز از فروش بسیاری از سلاح‌ها به همسایگان اسرائیل خودداری کرده است.

حدود 12 هزار یهودی ساکن تفلیس، پایتخت گرجستان هستند و یک آژانس اسرائیلی در امور مهاجرت حدود 200 یهودی ساکن منطقه گوری در مرز اوستیای جنوبی را تخلیه و به پایتخت فرستاده است.

نفت آخرین شانس بوش در آسیای میانه

با تشدید درگیری میان نیروهای نظامی دو کشور گرجستان و روسیه در اوستیای جنوبی، آمریکا به طور آشکار از متحد خود یعنی گرجستان حمایت و فرستاده خود را روانه تفلیس کرد.

این احتمال وجود دارد که حضور آمریکا در نزدیکی حوزه دریای خزر که منبع تغذیه مهم‌ترین خط لوله نفتی این منطقه است، برای ایران که 20 درصد از منابع این حوزه را در مالکیت خود دارد، به یک مشکل دیگر تبدیل شود.

به نظر کارشناسان، جنگ میان گرجستان و روسیه آخرین شانس دولت جورج بوش برای کنترل دوباره بر منطقه و خط لوله نفت باکو- جیحان- تفلیس است.

خط عبور انرژی اروپا- آسیا جریان تکنولوژی گسترده‌ای را در اقتصاد جهانی باز خواهد کرد، اما به نظر می‌رسد که این جریان تحت کنترل غرب، به مناقشه نظامی در آسیای میانه دامن زند.

از نظر کارشناسان استراتژیک، حفاظت از این خط لوله به بهانه‌ای برای عملیات نظامی گسترده‌تر آمریکا در منطقه تبدیل شده است و کنترل این مسیر از دریای خزر هدف کلیدی پس از جنگ سرد شناخته می‌شود.

عضویت در ناتو بهانه حضور در منطقه

برخی تحلیلگران آمریکایی موضوع حضور آمریکا در منطقه و دفاع از گرجستان را به روابط میان ایران و روسیه پیوند زده‌‌اند.

نگرانی آمریکا درباره جنگ اخیر میان گرجستان و روسیه تا آنجا پیش رفت که یک مقام شورای امنیت ملی این کشور اعلام کرد کهایالات متحده به همکاری با روسیه برسر موضوعات مهمی ازجمله ایران نیاز دارد.

کارشناسان براین باورند درحالی که روسیه درموضوعات مهمی مانند ایران و پرونده هسته ای این کشور از موضع دفاع از این کشور برخاسته، آمریکا نیز نباید متحد خود را در منطقه تنها بگذارد.

گرجستان با داشتن دوهزار نیروی نظامی در عراق، بزرگترین متحد نظامی آمریکا در آسیای میانه است و آمریکا با داشتن این دستاویز دفاع از تمامیت ارضی گرجستان و حضور نظامی در خاک این کشور را توجیه کرده است.

برخی تحلیلگران آمریکایی تا آنجا پیش رفته‌اند که معتقدند نباید اجازه داد کشوری که برای عضویت در ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) تحت حمایت آمریکا است، دچار بی‌‌ثباتی شود.