موسسه انگلیسی چتم هاوس نتایج دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران را تحلیل کرده است

موسسه چتم هاوس، نهاد سلطنتی امور بین الملل بریتانیا با همکاری موسسه مطالعات ایران وابسته به دانشگاه سنت اندروز، گزارشی تحلیلی درباره نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایران براساس آمار ارائه شده ازسوی وزارت کشور منتشر کرده است.

پژوهشگران چتم هاوس آمار آرای رسمی استانی انتخابات سال‌های 2009 و 2005 (دو دور قبل) و آمار سال 2006 مرکز آمار ایران را تحلیل کرده‌اند.

خلاصه پژوهش آماری

در دو استان محافظه‌کار مازندران و یزد آمار مشارکت مردم بیش از صددرصد ثبت شده است. براساس این آمار میزان افزایش مشارکت با چرخش آرا به‌سوی محمود احمدی‌نژاد هم‌خوانی ندارد.

در یک سوم استان‌ها آمار رسمی اعلام شده مستلزم آن است که احمدی‌نژاد نه تنها تمام آرای محافظه‌کاران و میانه‌روهای دورقبل و تمام آرای رای‌دهندگان جدید بلکه 44 درصد از آرای اصلاح‌طلبان دورقبل را به‌دست آورده باشد. یک دهه اختلاف‌نظر میان این گروه‌ها را هم باید درنظر داشت.

درسال 2005 مانند سال‌های 2001 و 1997 نامزدهای محافظه‌کار و به‌ویژه احمدی‌نژاد در مناطق روستایی هیچ محبوبیتی نداشتند. بنابراین رای مردم مناطق غیرشهری به محافظه‌کاران واقعیت ندارد. براین اساس این ادعا که احمدی‌نژاد امسال هم اکثریت آرای مناطق روستایی را به‌دست آورده، نادرست است.

ادعای نادرست

شورای نگهبان اعلام کرده است که برخی از رای‌دهندگان خارج از حوزه رای‌گیری خود رای داده‌اند که بی‌نظمی در آمار اعلام‌شده ایجاد کرده است. 

این احتمال هست که شمار زیادی از رای‌دهندگان خارج از حوزه خود (366 حوزه) رای داده باشند اما نسبت افرادی که خارج از حوزه استانی خود رای داده باشند، بسیار پایین است زیرا برای نمونه در استان یزد که میزان مشارکت بالای صددرصد اعلام شده است، مراکز پرجمعیت در مناطق مرزی استانی وجود ندارد.

بی‌نظمی‌ها در میزان مشارکت

در دو استان میزان مشارکت بیش از صددرصد است و در چهار استان درصد مشارکت بالای نود درصد اعلام شده است. هیچ ارتباطی میان افزایش تعداد شرکت‌کنندگان و چرخش آرا به سمت احمدی نژاد وجود ندارد.

در انتخابات سال 2009 میزان مشارکت تنها در دو استان زیر 70 درصد و در 24 استان بالای 80 درصد گزارش شده است. براین اساس درصد مشارکت در 21 استان از مجموع 31 استان ایران حدود پنج درصد از 83 درصد بوده است. این آمار نشان می‌دهد که ضریب متغیر آماری منطقه‌ای (واریاسیون) مشارکت مردم ناگهان ناپدید شده است.

این نشان می‌دهد که میان استان‌هایی که افزایش مشارکت در آنها اعلام شده و افزایش چرخش به‌سوی احمدی‌نژاد هیچ ارتباط مستقیمی وجود ندارد.

رای احمدی‌نژاد از کجا آمد؟

طبق آمار وزارت کشور احمدی‌نژاد در این انتخابات سیزده میلیون رای بیش‌تر از دوره پیش به‌دست آورده است. با فرض این‌که او توانسته تمامی 11.5 میلیون رای سال 2005 خود را نگه دارد، این سیزده میلیون رای اضافی از سه منبع می‌تواند به دست آید.

حدود 10.6 میلیون شهروندی که در سال 2005 رای ندادند اما در این انتخابات شرکت کردند.6.2 میلیون نفری که در انتخابات دور پیش به رفسنجانی رای دادند.10.4 میلیون نفری که در دور پیشین انتخابات به نامزدهای اصلاح طلب رای دادند.

برای این‌که این آمار اعلام شده درست باشد، احمدی‌نژاد باید آرای هاشمی رفسنجانی و 44 درصد آرای رای‌دهندگان به اصلاح طلبان در دوره پیش را کسب می‌کرد.

آرای روستاییان

بسیاری از جمعیت روستایی ایران ترکیبی از اقلیت‌های قومی است. این قومیت‌ها یا به نفع نامزدهای اصلاح طلب رای داده و یا به فردی از قوم خود رای داده‌اند.

رای آنها در انتخاب خاتمی در سال 1997 و 2001 مهم بود و در سال 2005 به مهدی کروبی و مصطفی معین رای دادند.

این آمار نشان می دهد که آرای کروبی که در نواحی قومی پرطرفدار است حتی در لرستان، زادگاه او از میان رفته است.

چتم هاوس نتیجه‌گیری کرده است که شماری از عوامل گزارش شده درمورد درصد مشارکت مردم مشکل‌ساز هستند مانند افزایش فراگیر مشارکت از سال 2005، پایین افتادن ضرایب متغیر منطقه‌ای، نبود ارتباط شفاف میان افزایش مشارکت و افزایش حمایت از هر نامزد انتخابات.