با اعلام پیشنهاد نام جوزف بایدن برای معاونت باراک اوباما، نامزد دموکرات انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، تحلیل‌های تازه‌ای درباره جهت‌گیری سیاست خارجی دموکرات‌ها و رویکرد آنها به ایران مطرح شده است.

جوزف بایدن که چهره‌ای با تجربه در روابط بین‌الملل به شمار می‌رود، مدت‌ زیادی است ریاست کمیته روابط خارجی سنای آمریکا را بر عهده دارد.

این سناتور 65 ساله نیمی از عمر خود را در مجلس سنا و کنگره ایالات متحده گذرانده و دارای دیدگاه‌های خاصی درباره ایران است.

وی به طور صریح از لزوم تغییر سیاست كاخ سفید در برابر ایران پشتیبانی می‌كند.

نگاه ویژه بایدن به ایران

گفته می‌شود که بایدن همانند دیک‌چنی، معاون جورج بوش، تمرکز ویژه‌ای بر مسائل ایران دارد اما برخلاف تیم بوش، او یکی از سناتورهای ارشدی است که خواستار نگاه جدید به ایران است.

سناتور بایدن از سیاست گفت‌و‌گوی مستقیم با ایران حمایت کرده و تاکید دارد که تعلیق نباید شرط گفت‌وگو با جمهوری اسلامی باشد.

وی چندی قبل از پیشنهاد باراک اوباما مبنی بر گفت‌وگوی بدون پیش شرط با ایران پشتیبانی و بر لزوم تغییر مسیر آمریکا در قبال ایران تاکید کرد.

پشتیبانی از سیاست گفت‌وگو

جوزف بایدن در سخنانی در کنگره آمریکا با اشاره به نامه محمود احمدی‌نژاد به جورج بوش، از کاخ سفید خواسته بود تا پاسخ آن نامه را بدهد.

وی گفته بود که حتی بوش باید به آیت‌الله خامنه‌ای نامه‌ای بنویسد و درخواست مذاکره مستقیم در هر کجا، در هر زمان و با هر فردی در ایران باید در این پاسخ گنجانده شود.

به اعتقاد سناتور بایدن، مذاکره با ایران به معنی پاداش به رفتار بد حکومت ایران و مشروعیت بخشیدن به آن نیست، چرا که کاخ سفید با هر کشوری حتی با اتحاد جماهیر شوروی در دوران جنگ سرد مذاکره کرده است.

استقبال رهبران ایران

انتظار می‌رود که انتخاب جوزف بایدن با استقبال رهبران جمهوری اسلامی که هنوز درباره جهتگیری سیاست خارجی دولت آینده آمریكا دچار شک و تردید هستند، روبه‌رو شود.

موضع قاطع بایدن در مخالفت با سیاست تغییر حکومت ایران برای مقام‌های کشور بیش از هر موضوع دیگری اهمیت داشته باشد.

تهران همواره از واشنگتن خواسته‌ است که تضمین‌های امنیتی برای بر خودداری از تلاش برای ایجاد بی‌ثباتی در ایران یا اعمال براندازانه را ارائه کند، اما کاخ سفید تاكنون از ارائه چنین تضمینی خودداری کرده است.

ممکن است با نهایی شدن انتخاب جوزف بایدن به عنوان معاون اول و دست راست اوباما، کاخ سفید تحت سیطره دموکرات‌ها به سوی ارائه چنین تضمینی گام بردارد.

خوشبینی محدود

جوزف بایدن سال گذشته در جریان مناظره هشت نامزد دموکرات برای ریاست جمهوری آمریکا و هنوز در شرایطی که خود رقیب اوباما به شمار می‌رفت اعلام کرده بود که در صورت راهیابی به کاخ سفید، سیاست تغییر حکومت ایران را بدون درنگ کنار خواهد گذاشت.

اما به نظر نمی‌رسد با وجود مواضع این سناتور آمریکایی در صورت انتخاب اوباما به ریاست جمهوری از عادی‌‌سازی روابط دو کشور اطمینان کامل داشت.

گفته می‌شود که ‌سخنان باراک اوباما علیه ایران در مجمع آیپک و هشدار نسبت به خطر هسته‌ای شدن، باعث ناامیدی مقام‌های کشور از تغییر سیاست واشنگتن و از میان رفتن خوش‌بینی‌های نخستین نسبت به موضع‌گیری‌های وی در جریان انتخابات شده باشد.

ناظران می‌گویند هرچند انتخاب بایدن به معاونت اوباما امیدهایی را در ایران به وجود خواهد آورد، اما روند تحولات در ماه‌های آینده و ادامه تلاش ایران برای اعتماد‌سازی بین‌المللی نقش تعیین کننده‌ای در جهت‌گیری سیاست آینده واشنگتن خواهد داشت.

فردی مانند بایدن نیز نخواهد توانست بدون چنین زمینه‌ای از بهبود روابط با ایران سخن به میان آورد.