کارشناسان نسبت به گرایش دانشجویان به مصرف موادمخدر هشدار داده‌اند.

براساس تازه‌ترین یافته‌های پژوهشی انجام شده در میان دانشجویان کشور، دانشجویان رشته‌های پزشکی و هنر بالاترین میزان مصرف موادمخدر را نشان داده‌اند.

اگرچه منابع دسترسی دانشجویان پزشکی به مواد مخدر و اعتیادآور حتی در خوابگاه‌ها ذکر نشده اما این زنگ خطری است که در میان قشر فرهنگی کشور به صدا درآمده است.

پژوهشگران می‌گویند گرایش به مصرف موادمخدر درمیان قشر دانشگاهی با محتوای تحصیلی، رشته تحصیلی و مطالعه طولانی رابطه و تاثیری مستقیم دارد.

کامبیز کامکاری عضو شورای پژوهش دبیرخانه مواد مخدر می‌گوید برخی رشته های تحصیلی سنگین و در عین حال فاقد نیاز به نیروی تجزیه و تحلیل هستند بنابراین گرایش دانشجویان را به مصرف مواد مخدر افزایش می‌‏دهند.

این پژوهشگر مشخص نکرد که این یافته‌ها را براساس کدام پژوهش و در کدام جامعه آماری به دست آورده است.

وی تاکید می‌کند دانشجویان رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی بیشتر به مواد مخدر گرایش دارند، اما در ظاهر این امر بیشتر در دانشجویان هنر مشاهده می‌شود.

هفته پیش یک کارشناس مشاوره از وزارت علوم هشدار داده بود دانشجویان گروه هنر در مقایسه با سایر گروه‌ها بیشتر در معرض خطر مصرف مواد اعتیادآور هستند.

وفور مواد مخدر در دانشگاه‌ها

بررسی عوامل گرایش به مصرف موادمخدر و آمار ارائه شده از عوامل مرتبط در میان دانشجویان کشور حکایت از رشد مصرف حرفه‌ای موادمخدر در این قشر دارد.

مریم رامشت مشاور دانشگاه علوم پزشکی تهران در اعلام نتایج یک پژوهش درمیان دانشجویان گفت: گروه هم‌سالان (رفیق بد) با 58.8 درصد به عنوان مهم‌ترین عامل گرایش دانشجویان به مصرف مواد مطرح شده است.

فقدان اعتماد به نفس با 36.6 درصد، نبود بهداشت روانی و استرس و فشارهای روانی 25.8 درصد، مشکلات عاطفی 25.2 درصد، احساس تنهایی و غربت 21.4 درصد، احساس پوچی 19.9 درصد، مشکلات خانوادگی 19.7 درصد، هیجان‌طلبی 13.8 درصد، آزادی‌های بی قید و شرط 16.3 درصد، نبود امکانات تفریحی 15.5 درصد، فقدان آگاهی کافی در زمینه مواد مخدر 14.3 درصد و در دسترس بودن مواد 13.7 درصد از دیگر عوامل گرایش به موادمخدر درمیان دانشجویان کشور اعلام شده است.

در این جامعه آماری پژوهش بر روی سه هزار و 177 دانشجو از 42 دانشگاه کشور در مقطع کارشناسی سال تحصیلی 85 ـ84 انجام شد.

با توجه به رشد جمعیت دانشگاهی کشور و دردسترس بودن موادمخدر، میزان افزایش مصرف موادمخدر در دانشگاه‌ها در سال تحصیلی 85-86 می‌تواند بالاتر از ارقام یادشده باشد.

آموزش مهارت‌های زندگی در ایران معنا ندارد

نکته ای که از نگاه پژوهشگران در گرایش به مصرف موادمخدر میان دانشجویان کشور قابل تامل است، آموزش مهارت‌های زندگی است که در ایران از آن غفلت شده و راهکارهای ثانویه ازجمله اخراج دانشجو و محرومیت از تحصیل، زندان و مراکز بازپروری مورد تاکید قرار گرفته است.

سازمان جهانی بهداشت درسال 1993 با همکاری «یونیسف»، «بانک جهانی» و «صندوق جمعیت سازمان ملل» راهکار برنامه پیشگیری با نام «آموزش مهارت‌های زندگی» را ارائه کرد.

این ابتکار نگرشی بر ایجاد و حفظ مهارت‌های زندگی از طریق توسعه آگاهی، بکارگیری تجارب، پرکردن اوقات فراعت به روشی معقول و تاکید بر روش‌های مشارکتی خانواده و مشاوره است که در برخی جوامع غربی آموزش آن از دوران پیش دبستانی شروع می‌شود و براساس آن کودک به‌تدریج با نیازهای طبیعی و غریزی و چالش‌های زندگی روزمره آشنا می‌شود.

در کشور ما این برنامه در کتب درسی گنجانده نشده و تنها در برخی رشته‌های دانشگاهی ارائه شده است درنتیجه دانشجو نمی‌تواند به‌طور آگاهانه در مشکلات خود تصمیم‌گیری کند، قادر به ایجاد ارتباط سالم به‌ویژه با جنس مخالف و تفکر منطقی و خلاق در کنش‌ها و واکنش‌ها نیست.

این راهکار به‌طور مستقیم با بهداشت فیزیکی و روانی درارتباط است اما دانشجوی ایرانی به خاطر محرومیت از این آموزش در دوران رشد ، در بسیاری موارد سرخورده می‌شود و گریزگاه مشکلات را روی آوردن به موادمخدر یافته است.

رامشت مشاور دانشگاه معتقد است آموزش مهارت های زندگی در ایران محدود به دانشگاه‌ها و با تغییر محتوا و به‌صورت بلاتکلیف ارائه می‌شود.

این درحالی است که براساس بند «ز» از ماده 97 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بکارگیری استراتژی کاهش آسیب، آموزش مهارت‌های زندگی و بهره‌گیری از یافته‌های علمی و تجارب جهانی در برنامه‌ریزی‌های عملی مبارزه با مصرف موادمخدر در اولویت قرار گرفته است.

تخصیص بودجه

حمیدرضا حسین‌آبادی رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر اسفند سال گذشته از اختصاص یک هزار و ‪ 30‬میلیارد ریال اعتبار برای انسداد مرزها از سوی مجلس با هدف جلوگیری از ورود موادمخدر به کشور خبر داد.

در این راستا، اسماعیل‌ احمدی‌مقدم، دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر از به اجرا درآمدن قانون جامع مبارزه با مواد مخدر تا پایان سال 87 خبر داد.

طرح ارتقای امنیت اجتماعی در حوزه قاچاق موادمخدر و اعدام قاچاقچیان، ایجاد سرپناه برای زنان معتاد در مناطق آسیب‌خیز تهران و دایرکردن مراکز بازپروری ازجمله راهکارهای کاهش مصرف موادمخدر در کشور اعلام شده است.

براساس تفاهم‌نامه‌ای که سازمان ملی جوانان و ستاد مبارزه با مواد مخدر ماه گذشته امضا کردند نشست‌های علمی بین دانشگاهیان برای پیشگیری و درمان اعتیاد جوانان برگزار می‌شود و ارائه طرح‌های ملی برای کنترل این پدیده نیز از دیگر محورهای همکاری دو طرف است.

اما نکته در اینجاست که با تمام راهکارهایی که مقام‌های کشور برای مبارزه با موادمخدر درنظر گرفته‌اند عدم انجام پژوهش‌های فراگیر با اطلاع‌رسانی شفاف و صریح آمار دقیقی از تعداد معتادان در کشور نشان نمی‌دهد اگرچه بر اساس آمار تخمینی حدود دو میلیون معتاد در کشور وجود دارد و در این میان، تعداد دانشجویان معتاد در ابهام قرار گرفته است.