بر اساس تحقیق جدید معاونت تحقیقات و مطالعات سازمان ملی جوانان، بیش از 90 درصد از جوانان ایرانی خود را مذهبی با درجات مختلف می‌دانند و بر این باورند که امر به معروف و نهی از منکر از فساد جلوگیری می‌کند.
سازمان ملی جوانان با اعلام نتیجه تازه‌ترین تحقیق خود اعلام کرد که 89 در صد جوانان کشور امر به معروف و نهی از منکر را واجب می‌دانند.
معاون مطالعات و تحقیقات سازمان ملی جوانان روز یکشنبه گذشته در نشستی با خبرنگاران نتیجه یکی از تحقیقات این سازمان را با عنوان «پیمایش علمی هویت جوانان ایران» اعلام کرد.
به گفته محمد اسحاقی این تحقیق که در اسفند ماه سال گذشته انجام شده و بالغ بر 600 میلیون ریال هزینه داشته است، با سایر تحقیقات و مطالعاتی که تا کنون در این زمینه انجام شده تفاوت دارد.
بر اساس این تحقیق، 74 درصد از جوانان 14 تا 29 ساله ایرانی خود را به میزان زیادی مذهبی می‌دانند و مابقی خود را کمتر مذهبی می‌دانند.
این تحقیق نشان داده است که 94 درصد از 30 هزار جوانی که در این مطالعه مشارکت داشتند، خدا را ناظر بر اعمال انسان دانسته‌اند.
حدود 82 درصد از این دسته از جوانان معتقدند که امر به معروف و نهی از منکر از فساد جلوگیری می‌کند و به باور 90 درصد آنها میان علم و دین تضادی وجود ندارد.
بیش از 90 درصد از شرکت کنندگان در این پیمایش معتقدند که نذر کردن در حل مشکلات موثر است و 94 درصد صدقه را موجب رفع بلا می‌دانند.
حدود 77 درصد از شرکت کنندگان این تحقیق نیز دست دادن با جنس مخالف را حرام دانسته‌اند.
معاون مطالعات و تحقیقات سازمان ملی جوانان خاطر نشان کرد که این پیمایش نشان داد که «زنان نسبت به مردان رتبه بالاتری در بعد دینی دارند.»
وی همچنین گفت که اگر نمره 4 را برای هویت در نظر بگیریم، نمره هویت دینی جوانان ایرانی 3.23 خواهد بود.
اشکالات وارد شده بر نتایج این تحقیق
برخی بر این باورند که نتایج اعلام شده توسط سازمان ملی و جوانان با نتایج پژوهش‌های انجام شده در گذشته تفاوت آشکار دارد.
این افراد بر این باورند که چگونه ممکن است در مدت سه سال چنان تغییرات شگرفی در هویت دینی جوانان ایرانی به وجود آمده باشد.
گروهی دیگر از منتقدان بر این اعتقادند که تا چه حد می‌توان نتایج نظرسنجی از 30 هزار نفر را به تمامی جوانان ایرانی تعمیم داد.
در حالی که اسحاقی اعلام کرده که این تحقیق نشان داده است که جوانان ایرانی بحران ندارند، برخی با انتقاد از این سخنان پرسیده‌اند که افزایش اعتیاد در میان دانشجویان و جوانان را به چه چیزی جز بحران می‌توان تعبیر کرد.
دینداری جوانان ایرانی
این که جوانان ایران تا چه اندازه پایبند به دین و امور مذهبی هستند، موضوع تحقیقات جامعه شناسی فراوانی بوده است.
در یکی از این تحقیقات که نتایج آن در آبان ماه سال 84 توسط انجمن جامعه شناسی ایران اعلام شد، محققان که با 350 جوان به مصاحبه پرداخته بودند به این نتیجه رسیدند که «ضد دینداری وغیردین‌داری که دو پدیده متفاوتند، در باورهای مصاحبه شوندگان در اقلیت قرار دارند.»
امیر نیک‌پی یکی از پژوهشگران این در این پیمایش که در رشته جامعه‌شناسی در فرانسه تحصیل کرده است، به این نتیجه رسید که «ما با جوانانی روبرو هستیم که بیش از پیش مدرن و سکولار شدهاند. البته سکولار به معنی ضد دینی و غیردینی نیست بلکه اتفاقا اکثر سکولارها همان دیندارها
هستند.»
نیک‌پی همجنین می‌گوید«عقلانیت، نوع استدلال و نوع آموزش اکثر جوانانی که با آنها روبرو بودیم جدید است. آنها ضد دین نسیتند ولی میگویند دین نقش گذشته را ندارد بلکه میتواند در کنار دیگر نهادهای اجتماعی نقش خود را داشته باشد.»
گفته می‌شود که حدود 10 سال پیش محمد علی زم، رییس وقت حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی براساس نظرسنجی‌ها اعلام کرد که حدود 90 درصد جوانان نماز نمی‌خوانند و به ظواهر دینی پایبند نیستند.
سیدمحمد خاتمی، رییس جمهور سابق نیز در تیرماه 77 در دیدار محرمانه‌ای که با اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم داشت و متن سخنانش چند سال بعد در کتابی با عنوان «اسلام، روحانیت و انقلاب اسلامی» منتشر شد، به علمای حوزه‌های علمیه هشدار داد:«می خواهم
راحت به شما بگویم که مشکل ما الان این است که فقط 10 درصد دانشجویان، به آن صورتی که ما می‌خواهیم، به موازین دینی پایبند هستند. جا دارد از نظر اجتماعی بررسی کنیم که چرا این وضع پیش آمده است.»
