رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، دوشنبه شب برای انجام سفر دو‌ روزه، وارد تهران می‌شود.

رجب طيب اردوغان، نخست‌وزير تركيه، دوشنبه چهارم آبان ماه برای انجام یک سفر دو روزه وارد ایران می‌شود.

مقام‌های ترکیه گفته‌اند که اردوغان در دیدار با مقام‌های ایرانی درباره موضوعاتی مانند قرارداد انرژی و برنامه هسته‌ای بحث و تبادل‌نظر می‌کنند.

تانر یلدیز، وزیر انرژی ترکیه هفته پیش اعلام کرده بود که در جریان سفر اردوغان به تهران، دو کشور احتمالا قرارداد 3.5 میلیارد دلاری برای توسعه بزرگ‌ترین میدان گازی ایران (پارس جنوبی) را نهایی خواهند کرد.

ارزش تجارت دوجانبه میان ایران و ترکیه در سال 2008 به رقم هفت میلیارد دلار رسید.

موضوعی که تحلیل‌گران در سفر نخست‌وزیر ترکیه به تهران بیش‌تر مورد تاکید قرار داده‌اند، تلاش اردوغان برای میانجی‌گری میان ایران و پاکستان است، دوکشوری که روابط‌شان پس از حادثه بمب‌گذاری هفته گذشته در جنوب شرقی ایران تیره شده است.

در بمب‌گذاری روز یکشنبه در منطقه «پیشین» در استان سیستان و بلوچستان، بیش از 40 نفر ازجمله چند فرمانده ارشد سپاه کشته شدند.

مقام‌های ایران گفتند که بمب‌گذاران و سرکرده آنها عبدالمالک ریگی، رهبر گروه جندالله، در پاکستان مستقر هستند اما پاکستان این ادعا را رد کرده است.

قرار است اردوغان پس از سفر دو روزه به اسلام آباد، دوشنبه این هفته راهی تهران شود.

یک مقام ارشد دولت ترکیه گفته است که این کشور به ایران و پاکستان کمک می‌کند تا هرگونه مشکلات پس از حمله تروریستی اخیر در ایران برطرف شود.

گمانه‌زنی میانجی‌گری ترکیه میان ایران و غرب برسر برنامه غنی‌سازی هسته‌ای ایران که به یک موضوع جنجالی تبدیل شده، یکی دیگر از محورهای سفر اردوغان به تهران اعلام شده است.

ترکیه در شرایطی براساس پیش‌بینی‌ها قصد میانجی‌گری میان ایران و غرب را دارد که خود از تبدیل شدن ایران به یک قدرت هسته‌ای در منطقه خاورمیانه نگران است.

نگرانی غرب

سفر هفته آینده اردوغان به ایران به این نگرانی غرب دامن زده که ممکن است آنکارا به آرامی از متحدان غربی خود روی برگرداند و برای به‌دست آوردن جایگاه خود به عنوان یک قدرت منطقه‌ای در خاورمیانه تلاش کند.

از سال 2002 یعنی زمانی که حزب اسلامگرای «عدالت و توسعه» در ترکیه قدرت گرفت، اردوغان به‌تدریج نفوذ این کشور را بر خاورمیانه افزایش داده است.

اردوغان زمانی به ایران سفر می‌کند که از یک سو روابط میان ترکیه و متحد منطقه‌ای آن یعنی اسرائیل وخیم شده و ازسوی دیگر آنکارا به توافق‌های دوجانبه با سوریه و عراق افتخار می‌کند و آنها را نشانه «دوره جدید» در روابط با این کشورها برشمرده است.

فادی هکورا، کارشناس امور خاورمیانه در موسسه «چتم هاوس» لندن گفته است: به‌نظر می‌رسد که ترکیه طرفدار گسترش روابط با کشورهایی مانند ایران و سوریه به بهای ازدست دادن منافع خود با اسرائیل و غرب است و همین موضوع نگرانی‌ ایجاد می‌کند.

اردوغان در شرایطی به تهران سفر می‌کند که دو هفته پیش ترکیه با اتخاذ موضعی بی‌سابقه، مانع از حضور اسرائیل در رزمایش ناتو شد و درپی این تصمیم ترکیه، آمریکا و ایتالیا هم به دلیل عدم حضور اسرائیل، از حضور در رزمایش انصراف دادند.

تحلیل‌گران پیش‌بینی کرده بودند که دولت ترکیه با تلاش برای دورکردن خود از اسرائیل و میانجی‌گری در گفت‌وگوهای ایران و غرب برسر برنامه هسته‌ای، چرخش موضع کرده تا نظر مساعد متحدان منطقه‌ای را جلب کند.