هیلاری کلینتون گفت: ما حاضریم روشهای خلاقانه مانند ارسال اورانیوم با غلظت کم از ایران به خارج از این کشور برای فراوری بیشتر را در نظر بگیریم ولی قرار نیست تا ابد منتظر بمانیم.
در حالی که مناقشههای فراوان در داخل ایران بر سر پرونده هستهای در جریان است، وزیر امورخارجه آمریکا از ایران خواست به تعهدات خود عمل کند.
هیلاری کلینتون در یک کنفرانس رسانهای مشترک با بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل، گفت: ما حاضریم روشهای خلاقانه مانند ارسال اورانیوم با غلظت کم از ایران به خارج از این کشور برای فراوری بیشتر را در نظر بگیریم ولی قرار نیست تا ابد منتظر بمانیم.
کلینتون تاکید کرد: صبر هم حدی دارد و نوبت ایران است به تعهدات و مسئولیت های خود در برابر جامعه بینالمللی عمل کند.
او با اشاره به توافقنامه پیشنهادی آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای فراوری اورانیوم غنیشده ایران به سوخت هستهای در خارج از این کشور، گفت: پذیرش این توافقنامه آغاز خوبی خواهد بود.
پیشنهاد آژانس
محمد البرادعی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیشنهاد کرده بود بخش عمدهای از اورانیوم غنیشده ایران که از غلظت پایینی برخوردار است به روسیه منتقل شود تا پس از فراوری به فرانسه ارسال و در آنجا به سوخت هستهای مورد نیاز ایران تبدیل شود.
دولتهای غربی نگران هستند که ایران ذخیره اورانیوم غنیشده خود را پس از فراوری برای کاربرد در تسلیحات اتمی به کار گیرد. ایران بارها این اتهام را رد کرده و بر صلحآمیزبودن برنامه اتمی خود تاکید کرده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در گزارشهای متعددی اعلام کرده که در بررسیهای خود نشانهای از احتمال استفادههای تسلیحاتی ایران از فناوری هستهای ندیده است. با این حال این آژانس تایید کرده که نقاطی از برنامه هستهای ایران برایش مبهم باقی مانده است.
اعضای گروه 1+5 شامل پنج عضو دائمی شورای امنیت به اضافه آلمان اعلام کردهاند که چنین توافقی را میپذیرند و منتظر پاسخ قطعی ایران به این پیشنهاد محمد البرادعی هستند.
سیاست خارجی؛ موضوع مجادلات داخلی
توافقنامه میان ایران و غرب درباره تامین سوخت هستهای، موضوع مجادلات سیاسی در داخل ایران نیز شده است.
با اینکه پیش از این محمود احمدینژاد، رییس دولت، موافقت خود را درباره این پیشنهاد به شکلی غیررسمی و در رسانهها اعلام کرده بود، چهرههای برجسته دیگری از جمله علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی، با چنین توافقی مخالفت کردهاند.
همچنین میرحسین موسوی، نامزد معترض انتخابات ریاستجمهوری خردادماه، گفته است که از این توافقنامه حیرت کرده است.
با این حال احمدینژاد در سخنرانی اخیرش در شهر مشهد، خطاب به «کسانی که تازه انقلابی شدهاند» گفت دولت از حقوق مسلم مردم ایران کوتاه نمیآید.
«پس و پیش رفتن برای گفتوگوهای بیشتر»
در حالی که شش قدرت بزرگ جهان منتظر واکنش ایران به پیشنهاد البرادعی هستند، آژانس بین المللی انرژی اتمی روز جمعه اعلام کرد پاسخ اولیه ایران به پیشنهادی این سازمان را دریافت کرده است ولی بعدا منابع خبری ایران گفتند ایران تنها آمادگی خود را برای گفتوگوی بیشتر به اطلاع آقای البرادعی رسانده است.
روز پنجشنبه خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از یک دیپلمات غربی در وین، مقر آژانس، خبر داده بود که ایران بخش اصلی پیشنهاد محمد برادعی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی را رد کرده است.
به گفته این دیپلمات، ایران با انتقال سه چهارم از اورانیم غنی شده به خارج برای غنی سازی بیشتر مخالفت کرده و در مقابل پیشنهاد کرده است که افزایش غنیسازی را در داخل و زیر نظر آژانس انجام دهد.
به گزارش آسوشیتدپرس، کارل بیلت وزیر خارجه سوئد که کشورش ریاست دوره ای اتحادیه اروپا را بر عهده دارد، بلافاصله پیشنهاد ایران را رد کرده و گفته است: این از همان حقه های قدیمی است... پس و پیش رفتن برای گفتوگوهای بیشتر.
پیشنهاد جایگزین ایران: انتقال مرحله به مرحله
روزنامه نیویورک تایمز روز پنجشنبه خبر داده بود پاسخ ایران به طرح محمد البرادعی، مخالفت با انتقال یک مرحله ای اورانیم غنی شده به خارج بوده است.
این در حالی است که به نوشته این روزنامه، مذاکره کنندگان ایران پیشتر با این طرح موافقت کرده بودند. نیویورک تایمز نوشته است: یکی از پیشنهادات ایران انتقال مرحله به مرحلهای 1200 کیلو اورانیم غنی شده بوده است.
رابرت گیبز، سخنگوی کاخ سفید روز جمعه هشدار داده بود که رئیس جمهوری ایالات متحده قرار نیست تا به ابد برای دریافت پاسخ ایران به پیشنهاد آژانس بین المللی انرژی اتمی منتظر بماند.
او گفت: وقت رئیسجمهور نامحدود نیست. قرار نبود تنها گفتگو انجام شود. قرار بود این روند به نتیجه برسد و همین چند هفته پیش به نظر می رسید خواسته ایرانی ها هم همین باشد.
آمریکا با حمایت از طرح البرادعی امیدوار است این حجم از اورانیم را از ایران خارج کند و به این ترتیب بتواند یکسال برای مذاکرات بیشتر و رسیدن به توافقی با تهران زمان کسب کند.
روز جمعه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، نیز از پیشنهاد محمد البرادعی حمایت کرد. او که پیش از مذاکره با جورج میچل نماینده ویژه آمریکا در صلح خاورمیانه صحبت میکرد، این طرح را «یک گام اولیه مثبت» برای توقف برنامه های اتمی ایران دانست.
مخالفت ایران با پیشنهاد البرادعی به معنای شکست کل این طرح است. در صورت شکست طرح البرادعی، احتمال سختترشدن تحریم ها علیه ایران و همچنین احتمال حمله نظامی اسرائیل قوت خواهد گرفت.