سیزدهمین دوره نمایشگاه بزرگ آثار عکاسی «پاریس فوتو» که مهمانان ویژه امسال آن کشور ایران و کشورهای عربی بودند با 40150 بازدیدکننده بیشترین تعداد بازدیدکننده را در طول سال‌های برپایی خود داشت.

سیزدهمین دوره نمایشگاه بزرگ آثار عکاسی «پاریس فوتو» که مهمانان ویژه امسال آن کشور ایران و کشورهای عربی بودند با بیش از 40 هزار بازدیدکننده، بیشترین تعداد بازدیدکننده را در طول سال‌های برپایی خود داشت.

در این نمایشگاه بزرگ عکس در کنار چند گالری فرانسوی، انگلیسی و آلمانی که آثاری از هنرمندان ایرانی به نمایش گذاشتند دو گالری «اثر» و «راه ابریشم» از تهران هم حضور داشتند.

روزنامه فرانسوی لوموند در گزارشی که از این نمایشگاه تهیه کرد با اشاره به حضور آثار ایرانی در این رویداد هنری این پدیده را اتفاقی ندانسته و تاکید کرده است که هنر معاصر ایران بعد از دوره‌ای طولانی از انزوا، جایگاه خود را به دست آورده است.

پاریس فوتو که از 27 آبان به مدت چهار روز در موزه لوور پاریس برگزار شد مهمترین رویداد هنری در رشته عکاسی است و افقی گسترده از عکاسی قرن نوزدهم، عکاسی مدرن و معاصر به نمایش می‌گذارد.

«ریک گادلا» ناشر هلندی در سال 1997 «پاریس فوتو» را تاسیس کرد و این نمایشگاه از سال 2001 هر ساله میزبان مهمان ویژه‌ای از آثار هنرمندان کشورهای خارجی شد.

در سیزدهمین دوره این نمایشگاه 21 گالری فرانسوی، 11 گالری آلمانی، 10 گالری آمریکایی، هشت گالری انگلیسی، هفت گالری هلندی و شش گالری ژاپنی حضور داشتند.

عباس کیارستمی، رامین حائری‌زاده، محمد غزالی، صادق تیرافکن، عباس، بهمن جلالی، کتایون کرمی، گوهر دشتی، رضا آرامش، میترا تبریزیان و جلال سپهر از جمله هنرمندان ایرانی بودند که آثارشان در این رویداد هنری به نمایش گذاشته شد.

قیمت‌های مناسب آثار ایرانی

قیمت آثار هنرمندان ایرانی خبر از تثبیت آن‌ها در جایگاه جهانی خود می‌دهد چنانچه هر کدام از تصاویر سیاه و سفید مجموعه «جاده» عباس کیارستمی به مبلغ 30 هزار یورو و عکس‌های بهمن جلالی 7000 یورو قیمت‌گذاری شده‌اند.

در گالری راه ابریشم اثر گوهر دشتی که زوجی را در حال انجام کارهای روزمره خود به تصویر کشیده در حالی‌که جنگ آن‌ها را مجاصره کرده به مبلغ تقریبی 1200 یورو قیمت‌گذاری شده بود.

آثار عباس عکاس سرشناس که گالری «مگنوم» آن‌ها را به نمایش گذاشت از 1200 تا 2200 یورو و آثار محمد غزالی به قیمت 1500 یورو به فروش می‌رسیدند.

رشد هنر ایرانی در سال‌های ریاست جمهوری خاتمی

روزنامه لوموند در گزارشی که به بررسی آثار ایرانی در نمایشگاه پاریس فوتو می‌پردازد با اشاره به دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی عنوان کرده است که هنر معاصر ایرانی در سال‌های حضور وی بر مسند ریاست جمهوری پس از سالیان طولانی سرکوب بال و پر گرفته است.

سیمین دهقانی مسئول گالری اثر در گفت‌وگو با لوموند می‌گوید: خاتمی، علیرضا سمیع‌آذر را به عنوان رییس موزه هنرهای معاصر تهران به کار گماشت و او به هنرمندان ایرانی در خارج از کشور بال و پر داد.

دهقانی نتیجه چنین سیاستی را چند برابر شدن نمایشگاه‌های بین‌المللی و شکوفا شدن گالری‌ها در تهران می‌داند که امروز تعداد آن‌ها به صدتایی می‌رسد.

هنرمندان ایرانی در حراج‌هایی که از سوی «کریستیز» در دوبی برگزار می‌شد در ماه آوریل سال 2008 شاهد افزایش خیره‌کننده قیمت آثارشان بودند.

آناهیتا قبائیان اتحادیه مسئول گالری راه ابریشم به لوموند می‌گوید که هنر معاصر ایرانی مخاطبانش را گسترده‌تر کرده و خریداران خلیج و مهاجران ایرانی شروع به خریدن آثار ایرانی کرده‌اند اما صعود شدید قیمت‌ها از زمان بحران اقتصادی جهانی کاهش یافته است.

ویژگی آثار هنرمندان ایرانی

به نظر می‌رسد گنجانده شدن جزییاتی از فرهنگ ایرانی در آثار هنرمندان این کشور به عنوان ویژگی این آثار در رویدادهای بین‌المللی برشمرده می‌شود.

برخی منتقدان معتقدند پیام آثار ایرانی معمولا سیاسی است و تصاویر غیرمستقیم از بسته بودن فضای اجتماعی ایران و شرایط زنان سخن می‌گویند.

آناهیتا قبائیان‌اتحادیه که مدیریت هنری فستیوال «فوتو که» در پاریس را بر عهده داشته است معتقد است که در جهان عرب و در ایران، عکس به سختی خودش را به عنوان هنر تثبیت می‌کند.

او می‌گوید: من دیگر در نمایشگاه‌ها در دوبی و ابوظبی تنها عکس نشان نمی‌دهم. به جز برای چند ستاره بین‌المللی قیمت‌ها کمتر بالا رفته است.

کاترین داوید، کمیسر هنری پاریس فوتو در سال 2009 که در کارنامه کاری خود «داکومنتا» نمایشگاه مهم هنر معاصر سال 1997 در شهر «کسل» آلمان را ثبت کرده است نظر متفاوتی دارد.

داوید که بر مدرن بودن عکس‌های هنرمندان ایرانی تاکید دارد در گفت‌و‌گویی با روزنامه «لاکروا» مطرح می‌کند که عکس در ایران و کشورهای عربی آن‌گونه که به طور معمول گفته می‌شود جایگاهی حاشیه‌ای ندارد.

وی معتقد است که در تاریخ عکاسی ایران و کشورهای عرب نقطه انقطاع وجود ندارد.

برخی از عکس‌های به نمایش درآمده در پاریس فوتوی 2009