عباس کوثری، عکاس در پی انتقادهای منتشر شده از برپایی نمایشگاه عکس هدیه تهرانی با عنوان «آبانگان» یادداشتی را منتشر کرده است.
در این چند روز دوستان زیادی نسبت به نمایشگاه خانم تهرانی واکنش نشان دادند ولی به نظر من این مساله آنقدر مهم نیست که بخواهیم بر سرش تا این حد بحث کنیم.
در واقع وقتی کسی 800 اثر را در یک نمایشگاه به نمایش میگذارد و حتی کارهای پرتیاش را هم به نمایش میگذارد یعنی ماجرا برای خودش هم خیلی مهم نبوده؛ حالا چرا باید برای ما مهم باشد.
متاسفانه کار مدیریت فرهنگی کشورمان از این حرفها گذشته و این موضوع در مقابل مشکلات جدی و مهم فرهنگی ما مساله پیش پا افتادهای است.
حتی بعضی افراد و استادان در جاهای مختلف نوشتهاند و گفتهاند که عکاسان حسودی میکنند به چهرههای دیگر رشتههای هنری که وارد عرصه عکاسی میشوند و واکنش نشان میدهند. در حالیکه به نظر من اینطور نیست. برای دوستان فعال در رشته عکاسی این مهم نیست که دیگران نمایشگاه عکاسی برگزار کنند.
آنچه برای عکاسان حرفهای مهم است این است که کسی که ورود پیدا میکند به عرصه عکاسی تا آنجا که از آثارش نمایشگاه میگذارد به همان اندازه که به هنر و حرفه اول خود اهمیت میدهد و برایش وقت میگذارد و مطالعه میکند، برای عکاسی هم وقت و انرژی بگذارد، برایش مطالعه کند، شاگردی کند و سفر برود تا کارهایش نتیجه خوب و حرفهای داشته باشد.
اما معمولا اینطور نیست و افراد برای عکاسی وقت نمیگذارند. مثلا به سفر میروند و عکسهای توریستیشان را به نمایش میگذارند.
یعنی کیفیت هنر عکاسی را نازل میکنند و حرمت آن را میشکنند. بعد وقتی این آثار به نمایش در میآیند و با قیمتهای گزاف به فروش میروند در چرخه هنر عکاسی و برای کسانی که از طریق عکاسی حرفهای امرار معاش میکنند مشکل ایجاد میشود.
متاسفانه بیشتر هنرمندانی که وارد عکاسی شدهاند این هنر را خیلی سرسری گرفتهاند.
نکته دیگر حمایت سازمانها و ارگانها از این افراد است. زمانی که سازمانی مثل میراث فرهنگی به هنرمندی که در رشتهای غیر از عکاسی چهره است کمک مالی میکند این سوال پیش میآید که آیا اگر عکاسان هم از این سازمان درخواست وام داشته باشند با درخواستشان موافقت میشود.
آیا این سازمان تا به حال برای چاپ و انتشار کتابهای عکس از شهرها و استانهای مختلف برای معرفیشان به توریستها و ایرانگردان استفاده کند سرمایهگذاری کرده است؟ یا اینکه تعدادی عکاس با پشتوانه مالی خودشان یا ناشران خصوصی کتابهای عکس درباره ایران منتشر کردهاند؟
یا جایی مثل خانه هنرمندان که تمام سالنهایش را در اختیار یک هنرمند چهره در رشتهای غیر از عکاسی گذاشته تا آثارش را به نمایش بگذارد آیا اگر یک عکاس برای نمایش عکسهای حرفهایاش درخواست سالن کند مدتها او را در انتظار نمیگذارد و نهایتا بیشتر از یکی دو سالن در اختیار میگذارد؟
متاسفانه حامیان هنرمندان (از نظر مالی، اعتباری، مکان برای نمایش آثار و ...) بیشتر از اینکه از عکاسان حرفهای و کسانی که شغل و فعالیت اصلیشان عکاسی است حمایت کنند از افرادی که فقط چهره هستند حمایت و پشتیبانی میکنند.
در غیر این صورت به کسی ربطی ندارد که چه کسی نمایشگاه عکس میگذارد.
اما نکته دیگری که نباید نادیده گرفته شود این است که در ماههای اخیر هنرمندان رشتههای مختلف بیانیه دادند و از شرکت در کارهای دولتی انصراف دادند.
بنابراین سازمانهای دولتی وقتی با درخواست سوپراستارها بهخصوص مواجه میشوند از آن استقبال میکنند و امکانات زیادی در اختیارش میگذارند.
به هر صورت اگر هنرمندان حرمت و ارزش عکاسی را حفظ کنند و سازمانها هم از عکاسان به خوبی حمایت کنند هیچ عکاسی با نمایشگاه گذاشتن دیگران مشکلی ندارد.
من هم با نظر آقای کوثری موافقم. به عنوان یک آدمی که تخصصم اصلا ربطی به کارهای هنری ازجمله عکاسی نداره، وقتی شنیدم که خانم تهرانی نمایشگاه عکس گذاشته برام اصلا جالب نبود و حتی از خودم پرسیدم این خانم که تخصصش یک چیز دیگه است . به هرحال بیشتر جای تاسف اینه که کسانی هم پیدا میشوند که این عکسها رو می خرند اونهم با قیمت زیاد. چرا ؟ فقط به خاطر اینکه یک هنرپیشه معروف این عکسها رو گرفته. واقعا جای افسوس داره.