از آنجا که کودکان در تمام لحظات زندگی در حال مشاهده و یادگیری از محیط اطرافشان هستند، در این مقاله به خانوادهها توصیه شدهاست برخی چیزها را هیچگاه در مقابل فرزندان خود مطرح نکنند.
کودکان در حال مشاهده و جذب همه جنبههای مثبت و منفی شما هستند. آنها در تمام لحظات زندگی در حال یادگیری و آموزشاند و تدریجاً افکار، آرزوها، نگرشها و رفتارهای مختلف را در خود درونی میسازند و شکل میدهند.
در این جا به برخی حرفها که نباید پیش روی بچهها زد اشاره میکنیم:
1 – «چقدر رفتار جواد زننده بود»
هنگامی که شما حرف بد در مورد دیگران میزنید به نوعی به فرزند خود پیام میدهید که این مسئله قابل قبول است. حتی به این شکل شما کلمات بد مختلف را به کودکتان یاد میدهید تا در مورد دوستش یا دیگران به کار برد.
انتقاد نسبت به دیگران را تا حد امکان در خود نگهدارید یا اگر به هر دلیلی میخواهید درباره آن بحث کنید روی رفتارهای افراد تکیه کنید و نه روی کلیت فرد. مثلاً میتوانید بگویید «خوب نبود که او پشت سر پری اینجوری حرف میزد» نه اینکه «چه آدم بدی!».
2 - «منظورت از کامران همون بچه ترکه است؟»
شما باید از کاربرد هر اصطلاح نژادی، قومی، مذهبی یا مانند آن پرهیز کنید. به خصوص بهتر است برای مشخص کردن افراد یا تمیز کسی از دیگری از اصطلاحات مبتنی بر پیشداوریهای تبعیض آمیز استفاده نکنید. معمولاً کودکان به چنین تمایزهایی توجه نمیکنند و این بزرگترها هستند که تخم این نگاههای تبعیض آمیز را در کودکان میکارند.
برای شما خیلی آسانتر است که بگویید «همون دختری رو میگی که یک بلوز راه راه پوشیده بود؟» یا «منظورت آن پسری است که قدش بلنده؟» نه این که «منظورت اون دختر سیاهه است؟» یا «راجع به آن پسرشمالی حرف میزنی؟»
3 – «بهش بگو من خونه نیستم»
گاهی مایل به حرفزدن تلفنی با کسی نیستیم. گاهی ممکن است هر یک از ما در شرایط خلقی باشیم که نخواهیم با فرد دیگری حرف بزنیم. اما شما با گفتن این دروغ در مقابل کودکتان که در خانه نیستید به او نشان میدهید که اشکالی ندارد گاهی دروغ بگوید. همین دروغهای به ظاهر کوچک و بیاهمیت موارد بعدی و آینده دروغ را در کودکان پایه ریزی میکند. کودکان در سنین پایینتر نمیتوانند بین یک دروغ اصطلاحاً مصلحتآمیز و یک دروغ واقعی تمایز قائل شوند. بنابراین هر دو را دریک سطح قرار داده و هر دو را انجام میدهند.
4 - «ای خدا، چقدر چاقم. باید رژیم بگیرم»
بچهها بهخصوص دخترها به طور مداوم در جامعه، در میان همسالان و یا در برخورد با تبلیغات مختلف تحت فشارند که به ظاهر خود خیلی توجه کنند و خوب جلوه کنند. شما بهتر است در این میان نقش مخرب نداشته باشید و فرزندتان را در شرایطی قرار ندهید که یک عمر با مشکل تصویر ذهنی منفی درباره بدن خود زندگی کند.
هرچه میخواهید میتوانید درباره برنامه سالم خوردن و ورزش حرف بزنید اما خود را از کلمه «رژیم» و ابراز نگرانی کردن درباره چاقی، دور نگهدارید. همیشه بر ارزش سلامت بودن تاکید کنید و نه لاغر بودن.
5 - «نمیدونم چرا من باید از تو بچه میداشتم»
طبیعی است که شما حق دارید با همسرتان به هر دلیلی بحث و مجادله کنید اما بدانید که این بحث و مجادله در پیش روی کودکان درد روانی زیادی برای آنها ایجاد میکند.
بهکار بردن کلمات وعبارات یا جملات مختلف که به نوعی حکایت از تحقیر دیگری یا پشیمانی و اقرار به اشتباهات خود یا طرف مقابل شماست فرزندتان را گیج و نگران میکند و به احساسات او آسیب میرساند. آن ها وقتی ببینند یا در واقع کشف کنند افرادی که آن ها اینقدر دوستشان دارند موجودات ضعیفی هستند که اشتباهات بزرگی مانند داشتن فرزند میکنند به شدت نگران میشوند.
اگر عدم توافقهایی بین شما و همسرتان هست – که امری طبیعی است – فضای بحث را آرام نگهدارید، تن صدای خود را طبیعی حفظ کنید و به بحث مشخص روبرویتان بپردازید و از گفتن مسائل حاشیهای و ذکر گذشتهها پرهیز کنید. صحبت از ناکامیها و دردها و مشکلات روح کودک را فرسوده ساخته و ذهن او را سرشار از نگرانی و عدم اعتماد میکند.
به کودکان فرصت دهید در فضای سالم و شاد بزرگ شوند و به شما به عنوان والدین اعتماد کنند و احترام گذارند.