روز جمعه مقامات روسیه از راهاندازی نیروگاه بوشهر در سال جاری خبر دادند. در همین حال وزیر خارجه روسیه از تصمیم ایران در نپذیرفتن پیشنهاد مبادله اورانیوم غنی با سوخت رآکتور تهران ابراز تاسف کرد
مقامات روسیه از راهاندازی نیروگاه هستهای بوشهر در سال جاری میلادی خبر دادهاند.
سرگئی کرینکوف، رئیس سازمان انرژی اتمی روسیه، گفت که همه آزمایشها با موفقیت انجام شده و «مطمئنا نیروگاه اتمی بوشهر در سال 2010 راهاندازی میشود».
روسیه 15 سال پیش ساخت این نیروگاه 1000 مگاواتی را آغاز کرد اما آغاز بهرهبرداری از آن بارها عقب افتاده است. از جمله سال گذشته و با ارسال سوخت مورد نیاز نیروگاه به ایران، مقامات ایرانی گفته بودند که این نیروگاه تا پائیز فعالیت خود را آغاز میکند اما با فرا رسیدن موعد مورد نظر، این وعده عملی نشد. مقامات روسی همواره دلایل فنی را علت تعویق راهاندازی نیروگاه بوشهر اعلام کردهاند.
هفته گذشته علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، وعده داده بود که این نیروگاه کارش را در نیمه اول سال آینده شمسی آغاز خواهد کرد.
روسیه در قرارداد اولیه خود متعهد شده بود که این نیروگاه را در دهه گذشته میلادی تکمیل و راهاندازی کند.
سوخت اتمی مورد نیاز این نیروگاه از روسیه به ایران منتقل میشود و پس از استفاده، پسماند آن به روسیه بازگردانده میشود تا مانع از استفاده احتمالی ایران از آن در تهیه سلاح اتمی شود.
اعتراضهای پس از انتخابات و پرونده هستهای
در همین حال وزیر خارجه روسیه نیز اعتراضهای ماههای پس از انتخابات ریاستجمهوری ایران را باعث پیچیدهترشدن روند حل مساله هستهای این کشور دانسته است.
سرگئی لاوروف روز جمعه در مسکو گفت: وضعیت کنونی پرونده هستهای ایران ساده نیست و شرایط سیاسی داخلی هم وضعیت موجود را سادهتر نکرده است. او از قدرتهای بینالمللی خواست که «در چنین شرایطی همه ما باید مسئولانه عمل کنیم.»
در ماههای اخیر، گروهی از کارشناسان امور بینالملل یادآوری کردهاند که وقتی معترضان در ایران با برخورد خشونتآمیز دولت خود مواجه هستند، در تشدید تحریمها علیه این کشور باید تا حد امکان از واردآوردن فشار بیشتر بر مردم خودداری شود؛ بلکه مقامات و نهادهایی در ایران هدف قرار گیرند که مسئول سرکوب شهروندان کشور خود شناخته شدهاند.
در اعتراضهای پس از انتخابات شعارهایی علیه دو متحد عمده دولت ایران، چین و روسیه، به میان آمد و معترضان به جای شعارهای مرگ بر آمریکا و مرگ بر انگلیس، شعارهای مرگ بر روسیه و مرگ بر چین را سر دادند.
وزیر خارجه روسیه همچنین از تصمیم ایران در نپذیرفتن پیشنهاد مبادله اورانیوم غنی با سوخت رآکتور تهران ابراز تاسف کرد و در عین حال خواستار تلاش بیشتر برای حل این مساله از راه مذاکره شده است.
پیشنهادی که نه رد شد و نه پذیرفته
پیشنهاد مبادله اورانیوم غنی شده ایران با سوخت رآکتور اتمی تهران در جلسه نمایندگان ایران و کشورهای گروه 1+5 در مهرماه سال جاری در وین مطرح شد و در حالی که گروه 1+5 از آن استقبال کردند، دولت ایران آن را هنوز نپذیرفته و در همین حال رسما هم این پیشنهاد را به طور کامل رد نکرده است.
براساس این پیشنهاد، قرار بود ایران بخش عمده اورانیوم غنیشده در داخل کشور را برای افزایش درجه غنای آن به روسیه بفرستد و اورانیوم با درجه غنای بیشتر پس از ارسال به فرانسه و تبدیل به میلههای سوخت قابلاستفاده در رآکتور تحقیقاتی تهران، به ایران تحویل شود.
با وجود اصرار 1+5 و تصویب قطعنامه جدید شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی هستهای علیه ایران، مقامات جمهوری اسلامی تاکنون صرفا شرایط مختلفی برای قبول این پیشنهاد مطرح کردهاند.
کشورهای غربی گروه 1+5 هم در واکنش به آنچه «وقتکشی دولت ایران» خواندهاند، خواستار اقدام شورای امنیت سازمان ملل در صدور قطعنامه جدیدی حاوی تنبیههای شدیدتر بینالمللی علیه ایران شدهاند.
لاوروف درباره واکنش روسیه نسبت به اقدام احتمالی در تشدید تحریمهای بینالمللی علیه ایران، گفت: روسیه از قدرتهای جهانی انتظار دارد به تلاشهای خود برای حل مساله هستهای ایران از طریق مذاکره ادامه دهند.
«در تحریمها به هدفهای دیگر فکر نکنید»
وزیر امور خارجه روسیه در عین حال که از امکان طرح قطعنامهای برای وضع تحریمهای جدید بین المللی علیه ایران سخن گفت اما در مورد حمایت احتمالی روسیه از چنین اقدامی اظهارنظر نکرد.
او گفت: امیدوارم همه کسانی که مسئول تصمیمگیریهای آینده هستند، در اقدامات خود منحصرا به لزوم تقویت نظام بینالمللی جلوگیری از گسترش تسلیحات اتمی توجه کنند و هدفهای دیگر را منظور قرار ندهند.
لاوروف درباره این «هدفهای دیگر» توضیحی نداد. بهخصوص در ماههای پس از انتخابات ریاستجمهوری و برخورد حکومت با معترضان، برخی از مقامات آمریکایی اظهار کردهاند که تحریمهای جدید علیه ایران نباید تنها در ارتباط با مساله هستهای این کشور مطرح شود؛ بلکه لازم است دولت ایران را به خاطر «سرکوب مردم این کشور» هم تنبیه کنند.
سرگئی لاوروف همچنین گفت: هدف ما کاملا روشن است. ما نمیخواهیم جامعه بینالمللی کمترین تردیدی نسبت به ماهیت صلحآمیز برنامههای هستهای ایران نداشته باشد و براساس چنین تفاهمی، کسی حق ایران در استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای را زیر سئوال نمیبرد.
روسیه از ایران دور میشود؟
روسیه و چین در میان کشورهای 1+5 به ایران نزدیک هستند و از جمله متحدان اقتصادی و سیاسی این کشور شناخته میشوند. با این حال در گفتوگوهای اخیر این قدرتها بر سر پرونده هستهای ایران، روسیه برخلاف چین چندان سرسختی در مقابل افزایش فشارها بر ایران و تحریم این کشور نشان نداده است.
پیشتر در میانه آبان گذشته، رئیسجمهوری روسیه به مقامهای ایرانی هشدار داده بود که اگر پاسخ مناسبی به مذاکرات هستهای ندهند، روسیه از صدور قطعنامه تحریمی علیه ایران حمایت میکند.
دیمیتری مدودف در گفتوگو با یک نشریه آلمانی تاکید کرده بود: ایران باید از قوانین بینالمللی پیروی کند و برای پنهانکردن تجهیزات هستهای خود تلاش نکند.
مدودف در شهریورماه سال جاری نیز گفته بود صدور قطعنامههای تحریمی علیه ایران، یک «راهحل اجتنابناپذیر» است. این درحالی است که ولادیمیر پوتین، نخستوزیر روسیه، پیشتر اعلام کرده بود که تهدید ایران به صدور قطعنامه جدید علیه این کشور، گفتوگوهای جدید را بیاثر خواهد کرد.