ستاد مبارزه با مواد مخدر در سایت خود اعلام کرد که به دستور وزیر بهداشت فروش ریتالین بدون تجویز پزشک ممنوع شد.مصرف بدون نسخه ریتالین به عنوان مواد اعتیاد آور محسوب می شود.

ستاد مبارزه با مواد مخدر در سایت خود اعلام کرد که به دستور وزیر بهداشت فروش ریتالین بدون تجویز پزشک ممنوع شد.

دکتر مرضیه وحید دستجردی با بیان ممنوعیت فروش بدون نسخه ریتالین گفت که طی بخش‌نامه ای به داروخانه‌های سراسر کشور فروش بدون نسخه این دارو ممنوع اعلام شده‌‌است.

او در این زمینه افزود که در صورتی که فروش بدون نسخه صورت نگیرد، پزشکان نیز بر اساس نیاز افراد به دارو، آن را تجویز خواهند کرد. مصرف بدون نسخه ریتالین به عنوان مواد اعتیاد آور محسوب می شود.

ریتالین، موارد مصرف و اثرات آن

ریتالین نام تجاری «متیل فنیدیت» است که پزشکان معمولا آن را به عنوان یک دارو و به میزانی معین برای کودکانی تجویز می‌کنند که به طور مرضی دارای سطح بالای فعالیت و نقص در توجه هستند.

این دارو سیستم اعصاب مرکزی را تحریک می‌کند و دارای اثرات مشابه اما با قدرتی کمتر از آمفی‌تامین‌ها و با قدرتی بیشتر از کافئین است.

ریتالین اثری آرام بخش روی کودکان پرتحرک و اثر «تمرکزکننده» روی کسانی که دچار نقص توجه هستند دارد. این دارو درصورتی‌که از سوی پزشک تجویز شود و به میزان درست مصرف گردد دارویی ارزشمندی محسوب می‌شود.

این دارو در برخی موارد نیز برای برخی از اختلالات خواب، و گاهی نیز به طور کوتاه‌مدت برای درمان چاقی مرضی نیز تجویز می‌شود.

تحقیقات انجام شده نشان می‌دهند که افراد مصرف کننده این دارو که به دلیل مشخص و به میزان معینی آن را استفاده می‌کنند معتاد نمی‌شوند اما به دلیل اثرات محرک‌زایی آن در سال‌های اخیر گزارش‌های زیادی مبنی بر سوءمصرف این دارو توسط برخی افراد و بدون تجویز پزشک در بسیاری از کشورها دردست است.

وزیر بهداشت نیز در گفت‌وگو با برنا ریتالین را ماده اعتیاد آور خواند و تاکید کرد که سر درد، آشفتگی و اعتیاد به دارو به عنوان عوارض مصرف بی رویه تلقی می شوند. این دارو باید به میزان نیاز و در موارد ضروری تجویز شود.

اثرا ت کوتاه مدت ریتالین می‌تواند شامل عصبی‌شدن، بی‌خوابی، تهوع و استفراغ، سرگیجه، طپش قلب، سردرد، تغییرات فشارخون و ضربان قلب، جوش‌های پوستی و خارش، دردهای شکمی، کاهش وزن و مشکلات هاضمه، حالت‌های روان پریشی، و یا حتی نشانه های وابستگی دارویی و افسردگی ناشی از ترک دارو باشد.

در طبقه بندی دارویی ریتالین به عنوان یکی از محرک‌ها شناخته می‌شود که همانند سایر انواع محرک‌ها تنها باید برای برخی از بیماری‌ها و به میزان معین تجویز شود.

محرک‌ها میزان نوراپی‌نفرین و دوپامین را در مغز افزایش می‌دهند که باعث افزایش فشارخون و ضربان قلب، بستن رگ‌های خونی، افزایش قند خون و سطح تنفس، می‌شوند.

سوء مصرف ریتالین

اثرات این دارو نظیر افزایش هشیاری، توجه و انرژی همراه با حس سرخوشی موجب شده است که از سوی برخی افراد به‌خصوص جوانان و دانشجویان مورد استفاده نامناسب قرارگیرد.

خانم دستجردی گفت که همزمان با برگزاری امتحانات پایان فصل دانشگاه‌ها مصرف قرص ریتالین در میان دانشجویان افزایش یافته‌است.

با افزایش گزارش‌های مربوط به سوء مصرف قرص ریتالین توسط دانشجویان و دانش آموزان ایرانی، وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی کشور، فروش بدون نسخه این داروی محرک را ممنوع اعلام کرد.

ظاهرا برخی از دانشجویان به منظور تمرکز بیشتر روی دروس و بیدارماندن در شب‌های امتحانات به این دارو که یکی از محرک‌هاست رو آورده‌اند. این امر موجبات نگرانی مسئولان بهداشت و مبارزه با مواد مخدر را در کشور فراهم کرده است.

به هرحال مصرف بی‌رویه این دارو اگرچه در آغاز می‌تواند صرفا با هدف افزایش انرژی و توان فرد به منظور تمرکز بیشتر صورت گیرد اما مصرف مکرر آن همانند سایر محرک‌ها حتی در کوتاه مدت می‌تواند منجر به وابستگی به آن شده و اعتیاد آور باشد؛ ضمنا احساسات خصومت یا پارانوئیا (بدبینی) در فرد ایجاد کند.

مصرف بالای ریتالین همانند سایر محرک‌ها می‌تواند درجه حرارت بدن را تا حدی خطرناک بالا ببرد و ضربان قلب را نیز نامنظم سازد. در برخی موارد نیز خطر حمله قلبی و یا تشنج‌های مهلک گزارش شده‌است.

ممنوعیت مصرف ریتالین بدون تجویز پزشک می‌تواند اولین گام در جلوگیری از مصرف بی‌رویه این دارو تلقی شود. اما به نظر می‌رسد زمانی قوانین ممنوعیت مصرف بدون تجویز پزشک در مورد محرک‌هایی مانند ریتالین موثر باشد که حرکت فرهنگی گسترده‌ای در جهت آگاه سازی عمومی صورت گیرد.