در حالی که این روزها تصاویر جوانی ایرج قادری و فخری خوروش بازیگران سینمای ایران در فیلم «پنجمین سوار سرنوشت» بر پرده سینماها دیده میشود گفتههای ضد و نقیضی درباره این فیلم و توقیف آن به مدت 30 سال از سوی مسئولان و سازندگان فیلم مطرح میشود.
در حالی که این روزها تصاویر جوانی ایرج قادری و فخری خوروش بازیگران سینمای ایران در فیلم «پنجمین سوار سرنوشت» بر پرده سینماها دیده میشود، گفتههای ضد و نقیضی درباره این فیلم و توقیف آن به مدت 30 سال از سوی مسئولان و سازندگان فیلم مطرح میشود.
فیلم «پنجمین سوار سرنوشت» با حضور فخری خوروش و ایرج قادری در سال 1359 به کارگردانی سعید مطلبی که در سالهای اخیر در نوشتن فیلمنامه «حکم» با مسعود کیمیایی همکاری داشته است ساخته شد.
تهیه این فیلم را محمد توبهخواه بر عهده داشت که چند سال پیش درگذشت و به گفته علیرضا سجادپور مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی، خانواده این تهیهکننده که پیش از این پیگیر نمایش این فیلم نبودهاند، به تازگی درخواست اکران عمومی آن را کردهاند.
بر اساس آنچه که سجادپور به خبرگزاری فارس گفته است این فیلم به دلیل حضور برخی بازیگران در آن توقیف بوده اما با حل شدن مشکل بازیگران، فیلم نیز مشکلی برای اکران عمومی نداشته است.
داریوش باباییان مدیر شکوفا فیلم و پخشکننده این فیلم در گفتوگو با خبرگزاری فارس از ایرج قادری نام برده و میگوید این فیلم به لحاظ مضمونی هیچ مشکلی ندارد و تنها دلیل توقیف آن را حضور قادری در فیلم میداند.
این بازیگر سینما پس از آنکه از اوایل دهه شصت در سینمای ایران ممنوعالتصویر شد از سال 84 با بازی در فیلم سینمایی «آکواریوم» اجازه حضور در فیلمهای ایرانی را دریافت کرد.
قادری در طول سالهای اخیر فیلمهایی چون «میخواهم زنده بمانم»، «سام و نرگس» و «طوطیا» را نیز کارگردانی کرده است.
اظهارات متفاوت کارگردان فیلم
سعید مطلبی کارگردان «پنجمین سوار سرنوشت» در پاسخ به اظهار نظر سجادپور و باباییان که در روزنامه اعتماد منتشر شده بود، نامهای به این روزنامه نوشته و مسایل دیگری را درباره این فیلم مطرح کرده است.
در این نامه عنوان شده که این فیلم بارها توسط کمیسیونهای وزارت ارشاد اسلامی در دورههای مختلف بازبینی و هر بار به دلایل مختلف توقیف شده اما در هیچ کدام از این بررسیها حضور ایرج قادری یا بازیگر دیگری به عنوان دلیل توقیف فیلم مطرح نشده است.
مطلبی با اشاره به فیلمنامه «اویاق» که در سال 59 توسط وی نوشته شده و برای تصویب به وزارت ارشاد فرستاده شده است میگوید بعد از ذکر مواردی برای رد فیلمنامه در یکی از بندها صلاحیت نویسنده را برای نوشتن تایید نکردهاند.
وی معتقد است حضور وی به عنوان کارگردان و نویسنده فیلم «پنجمین سوار سرنوشت» تنها دلیل توقیف این فیلم از سوی وزارت ارشاد است.
گفتنی است سعید مطلبی آنچه که به عنوان خلاصه فیلم بر اساس معتاد شدن جوانها توسط ساواک در مطبوعات مطرح شده را نیز رد کرده، این فیلم را ناظر به روابط دیگر با جانمایهای دیگر تعریف میکند و تغییر موضوع فیلم را در طی اعمال ممیزیهای این سالها دور از ذهن نمیداند.
سی سال ممنوعیت از فعالیتهای سینمایی
سعید مطلبی که یکی از سینماگران فعال سالهای پیش از انقلاب بهشمار میرود همراه با حذف بسیاری از سینماگران از سینمای ایران پس از پیروزی انقلاب با مشکلاتی برای ادامه فعالیتهای خود مواجه شد.
اجازه اکران «پنجمین سوار سرنوشت» که سینماگران شناخته شده پیش از انقلاب در آن نقش دارند اعتراض برخی از چهرههای اصولگرا و سایتهای تندرو را نسبت به «رفع توقیفهای فلهای» در دوران مدیریت جدید سینمایی که منجر به اکران فیلمهای موسوم به فیلمفارسی شده است برانگیخت.
سعید مطلبی در یادداشت خود ضمن تحسین برخورد جواد شمقدری معاون سینمایی دوره جدید نسبت به درک فیلمسازی محروم از حق کار و سرگردانی سازندگان یک فیلم توقیف شده این احساس و همدردی را رد میکند.
وی میگوید: اگر حکم غیرقضایی که توسط مدیرکل وقت وزارت ارشاد صادر شده و ملغی نشده است صحیح و بر حق بوده است پس ذکر نام من در اخبار این روزهای مطبوعات و نوشتن آن در تیتراژ یک فیلم در دو سال پیش چه معنایی دارد.
مطلبی میافزاید اگر مسئولان امروز ارشاد تصمیم گرفته شده را نابهجا میدانند چرا این مطلب را به صورت کتبی اعلام نکرده و به وی درباره اینکه زندگی او در سی سال گذشته کجا رفته است توضیحی نمیدهند.
در حالی که مدیریت جدید سینمای ایران کار خود را با رفع توقیف برخی از فیلمهایی که چندین سال توقیف بودهاند آغاز کرده است وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در یکی از نشستهای مطبوعاتی خود تاکید کرد که خطوط قرمز نادیده گرفته نمیشوند.