تحلیل رييس موسسه گلوبال آمريکانا از موضع‌گيری روسيه در مورد تحريم شديد ايران

جان ريکاردو (خآان) کول، مورخ و روشنفکر آمريکايی و استاد رشته تاريخ در دانشگاه ميشيگان است.
وی متخصص امور خاورميانه و ايران است و مقالات زيادی را در باره سياست‌های خارجی ایالات متحده در خاورميانه و ايران منتشر کرده‌است. کول همچنين رياست موسسه گلوبال آمريکانا اينستيتو را به عهده دارد که موسسه‌ای دانشگاهی است و در زمينه خاورميانه مطالعه و تحقيق می‌کند.
اين مقاله ترجمه بخشی از نوشته اخير خوان کول در وب لاگ شخصی او با عنوان اينفورمد کامنت (Informed Comment) است.

چنين می‌نمايد که آژانس بين المللی انرژی اتمی حداقل اين احتمال را می‌دهد که مدارکی که گفته می‌شود چند سال قبل بر روی يک لپ تاپ پيدا شده- اما به خاطر منشا مشکوک آن و مغايرتش با ساير مدارک جمع‌آوری شده در باره ايران از سوی سازمان سی آی ای و آژانس اطلاعات دفاعی آمريکا، ناديده گرفته‌شد- به برنامه سلاح‌های اتمی‌ای اشاره می‌کند که هيچ کس نتوانست از آن سر دربياورد. برخی شاهدان نزديک، به اين نتيجه رسيدند که اين اسناد جعلی است.

گزارش جديد آژانس بين المللی انرژی اتمی(IAEA) که از ناديده گرفتن مدارک يادشده، امتناع کرده‌است، يقينا علت اصلی لابی جنگ در ايالات متحده آمريکا برای افزايش تلاش های اين کشور در زمينه حمله نظامی به ايران بوده‌است.

در همين دوره بود که بخش تحقيق و اطلاعات وزارت امور خارجه آمريکا سعی کرد صحت اين مدارک را مورد ترديد قرار دهد، اما از سوی رييس جمهوری آمريکا ناديده گرفته‌شد و بعد از آن محمد البرادعی رييس آژانس بين المللی انرژی اتمی در يک بعد ازظهر، قلابی بودن اين مدارک را نشان داد.

بازرسان سازمان ملل حق دارند که از ايران دلسرد باشند که (با وجود آنکه) به بازرسان اين سازمان اجازه داد از سايت غنی سازی هسته ای در نطنز بازديد کنند، اما در مورد تهعداتش به عهدنامه بين المللی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای شفاف نبوده و يا به آن وفادار نبوده‌است.
(هرچند) ميزان اين دلسردی برخلاف مدارک لپ تاپ مورد بحث، به اندازه ای نيست که به برنامه ساخت سلاح‌های هسته‌ای اشاره کند.

مقامات رسمی اداره اطلاعات آمريکا در بيانيه‌های خود به مطبوعات در پاييز امسال، اعلام کردند که آنها پشت نتايج سال 2007 که تاکيد می‌کند ايران هيچ برنامه سلاح‌های هسته‌ای ندارد، ايستاده‌اند.

دولت اوباما خواهان اعمال تحريم های شديدتر در مورد ايران است و سارا پلين و دنيل پايپز، اقليت سياسی ديوانه نيز خواهان حمله نظامی به ايران‌اند.

اما نيکلا ماکاروف، ژنرال ارتش روسيه و رييس ستاد نيروهای مسلح فدراسیون روسيه، هشدار داد که حمله نظامی آمريکا به ايران در حال حاضر که آمريکا پايش در دو جنگ گير کرده، منجر به سقوط ايالات متحده خواهد شد.به گفته او چنين حمله‌ای، منطقه را به آشوب خواهد کشيد و نتايج منفی برای روسيه(همسايه شمالی ايران) خواهد داشت.او همچنين گفت که ارتش روسيه قدم‌هايی را در جهت پيش گيری از حمله آمريکا به ايران برخواهد داشت.

ماکاروف حمله ارتش آمريکا به ايران را ديوانگی خواند و گفت:« آدميرال مايکل مک مولن، رييس ستاد مشترک نيروهای مسلح آمريکا، اخيرا گفته است که آمريکا طرحی را برای حمله به ايران در نظر دارد اما آمريکا می‌داند که در حال حاضر که در دو جبهه عراق و افغانستان درگير است، ايجاد جبهه سومی عليه ايران، می تواند به سادگی منجر به سقوط شود. فشار اين کار قابل تحمل نخواهد بود.»

ماکاروف همچنين گفته است:« عواقب چنين حمله ای نه برای منطقه بلکه برای ما وحشتناک خواهد بود. ايران همسايه ماست و ما با دقت شرايط آن را زير نظر داريم. رهبر کشور ما با مسئوليت کامل مراقب است که چنين حمله ای اتفاق نيفتد.»

عليرغم خوش بينی واشنگتن در مورد نرمش روسيه در برابر طرح تشديد تحريم ايران، اظهارات روز جمعه سرگئی لاوروف وزير امور خارجه روسيه، حاوی جدی ترين ترديدها در اين مورد است. در مصاحبه لاوروف با راديو اکهو موسکوی از او پرسيده‌شد:« امروز وضعيت سياست خارجی در مورد ايران چگونه است؟ آيا حقيقت دارد که ما همه با ايالات متحده در مورد ايران موضع متحدی داريم؟» ووزير امور خارجه روسيه پاسخ داد:« فکر نمی‌کنم که ما موضع متحدی داشته باشيم»

او گفت هم واشنگتن و هم مسکو در مورد اهميت جلوگيری از نقض عهدنامه گسترش سلاح های هسته ای از سوی رژيم ايران، موافق اند اما به گفته او: « ما در مورد شيوه های تحقق آن صد درصد توافق نداريم.»

بنابراين آنچه که لاوروف می‌گويد اين است که آمريکا و روسيه در واقع موضع مشترکی در مورد تحريم‌های سخت تر عليه ايران ندارند. آنها صرفا دارای يک موضع مشترک مبهم در اين موردند که گسترش سلاح های هسته‌ای بد است.

لاوروف همچنين گفت: « برای ما ايران برخلاف آمريکا، همسايه نزديکی است، کشوری که ما با آن سال ها روابط تاريخی مشروط داشته ايم، کشوری که ما با آن در زمينه های اقتصادی، بشر دوستانه و تکنولوژی نظامی همکاری کرده‌ايم و کشوری که همراه سه کشور ساحلی ديگر، شريک ما در دريای خزر است. بنابراين ما نسبت به آنچه که در ايران و اطراف آن اتفاق می‌افتد بی‌تفاوت نيستيم. اين در مورد منافع اقتصادی و امنيتی ما نيز صادق است.»

بنيامين نتانياهو نخست وزير اسرائيل اوايل اين هفته در مسکو بود و خواهان تحريم های کمرشکن عليه ايران شد. اما لاوروف به روشنی گفت که به نظر مسکو، شرايط آن قدر خطرناک نيست که اين کشور بخواهد چنين قدمی را عليه ايران بردارد.