فیلم سینمایی «شیرین»، ساخته عباس کیارستمی که برای نخستین بار به بهانه گشایش جشن تصویر سال در ایران نمایش داده شد، پیش آن در سینماهای فرانسه هم روی پرده رفته بود.

فیلم سینمایی «شیرین»، ساخته عباس کیارستمی که برای نخستین بار به بهانه گشایش جشن تصویر سال در ایران نمایش داده شد، پیش آن در سینماهای فرانسه هم روی پرده رفته بود.

فیلم شیرین وقتی چندی پیش در سی و هشتمین دوره فستیوال فیلم روتردام در هلند نمایش داده شد، بسیار مورد توجه قرار گرفت و تماشاگران در سه نوبت نمایش، آن را یکی از بهترين‌های جشنواره دانستند.

این فیلم پیش‌تر در بخش خارج از مسابقه جشنواره فیلم ونیز امسال به نمایش درآمد و واکنش‌های مختلف منتقدان را در پی داشت.

برخی از منتقدان در مطبوعات فرانسوی از «شاهکاری یگانه» سخن گفتند و برخی دیگر آن را فیلمی ضعیف ارزیابی کردند.

«شیرین» مجموعه تصاویری از واکنش 113 بازیگر زن ایرانی در سالن سینما به نمایش داستان منظومه «خسرو و شیرین» سروده نظامی گنجوی را به تصویر می‌کشد.

مخاطب تنها صدای داستان خسرو و شیرین را می‌شنود و با زیر نظر گرفتن واکنش بازیگران، داستان را دنبال می‌کند.

رانی شایب، نویسنده مجله آمریکایی هفته‌نامه ورایتی پس از نمایش فیلم شیرین در مراسم گشایش جشنواره فیلم ونیز نوشته بود: گرایش فمینیستی کیارستمی که همیشه در فیلم‌هایش از زنان نابازیگر استفاده می‌کند، در این فیلم بیش از همیشه دیده می‌شود.

ژاک موریس، نویسنده هفته‌نامه تله راما، ایده اولیه «شیرین» را جالب ارزیابی کرده اما می‌گوید ابزاری که برای اجرای آن استفاده شد «دست‌وپاگیر» است.

ژاک موریس، از عباس کیارستمی باعنوان کارگردانی یاد می‌کند که تا سال 2001 در اوج بود و پس از آن با چشم پوشی از روایت، به سینمای مستند نزدیک شده است.

نشریه اومانیته، آخرین اثر به نمایش درآمده کارگردان شناخته شده ایرانی را در ادامه فیلم‌های کوتاه آموزشی و داستانی او با شیوه روایی نئورالیستی و چرخش او به سمت عکس و چیدمان و فیلم‌های تجربی بررسی می‌کند.

نئورالیسم سبکی است که بیانگر اوضاع و احوال کشور ایتالیا پس از جنگ جهانی دوم است، با فیلم «رم، شهر بی دفاع» در سال 1945 از «روسلینی» در ایتالیا رواج یافت و پس از آن سایر فیلم‌ها در این سبک از الگو و روش‌های آن تقلید کردند و آن را که تنها در محدوده ایتالیا کارآیی داشت، رواج دادند.

این سبک، با وضعیت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی سال‌های دهه 50 میلادی هماهنگی دارد.

اومانیه در تعریف از فیلم شیرین می‌نویسد: تنها پس از خروج از سالن سینما متوجه می‌شویم که در مراسمی برای ادای دین به سینما، زن ایرانی به طور کلی و بازیگران زن ایرانی به طور خاص، شرکت کرده‌ایم.

اریک لیبیو در روزنامه اکسپرس از سرگیجه‌ای که با دیدن فیلم شروع می‌شود، نوشته و این که به نظر او خیلی‌ها ممکن است از تماشای این فیلم حوصله‌شان سر برود.

او ادامه می‌دهد: به هرحال می‌توان خود را رها کرد و با سفری به آن سوی آینه همراه شد.

اریک لیبیو مانند دیگر منتقدان از زیبایی مسحور کننده زنان بازیگر در فیلم و تلاش بیننده برای این که بفهمد آنها به چه چیز نگاه می‌کنند، در نقد خود نوشته است.

او می‌افزاید: بین سرخوردگی و شگفتی دست و پا می‌زنیم تا درک کنیم سینما در زندگی هر کدام از این زنان چه جایی را گرفته است.

روزنامه فرانسوی لوموند بعد از شرح کامل تراژدی شیرین نظامی گنجوی، می نویسد: کیارستمی ما را دعوت می کند تا با دنبال کردن منظومه خسرو و شیرین بر چهره بازیگران و آن چه می‌شنویم تخیل خود را به کار اندازیم و از یک مصرف‌کننده ساده گذشته و خودمان خالق باشیم.

ژان لوک لوئن، داستان «شیرین» را که زنان بازیگر دنبال می‌کنند، «شیرین پنهان» و اثر سینمایی را که مخاطب بر پرده سینما می‌بیند «شیرین پیدا» نامیده و معتقد است کیارستمی که کارگردان هر دو فیلم است با ساختن «شیرین» سر به سر مخاطب خود گذاشته است.

نکته دیگری که توجه مطبوعات فرانسوی را به خود جلب کرده، حضور ژولیت بینوش با پوشش اسلامی در میان بازیگران ایرانی است؛ حضوری که از نظر برخی از منتقدان، در کنار زنان «زیباروی» سینمای ایران کمرنگ می‌شود.

نیل اسمیت، گزارشگر شبکه خبری بی.بی.سی با دیدن این فیلم گفته است: تصویر جالب ژولیت بینوش با یک روسری بر سر، تنها چیزی است که من از این فیلم با خود خواهم برد.

پس از نمایش «شیرین» در جشنواره ونیز، خبرگزاری فارس به نقل از رویترز ادعا کرد که شمار زیادی از تماشاگران هنگام نمایش فیلم از سالن بیرون رفتند.

براساس آنچه فارس نوشت، این تماشاگران ناراضی با بالا گرفتن پلاکاردهایی در مقابل سالن نمایش تجمع کرده و ناخشنودی خود را از فیلم نشان دادند.

چندی بعد در حالی که مشخص شد خبرگزاری فارس مطلب خود را بر اساس یک وبلاگ در خبرگزاری رویترز تنظیم کرده، منتقدان و سینماگران ایرانی به خبرگزاری فارس اعتراض کردند.