منابع خبری در نیویورک میگویند که قطعنامه تازه شورای امنیت بیشتر سند مصالحه غرب با موسکو بود و پس از آن به تصویب رسید که نماینده روسیه در سازمان ملل به طور قاطعانه با هرگونه اقدام شدیدتری علیه ایران مخالفت کرد.
به دنبال تصویب قطعنامه جدید شورای امنیت علیه ایران، گروه 1+5 و ایران هر کدام در واکنشهای جداگانه این اقدام شورای امنیت را نشانه ضعف طرف مقابل قلمداد کردند.
قطعنامه شورای امنیت که از درون مایه تنبیهی و تهدیدی برخوردار نیست، بیشتر به عنوان یک حرکت نمادین تعبیر شده و از دو جهت مورد توجه تحلیلگران بینالمللی قرار گرفته است.
آنها میگویند این نخستین قطعنامهای است که پس از بحرانی شدن روابط کرملین با غرب به اتفاق اعضای شورای امنیت علیه ایران تصویب میشود و از سوی دیگر این نخستین بار است که دور تازهای از تحریمها علیه جمهوری اسلامی آغاز نشده است.
منابع خبری در نیویورک میگویند که این قطعنامه بیشتر سند مصالحه غرب با موسکو بود و پس از آن به تصویب رسید که نماینده روسیه در سازمان ملل به طور قاطعانه با هرگونه اقدام شدیدتری علیه ایران مخالفت کرد.
نگاه روسیه به قطعنامه جدید
روسیه که سطح همکاریهای بینالمللی خود را با آمریکا به دلیل بحران گرجستان کاهش داده است، اعلام کرد که شیوه تنظیم این قطعنامه به گونهای است که امکان حل و فصل مساله هستهای ایران به طور نظامی را رد میکند.
این سند با ابتکارعمل هیات نمایندگی روسیه به سایر اعضای شورای امنیت پیشنهاد شد.
نماینده روسیه در سازمان ملل با طرح پیشنهاد خود قصد داشت ثابت کند که فعالیت در چارچوب گروه کشورهای عضو 1+5 در حل و فصل مسئله هستهای ایران ادامه دارد.
ویتالی چورکین میگوید مسکو خود را همچنان به توافقات قبلی در این زمینه پایبند میداند.
ایران: قطعنامه سیاسی است
با این که بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که قطعنامه جدید شورای امنیت حاوی تحریمی علیه ایران نیست و راه را بر راهحل نظامی میبندد، اما مقامهای مسئول در پرونده هستهای کشور از صدور آن ابراز ناخشنودی کردهاند.
سعید جلیلی، مذاکره کننده ارشد هستهای کشور قطعنامه شورای امنیت را غیرسازنده توصیف کرده و آن را عامل ایجاد بیاعتمادی و سوءتفاهم در حل مسالمتآمیز پرونده هستهای ایران خوانده است.
همچنین به دنبال تصویب قطعنامه جدید، نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل بیاینهای صادر کرده و در آن تصویب این قطعنامه را غیرقانونی خوانده است.
در این بیاینه آمده است که دخالت شورای امنیت در برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران نه تنها غیر منصفانه و سیاسی است، بلکه فاقد هرگونه مبنای حقوقی و منطقی است.
نمایندگی ایران در سازمان ملل بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای جمهوری اسلامی تاکید کرده است.
از سوی دیگر علی لاریجانی نیز که به جزئیات روند مذاکرات هستهای با غرب آشنایی دارد، تصویب قطعنامه جدید 1+5 در شورای امنیت را نشان دهنده سیاسی بودن پرونده هستهای ایران دانسته است.
رییس مجلس شورای اسلامی گفته است که تصویب این قطعنامه ثابت کرد نظر سیاستمداران آمریکایی صرفا نوعی بهانهجویی سیاسی است و ربطی به ماهیت حقوقی آن ندارد.
در محافل سیاسی نزدیک به دولت محمود احمدینژاد گفته میشود که با توجه به بیاینه اخیر اتحادیه اروپا علیه برنامه هستهای و متهم ساختن برنامه موشکی کشور از یک سو و لحن تند آخرین گزارش محمد برادعی از سوی دیگر، قطعنامه جدید متناسب با این گزارشها نبوده است.
غرب: ایران خوشبین نباشد
مقامهای غربی تصویب قطعنامه جدید را هشداری جدی به جمهوری اسلامی دانستهاند.
نماینده آمریکا در سازمان ملل با ابراز خرسندی از تصویب قطعنامه جدید گفته است که این قطعنامه پاسخی به گزارش جدید آژانس و گفتههایی است که همکاری روسیه با غرب در قبال ایران را زیر سوال میبرد.
زلمی خلیل زاد، نماینده آمریکا در سازمان ملل تاکید کرد که این قطعنامه از ایران میخواهد تا با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری کند.
به نظر میرسد تصویب سریع و هماهنگ پیشنویس قطعنامه جدید علیه ایران که تاکیدی بر لزوم تعهد ایران به قطعنامههای پیشین شورای امنیت است، حرکتی نمادین به منظور نشان دادن جدیت و انسجام شورای امنیت در قبال فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران باشد.
رانک والتر اشتاین، وزیر امور خارجه آلمان درباره این موضوع گفته است که قطعنامه جدید حرکتی بود برای این که ایران از اختلاف درونی 1 + 5 خوشحال نباشد.
این حرکت نمادین برای نشان دادن انسجام 1+5 به انتقادات داخلی از دیپلماسی هستهای دولت نهم نیز دامن زده است که نمود آن، سخنان علی لاریجانی، اکبر هاشمیرفسنجانی و مصطفی تاج زاده درباره کاستیهای دیپلماسی هستهای دولت نهم و همکاری تهران با آژانس است.