دولت چین در پاسخ به درخواست هیئت آمریکایی برای حمایت از طرح تحریم ایران، خواهان حل مناقشه هسته‌ای ایران از راه دیپلماتیک شد.
دولت چین روز سه شنبه 11 اسفند ماه 88، اعلام کرد که خواهان ادامه مذاکره با ایران برای حل مناقشات هسته‌ای غرب با این کشور است.
به گزارش بی‌بی‌سی، ایالات متحده آمریکا، هیئتی را به ریاست جیمز استینبرگ، دیپلمات ارشد آمریکایی، برای متقاعد ساختن چین به حمایت از تحریم گسترده علیه ایران، به این کشور اعزام کرده است اما پاسخ مقام‌های چینی به درخواست آمریکا این بود که باید وقت بیشتری را برای حل این مسئله از راه دیپلماتیک و متقاعد ساختن ایران به همکاری بیشتر با جامعه بین‌المللی در مورد برنامه‌های هسته‌ای‌اش درنظر گرفت.
دولت آمریکا که در صدد اعمال تحریم‌های شدیدتر علیه ایران است، به حمایت چین در این مورد نیازمند است.
چین از کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل است که همواره با اعمال تحریم‌های اقتصادی شورای امنیت علیه ایران مخالفت کرده و خواهان مذاکره با ایران بر سر فعالیت‌های هسته‌ای‌اش بوده است.
نگرانی آمریکا بیشتر به این خاطر است که چین با استفاده از حق وتوی خود در شورای امنیت، با تصویب قطع‌نامه جدید علیه ایران، مخالفت کند.
در ماه‌های اخیر روابط بین چین و آمریکا به دلیل موضع گیری‌های سیاسی چین در حمایت از ایران از یک سو و حمایت آمریکا از دالایی لاما و آزادی‌خواهان تبت و ارسال اسلحه به تایوان از سوی دیگر، روبه تیرگی رفته است.
کین گنگ، سخنگوی وزارت‌امور‌خارجه چین در دیدار با هیئت آمریکایی در این زمینه گفت:
« ما امیدواریم که آمریکا جایگاه چین را جدی تلقی کند و تلاش کند تا روابط بین چین و آمریکا به حالت عادی و سالم درآید.»
به‌رغم فشار دولت آمریکا و تلاش این کشور برای جلب حمایت چین از طرح تحریم شدیدتر علیه ایران، این کشور تا کنون از همراهی با دولت های غربی در این زمینه خودداری کرده است.
جمهوری اسلامی ایران در ماه‌های اخیر، تلاش های گسترده‌ای را برای غنی سازی اورانیوم با غلظت بالا آغاز کرده که این مسئله نگرانی آمریکا و متحدان غربی آن را موجب شده است.
با اینکه ایران همواره ادعا کرده است که فعالیت‌های هسته‌ای‌اش جنبه نظامی ندارد و «صلح طلبانه» است، اما آمریکا و دولت‌های غربی این ادعا را نپذیرفته و هدف ایران را دستیابی به بمب اتمی می‌دانند.
فشار اسرائیل به چین برای دوری از ایران
از سوی دیگر روزنامه «فایننشال تایمز» چاپ لندن در گزارش امروز خود به بهانه دیدار مقام‌های عالی‌رتبه اسرائیلی از چین در هفته گذشته، به بررسی روابط سه جانبه چین، اسرائیل و ایران پرداخت.
به گزارش فایننشال تایمز، مقام‌های اسرائیلی در دیدارهای خود با روسای چند شرکت بزرگ چینی، خواهان اعمال فشار ازسوی دولت چین بر جمهوری اسلامی ایران شدند.
بر اساس این گزارش، در سال گذشته، شرکت‌های چینی، قراردادهای بزرگی را با ایران در مورد تبادل انرژی امضا کردند.
فایننشال تایمز در گزارش خود درباره رابطه اسرائیل و چین نوشت: « اگرچه چین در صحنه بین‌المللی، همواره موضعی در دفاع از فلسطین و انتقاد از اسرائیل و برنامه‌های هسته‌ای آن داشته، اما در طی سال‌ها رابطه نزدیک و غیرمتعارف خود را با این کشور حفظ کرده، کشوری که از مهم ترین تامین‌کنندگان سلاح‌های نظامی برای چین بوده است.»
فایننشال تایمز به نقل از یین گنگ متخصص چین در خاورمیانه نوشته است:
« چین نمی تواند به خاطر خوشامد ایران، کشورهای عرب و دیگر کشورهای منطقه را ناراحت کند.»
این روزنامه همچنین از قول ویلم ون کمناده، تحلیل‌گر مسائل چین و نویسنده کتاب روابط ایران و چین نوشته است: « روابط چین با اسرائیل اهمیت زیادی دارد. علیرغم تحریم اقتصادی آمریکا و کشورهای اروپایی و ممنوعیت فروش سلاح‌های نظامی به چین، این کشور توانسته سلاح‌های نظامی خود را مخفیانه از اسرائیل خریداری کند.»
بر اساس این گزارش، مقام‌های اسرائیلی و چینی هیچ کدام، جزییات دیدار خود در پکن را فاش نساختند اما ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل در سخنرانی خود در واشنگتن گفت که «ماموریتمان در پکن، کسب اطلاعات بوده است.»
اسرائیل پیش‌تر، خواستار تحریم‌های شدیدتر بین‌المللی درباره ایران شد و از غرب خواست که این تحریم شامل واردات و صادرات کالاهای نفتی به ایران شود.
به نوشته فایننشال تایمز، چنین تحریمی می‌تواند منافع اقتصادی چین در ایران را به خطر اندازد، چرا که ایران یکی از مهم‌ترین صادرکنندگان نفت به چین محسوب می‌شود.
به نوشته این روزنامه، منافع اقتصادی چین در ایران فراتر از سرمایه‌گذاری‌های نفتی و انرژی و بیشتر سیاسی و تاریخی است.
فایننشال تایمز از قول تحلیل‌گر چینی نوشته است: « کشور چین موفق شد، به‌رغم تحریم‌های دولت‌های غربی، خود را مجهز به سلاح‌های اتمی کند و رهبران چینی همانند رهبران ایران به دخالت دولت‌های غربی در سیاست داخلی کشورهای خود، مشکوک‌اند.»
بر اساس این گزارش، بسیاری از ناظران چینی، ناآرامی‌های سیاسی اخیر ایران را تا حد زیادی محصول دخالت‌های آمریکا در امور این کشور دانسته‌اند.
تحلیل‌گر این روزنامه همچنین معتقد است، چین به ایران به عنوان شریک آینده خود در خاورمیانه‌ای که آمریکا در آن سلطه کمتری داشته باشد، نگاه می‌کند.
روزنامه فایننشال تایمز همچنین در گزارش خود به نقش مهم جمعیت مسلمان چین در تعیین سیاست‌های خارجی این کشور و مناسبات چین با ایران اشاره کرد و نوشت که شورش‌های اخیر مسلمانان چین و سرکوب اقلیت مذهبی ایغور از سوی دولت این کشور، با مخالفت شدید دولت ترکیه و برخی آیت‌الله‌های ایران مواجه شد.
