یک پیشنهاد کشورهای غربی برای تحریمهای جدید علیه ایران، شامل محدودکردن بانکهای جدید ایرانی و همینطور «مراقبت جدی» از نمایندگان بانک مرکزی جمهوری اسلامی در کشورهای خارجی است. روسیه اعلام کرده که بخش عمدهای از این پیشنهاد را رد میکند و چین هنوز واکنشی نشان نداده است.
یک پیشنهاد کشورهای غربی برای تحریمهای جدید علیه ایران، شامل محدودکردن بانکهای جدید ایرانی و همینطور «مراقبت جدی» از نمایندگان بانک مرکزی جمهوری اسلامی در کشورهای خارجی است. روسیه اعلام کرده که بخش عمدهای از این پیشنهاد را رد میکند و چین هنوز واکنشی نشان نداده است.
خبرگزاری رویترز از قول برخی دیپلماتهای غربی که درگیر مذاکرات درباره تحریمهای جدید سازمان ملل علیه ایران هستند، نقل کرده است که آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان روی این پیشنهاد کار کردهاند و سپس روسیه و چین را در جریان آن گذاشتهاند.
این دیپلماتها که به شرط پنهانماندن مشخصاتشان این اطلاعات را دادهاند، میگویند در این پیشنهاد دیگر اصراری بر تحریم رسمی بانک مرکزی ایران از سوی سازمان ملل نشده است.
در این پیشنهاد خواسته شده که محدودیتهایی برای بانکهای جدید ایرانی وضع شود تا به این ترتیب ایران نتواند از طریق انتقال فعالیتهایش به بانکها و موسسات مالی اعتباری تازهتاسیس، تحریمهای جهانی را دور بزند.
شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به بیاعتنایی ایران به درخواست سازمان ملل برای تعلیق غنیسازی اورانیوم، پیش از این سه دور ایران را تحریم کرد.
دولتهای غربی ایران را متهم میکنند که مشغول فعالیتهای مشکوک هستهای است و ممکن است هدف برنامه هستهایاش، تولید بمب هستهای باشد. ایران این اتهام را همواره رد کرده است و میگوید برنامه هستهای، صلحآمیز و برای تولید انرژی هستهای است.
«مراقبت شدید» درباره مراودات مالی بانک مرکزی
یک دیپلمات درباره این پیشنویس گفت: در پیشنهاد آمریکا آمده که بانک مرکزی ایران تحت مراقبت قرار بگیرد. این برای روسیه و چین قابلقبولتر است تا پیشنهاد قبلی که خواستار تحریم کلی بانک مرکزی ایران از سوی سازمان ملل بود؛ پیشنهادی که سرمایهگذاری در ایران را بسیار دشوار میکند.
با این حال یک دیپلمات دیگر به رویترز گفته است: این پیشنویس میخواهد که همه تراکنشهای مالی و اعتباری مرتبط با بانک مرکزی ایران با شدت بیشتری زیر نظر گرفته شود. ایالات متحده و اتحادیه اروپا و دیگر کشورها میتوانند از این مراقبت شدید به عنوان مبنایی برای اعمال تحریمهای شدیدتری که خودشان وضع میکنند، استفاده کنند.
به این ترتیب با تصویب این پیشنهاد، سرمایهگذاری خارجی در ایران و ارتباطات مالی و اعتباری با این کشور، برای طرفهای خارجی بسیار دشوار میشود.
در قطعنامههای قبلی شورای امنیت برای تحریم ایران که در سالهای 2006، 2007، و 2008 تصویب شد، بانک سپه به اتهام همکاری با برنامه هستهای ایران در فهرست سیاه سازمان ملل قرار گرفته بود. البته شورای امنیت درباره بانکهای ملت و صادرات نیز اخطار داده بود اما آنها را تحریم نکرده بود.
واکنش منفی روسیه و سکوت چین
این پیشنویس تازه، همچنین شرکتهای کشتیرانی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شرکتهای مرتبط با آن را نیز هدف گرفته است.
منابع آگاه خبرگزاری رویترز گفتهاند که این پیشنویس، پوشش بیمهای محمولههایی که به ایران میروند یا از این کشور میآیند را نیز منع کرده است.
پیشنویس پیشنهادی غرب، تحریم تسلیحاتی ایران را نیز به حداکثر میرساند و مقررات بازرسی جهانی درباره محمولههایی که به ایران میروند، وضع میکند؛ چیزی شبیه آنچه علیه کره شمالی اجرا میشود.
دیپلماتها گفتهاند واکنش اولیه روسیه به این پیشنهاد، منفی بوده است.
روسیه گفته است که این پیشنویس، ربطی به ایده آنان درباره تحریم ایران ندارد و آنها خیلی از این تحریمها را نمیپذیرند.
چین واکنشی نشان نداده است. این متحد ایران اساسا حاضر به شرکت در مذاکرات اولیه برای دور چهارم تحریمهای ایران نشده است.
این چهار کشور غربی امیدوارند یک نشست مشترک با حضور مقامات هر شش کشور 5 + 1 برگزار کنند ولی با توجه به موضع چین، هنوز نتوانستهاند چنین نشستی برگزار کنند.
با وجودی که روسیه پیشتر اعلام کرده که ممکن است از تحریمهای تازه علیه ایران حمایت کند، ولی این کشور در کنار چین روابط اقتصادی پرسودی با جمهوری اسلامی دارد که میتواند جلوی تصمیمهای شدید شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران را بگیرد.
چین هیچ نشانهای از حمایت از دور چهارم تحریمهای سازمان ملل علیه ایران نشان نداده اما همواره تاکید کرده است که مسئله پرونده هستهای ایران باید از طریق دیپلماتیک و نه از طریق مجازات ایران حل شود.
چین و روسیه پیش از این در سه دور قبلی تحریمهای سازمان ملل، به محدودیت سفر برخی مقامات ایرانی و مسدودشدن داراییهای افراد و شرکتهای مرتبط با برنامه هستهای و موشکی ایران رای داده بودند.
این دو کشور نیز مانند آمریکا، بریتانیا و فرانسه، قدرت وتوکردن قطعنامههای شورای امنیت را دارند و به همین دلیل، دولتهای غربی رضایت چین و روسیه را نیز برای تصویب دور چهارم تحریمها علیه ایران لازم دارند.
دیپلماتهای غربی امیدوارند پیشنویس تحریمهای جدید علیه ایران را در چند هفته آینده به 15 کشور فعلی عضو شورای امنیت عرضه کنند تا دستبالا در ماه آینده میلادی آن را به تصویب برسانند.