باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، در شرایطی وارد دومین سال ریاست جمهوری خود شده است که با لایحه کنگره برای تحریم ایران و مخالفت چین با تحریم روبه‌رو است
«باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، در شرایطی وارد دومین سال ریاست جمهوری خود شده است که با لایحه کنگره برای تحریم ایران و مخالفت چین با این تحریم‌ها روبه‌رو است.»
اکونومیست با این مقدمه نوشت: اوباما می‌تواند برخلاف رئیس جمهور پیشین آمریکا دست دوستی به‌سوی ایران دراز کند. اگر ایران این دست دوستی را پس زد یا فعالیت‌های هسته‌ای خود را شفاف نکرد در این حالت جهان می‌داند که مقصر ادامه دشمنی میان دو کشور چه کسی است.
با این اقدام ایران، شورای امنیت می‌تواند چهارمین دور تحریم‌های اقتصادی را علیه ایران اعمال کند که این بار تحریم‌ها «فلج‌کننده» خواهند بود و آیت‌الله‌ها مجبور خواهند شد زیر بار تعهدات هسته‌ای بروند.
پیشنهاد اوباما برای تعامل با ایران شروع خوبی بود زیرا در اکتبر گذشته به‌نظر می‌رسید که ایران وعده داده بخش زیادی از ذخایر اورانیوم این کشور به روسیه منتقل شود و با این کار نگرانی از ساخت بمب را کم می‌کند اما مدتی بعد ایران زیر قول خود زد و با این کار روسیه را ناراحت کرد.
ایران با ردکردن انتقال اورانیوم به روسیه موجب شد که تلاش آمریکا برای اعمال تحریم‌های جدید علیه تهران با استقبال بیشتری روبه‌رو شود.
منافع چین در خلیج فارس
در میان تلاش‌های آمریکا برای تحریم ایران، جف بادر از کاخ سفید و جیم اشتاین برگ از وزارت امور خارجه برای متقاعد کردن چین به تحریم ایران، وارد پکن شده‌اند.
آمریکا تلاش می‌کند پیش از ریاست دوره‌ای لبنان بر شورای امنیت و پیش از برگزاری کنفرانس بازنگری پیمان منع گسترش هسته‌ای در نیویورک، قطعنامه چهارم علیه ایران تصویب شود.
قرار است لبنان در ماه مه ریاست دوره‌ای شورای امنیت را برعهده بگیرد و ازنظر دولت آمریکا ایران نفوذ زیادی در لبنان دارد.
یک مقام ارشد دولت آمریکا با تاکید بر این‌که بادر و اشتاین «مذاکرات خوبی» با مقام‌های پکن داشته‌اند، گفته است: چین هم مانند آمریکا، منافع خود را در خلیج فارس باثبات می‌بیند و نمی‌خواهد شاهد ایران مسلح به سلاح هسته‌ای باشد.
این در حالی است که برخی دیپلمات‌های کشورهای غربی می‌گویند مادامی که «حتی یک درصد شانس» گفت‌وگو وجود داشته باشد (فریبی که ایران در بیان آن استاد است) ، چین مخالف تحریم جدید ایران است.
به گفته این دیپلمات‌ها، اگرچه چین تمایل ندارد به تنهایی به حق وتوی خود در شورای امنیت متوسل شود اما اعتماد به نفس این کشور به عنوان یک قدرت بزرگ نشان می‌دهد که احتمالا این کار را خواهد کرد و با تحریم ایران مخالفت خواهد کرد.
حتی اگر چین در برابر خواست غرب برای تحریم ایران نرمش نشان بدهد، آن‌گاه تلاش خواهد کرد تا تحریم‌های جدید علیه ایران فلج‌کننده نباشند.
مهار خشم کنگره
اوباما از یک سو تلاش می‌کند چین سرسخت را به تحریم ایران ترغیب کند و ازسوی دیگر تلاش می‌کند خشم کنگره را مهار کند.
با انکار هولوکاست توسط محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور ایران، احساسات علیه دولت ایران در کنگره مشتعل شد و دامنه این احساسات پس از سرکوب جنبش اصلاح‌طلب سبز توسط حکومت ایران درپی ناآرامی‌های انتخابات ریاست جمهوری شعله‌ورتر شد.
در این شرایط دموکرات ها و جمهوریخواهان موافق تشدید تحریم‌های خود آمریکا علیه ایران هستند اما کاخ سفید وقت بیشتری می‌خواهد به این دلیل که شاید شانس تعامل وجود داشته باشد و نمی‌خواهد تلاش‌های شورای امنیت پچیده‌تر شود.
کنت کتزمن از اداره پژوهش کنگره گفت که کنگره به شدت تلاش می‌کند راهی برای تحت فشار گذاشتن ایران پیدا کند و دموکرات‌ها و جمهوریخواهان تلاش می‌کنند شرکت‌های صادرکننده بنزین به ایران را مجازات کنند.
تلافی ایران در افغانستان
این‌گونه اقدامات کنگره می‌تواند تلاش‌های محتاطانه اوباما را ازبین ببرد زیرا او از یک سو می‌خواهد نظر متحدان خارجی را به تحریم ایران جلب کند و درعین حال به ایران نشان بدهد که آمریکا با خود این کشور دشمنی ندارد بلکه نگران تخلفات هسته‌ای آن است.
اوباما با یک محاسبه پیچیده روبه‌رو است زیرا برخی مشاوران وزارت امور خارجه آمریکا می‌گویند که فشار زیاد برای تحریم ایران موجب می‌شود که این کشور به انجام اقدامات تلافی‌جویانه علیه آمریکا در افغانستان تحریک شود و پیامدهای دردسازی ایجاد کند.
این در شرایطی است که سرنوشت ریاست جمهوری اوباما می‌تواند به شرایط حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان متصل باشد.
بازی جدید با ایران
در این شرایط برخی از ناظران ایران طرفدار نظریه «بردباری اما مهار هشیارانه و قاطعانه» هستند که نخستین بار توسط سفیر پیشین آمریکا در مسکو در زمان جنگ سرد مطرح شد.
کریم سجادپور، تحلیلگر ایرانی، با استفاده از این نظریه گفته است: یکی از نتایج ناخواسته دست دوستی اوباما به ایران، کمک به نمود جنبش دموکراسی مقاومت در ایران بود.
سجادپور پیشنهاد داده است: درحال حاضر بهتر است به جای تمرکز بر سانتریفوژهای نطنز، مخالفان را ترغیب کرد و منتظر انفجار رژیم ایران از درون بود.
