اخبار رسیده از عراق این احتمال را به وجود می‌آورد که فشارهای آمریکا به دولتمردان عراقی در حال سوق دادن آنها به پذیرش معاهده امنیتی با این کشور است.

این معاهده‌نامه که پیش‌تر مورد تایید دولت نوری المالکی قرار گرفته است، چند ماهی است به دلیل مخالفت شدید برخی فراکسیون‌های سیاسی پارلمان عراق از جمله نمایندگان وابسته به گروه مقتدا صدر، متوقف شده است.

تا آنجا که از گزارش منابع معتبر عربی برمی‌آید، برخی بندهای این معاهده‌نامه هنوز علنی نشده و بخش‌های علنی آن مبنی بر مصونیت قضایی نیروهای امنیتی و نظامی آمریکایی در عراق و حق آنها در بازداشت شهروندان عراقی، وضعیتی شبه مستعمراتی را بر این کشور حاکم خواهد کرد.

معاهده‌نامه امنیتی عراق و آمریکا تمامیت ارضی ایران را تهدید کرده است، با این حال ایران خود به دو دلیل عمده متهم به پذیرش آن شده است.

نخست آن که چند جریان اصلی شیعه عراق مانند مجلس اعلای انقلاب اسلامی به رهبری عبدالعزیز حكیم، ظاهرا چراغ سبزهایی برای رای دادن به معاهده‌نامه در پارلمان عراق به كاخ سفید نشان داده‌اند.

جریان مجلس اعلای عراق با تهران روابط خوبی دارد و جمهوری اسلامی نیز با آمریکا در زمینه تقسیم نفوذ در عراق همکاری داشته است.

نکته دوم موضع غیرشفاف آیت‌الله سیستانی مهم‌ترین مرجع شیعیان عراق است که از اهمیت نمادین بالایی برخوردار است.

با وجود این که آیت‌الله سیستانی پیش‌تر تاکید کرده است که به رسمیت شناخته شدن معاهده‌نامه امنیتی عراق منوط به رای اکثریت مردم عراق بوده و باید به رفراندوم گذاشته شود، اما وجود برخی شایعات درباره عدم مخالفت وی با نسخه تعدیل شده معاهده‌نامه ابهاماتی را درباره دیدگاه جریان اصلی شیعیان و مهم‌ترین مرجع تقلید آنها نسبت به معاهده‌نامه به وجود آورده است.

این درحالی است كه در مجموع آیت‌الله سیستانی که فردی میانه‌رو به شمار می‌رود، به نظر می‌رسد آن‌گونه که باید، نسبت به مفاد معاهده‌نامه که عملا حاکمیت ملی عراق را از میان می برد واکنش نشان نداده است.

این موضوع می‌تواند برای چهره جمهوری اسلامی و شیعیان به عنوان «کسانی که در عراق با اشغالگران همکاری می‌کنند» پیامدهای جبران ناپذیری داشته باشد.

هنوز هیچ نشانه صریح و روشنی وجود ندارد که نشان دهد جریان‌هایی مانند مجلس‌اعلی، حزب‌الدعوه یا شخص آیت‌الله سیستانی نگاه مثبتی به این معاهده‌نامه دارند و از سوی دیگر نمی‌توان سکوت هفته‌های اخیر مقام‌های ایرانی درباره این قرارداد را لزوما به رضایت تعبیر کرد.

اما تصویب معاهده‌نامه در پارلمان عراق با رای مثبت جریان‌های شیعه متحد ایران، نقطه‌ای در کارنامه خارجی جمهوری اسلامی در همکاری با آمریکا در افکار عمومی جهان اسلام به ‌جا می‌گذارد که احتمالا یکی از پیامدهای فوری آن تعمیق شکاف میان شیعیان و اهل سنت است.