موسسه بین‌المللی اورسیا، اکبر هاشمی رفسنجانی را به عنوان ششمین چهره تاثیرگذار جهان معرفی کرد.

 موسسه بین‌المللی اورسیا، اکبر هاشمی رفسنجانی را به عنوان ششمین چهره تاثیرگذار جهان معرفی کرد.

اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس خبرگان رهبری و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام. او چهارمین رییس‌ جمهوری اسلامی ایران بوده است و سابقه ریاست مجلس شورای اسلامی و همچنین ریاست شورای جنگ را نیز در کارنامه‌اش دارد.

با توجه به این جایگاه، او همواره به عنوان یکی از با نفوذترین شخصیت‌های سیاسی در جمهوری اسلامی ایران شناخته شده است.

با این حال در چهار سال گذشته و پس از در دست گرفتن قدرت توسط محمود احمدی‌نژاد، درباره نفوذ و قدرت هاشمی رفسنحانی تردیدهایی مطرح شده است.

موسسه غیرانتفاعی اوراسیا که توسط آژانس توسعه بین‌المللی حمایت می‌شود، آقای هاشمی رفسنجانی را پس از ون جیابو، باراک اوباما، ایچیرو اوزاوا، دیوید کامرون و لوییز ایناسیو لولا داسیلوا، به عنوان ششمین چهره تاثیرگذار بر اوضاع جهان برگزید.

این موسسه از سال 1992 میلادی تاکنون حدود 400 میلیون دلار به 12 کشور از جمله افغانستان، ارمنستان، آذربایجان، روسیه، ترکمنستان، قزاقستان، اوکراین و مولداوی کمک کرده است.

اکبر هاشمی رفسنجانی به باور برخی چهره‌های سیاسی کشور، «کلید خروج از بحران پس از انتخابات» است. در همین حال هواداران محمود احمدی‌نژاد، او را به دلیل پشتیبانی از مخالفان، سرزنش می‌کنند.

نقش کلیدی هاشمی رفسنجانی تا جایی پیش رفت که برخی از وی انتظار داشتند با یارگیری در دو اجلاس مجلس خبرگان، عدم صلاحیت رهبری را اعلام کند یا دست کم به وی به دلیل ناتوانی در راضی کردن معترضان تذکر دهد.

روزهای قدرت هاشمی

بررسی زندگی شخصی و سیاسی اکبر هاشمی رفسنجانی می‌تواند برآوردی از میزان تاثیرگذاری وی را نشان دهد، چنان که یک موسسه بین‌المللی او را ششمین سیاستمدار تاثیرگذار بر اوضاع جهان معرفی کند.

وی که در سال‌های 1368 تا 1376 چهارمین رئیس جمهوری ایران بود، چهار دوره متوالی نایب رییس اول مجلس خبرگان رهبری بود و ریاست مجلس شورای اسلامی را هم در سال‌های 1359 تا 1368 بر عهده داشت.

از دو دوره ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی با عنوان «دوران سازندگی» یاد می‌شود.

حزب کارگزاران سازندگی، از احزاب اصلاح‌طلب ایران، در اسفند 1374 و توسط 16 نفر از اعضای کابینه او تشکیل شد.

این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 76 رسما از نامزدی سید محمد خاتمی حمایت کرده بود و توانایی‌هایش به‌خصوص از جنبه رسانه‌ای در پیروزی خاتمی تاثیرگذار ارزیابی شد. کارگزاران سازندگی در دو دولت خاتمی نیز باقی ماندند و به‌خصوص بعد اقتصادی و عمرانی «دولت اصلاحات» را پیش بردند.

در سال 1384، اکبر هاشمی رفسنجانی بار دیگر بخت خود را برای بازگشت به مدیریت اجرایی کشور آزمود. در نهمین انتخابات ریاست‌جمهوری، در حالی‌که اصلاح‌طلبان دچار اختلاف شده بودند، هاشمی توانست در دور اول انتخابات برنده شود و با رقیبش محمود احمدی‌نژاد به دور دوم برود.

در دور دوم، اکثریت قریب به اتفاق احزاب و تشکل‌های اصلاح‌طلب از هاشمی حمایت کردند.

محمود احمدی‌نژاد که در دولت هاشمی استاندار اردبیل بود، با حمله به عملکرد دولت‌های گذشته و به‌خصوص دولت‌های پنجم و ششم به ریاست هاشمی رفسنجانی، برنامه تبلیغاتی‌اش را پیش برد.

در سال‌های دولت نهم، آقای هاشمی با وجود سکوت نسبی‌اش، به عنوان رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام، قدرتمندترین منتقد محمود احمدی‌نژاد بود و در سال 1387، پس از مرگ آیت‌الله مشکینی به ریاست مجلس خبرگان رهبری برگزیده شد.

روزهای سخت هاشمی

تنش بین اکبر هاشمی  رفسنجانی و محمود احمدی‌نژاد در جریان انتخابات ریاست جمهوری خردادماه 1388 آشکارا خود را نشان داد؛ محمود احمدی نژاد در یک مناظره تلویزیونی با رقیبش میرحسین موسوی، اتهاماتی چون فساد اقتصادی را به خانواده هاشمی رفسنجانی نسبت داد و وی را «بنیان‌گذار اشرافی‌گری» خواند.

این اتهام‌ها با واکنش‌های بسیاری روبرو شد و هاشمی رفسنجانی در نامه‌ای به آیت‌الله خامنه‌ای، از رفتار احمدی‌نژاد انتقاد کرد.

اکبر هاشمی رفسنجانی که از ائمه جمعه موقت تهران است و به ترتیب عادی هر پنج هفته یک بار نمازجمعه پایتخت را اقامه می‌کرد، تا هشت هفته در این تریبون حاضر نشد. نمازجمعه‌ای که او در 26 تیرماه برگزار کرد، با حاشیه‌های فراوانی همراه شد.

شمار شرکت‌کنندگان در این نماز جمعه که برخلاف معمول به طور زنده از هیچ شبکه رادیویی و تلویزیونی سراسری ایران پخش نشد، چند صد هزار نفر و حتی بیش از یک میلیون نفر برآورد شد.

در آن روز هم خیابا‌ن‌ها صحنه درگیری‌ نیروهای امنیتی و لباس‌شخصی با شرکت‌کنندگان در نماز جمعه بوذ و ماموران در حالی که مردم را کتک می‌زدند، به سوی آنها گاز اشک‌آور شلیک کردند.

در آذر ماه 1388 علی اکبر هاشمی رفسنجانی با جمعی از فعالان دانشجویی دیدار کرد و با انتقاد از برخورد سپاه و بسیج با مردم در جریان ناآرامی‌های پس از انتخابات، گفت که «اگر مردم ما را بخواهند حکومت می‌کنیم و اگر نخواهند می‌رویم».

فرزندان هاشمی

از میان فرزندان اکبر هاشمی رفسنجانی، فقط فائزه هاشمی وارد عرصه سیاست شد، یک دوره نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی بود و سپس سردبیر روزنامه زن شد.این روزنامه بعدها توقیف شد.

فائزه هاشمی از مخالفان جدی محمود احمدی نژاد است و در اعتراضات پس از انتخابات ریاست‌جمهوری 1388 هم حضور فعالی داشت. حتی در تظاهرات روز 30 خرداد برای مدت کوتاهی بازداشت شد.

فاطمه هاشمی نیز تا سال 1388 در بنیاد بیماری‌های خاصل فعالیت داشت و محسن هاشمی 11 سال است که به طور پیوسته رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت متروی تهران و نایب رئیس اتحادیه بین‌المللی حمل و نقل عمومی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا است. 

محمود احمدی نژاد، شهردار وقت تهران، محسن هاشمی را در روزهای نزدیک به انتخابات ریاست‌جمهوری خرداد 84 از مدیرعاملی شرکت مترو تهران برکنار کرده بود اما کمی بعد و با انتخاب محمدباقر قالیباف به شهرداری تهران، محسن هاشمی به دفتر کارش بازگشت.

مهدی هاشمی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 از حامیان میرحسین موسوی بود و ستادی را برای «صیانت از آرا» ایجاد کرده بود.

پس از انتخابات چند تن از متهمان پرونده موسوم به «انقلاب مخملی»، ادعاهایی علیه مهدی هاشمی مطرح کردند.

حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات محمود احمدی‌نژاد هاشمی رفسنجانی و پسرش محسن هاشمی را همسو با سران فتنه خواند و آنها را به دست داشتن در آنچه «کودتای مخملی علیه نظام» خواند، متهم کرد.