مدیر کل حقوقی گمرک ایران می‌گوید مشروبات الکلی بیشتر از هر چیز به ایران قاچاق می‌شود.
ابراهیم نقدی، مدیر کل حقوقی گمرک ایران اعلام کرد، مشروب‌های الکلی یکی از عمده‌ترین کالاهای قاچاق کشف شده در ایران در 11 ماه اول سال 88 بوده است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، مدیرکل حقوقی گمرک ایران گفته است، عمده‌ترین کالاهای قاچاق کشف شده در این مدت، از نظر ارزش، مشروب‌های الکلی، پوشاک، موبایل و لوازم خانگی بوده است.
به گفته آقای نقدی در طول یازده ماه، 30 هزار و 883 پرونده قاچاق در کل کشور تشکیل شده است. جمع کالاهای قاچاق شده بر اساس این پرونده‌ها دو هزار و 438 میلیارد ریال(بیش از دویست میلیون تومان) ارزش داشته‌اند که ارزش 361 مورد از آنها بالای یک میلیارد ریال بوده است.
آقای نقدی در پاسخ به این سوال که چه بر سر کالاهای قاچاق کشف شده می‌آید، گفت که کالاهای قاچاق کشف شده، به سازمان اموال تملیکی داده می‌شود و اگر قابلیت فروش یا مصرف داشت، یا به فروش می‌رسند یا مصرف می‌شوند.
به گفته مدیرکل حقوقی گمرگ ایران، «اصلاح این روش منوط به اصلاح قانون است که ما در این مورد پیشنهادهایی نیز داده‌ایم. از جمله این پیشنهادها این بوده که یا در مجموع همه آنها منهدم و یا از کشور خارج شوند.»
بازار داغ مشروب‌های الکلی در ایران
هر چند با توجه به ممنوعیت تولید، توزیع و مصرف مشروب‌های الکلی در ایران و پنهان بودن این موضوع در جامعه، نمی توان آمار دقیقی در مورد میزان مصرف سالانه مشروب‌های الکلی در جامعه ایران ارایه کرد، اما به گفته اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی، مصرف سالانه الکل در ایران بیست میلیون لیتر است.
فرمانده نیروی انتظامی ایران، ضمن انتقاد از مخفی کاری در آمارهای مربوط به مشروب‌های الکلی در کشور گفته بود: «در مورد الکل همواره بر مخفی کردن مشکلات آن در کشور تلاش شده است، در حالی که مصرف الکل و حتی افزایش مصرف آن در کشور یک واقعیت است.»
با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، علیرغم ممنوع شدن تولید، توزیع و مصرف مشروب‌های الکلی، مصرف این نوع نوشیدنی‌ها در کشور کاهش نیافت و سالانه مقدار زیادی از آن به شکل قاچاق وارد ایران می‌شود. در عین حال عده‌ای از مردم نیز به صورت مخفیانه به تولید خانگی این نوع مشروب‌ها روی آوردند. تولید و فروش مشروب‌های دست ساز، با توجه به تقاضایی که در جامعه برای مصرف آن وجود داشت، به کسب پردرآمدی برای تولیدکنندگان آنها تبدیل شد.
حرفه‌ای که علیرغم ممنوعیت و داشتن مجازات‌های سنگین نقدی و جزایی در قانون مجازات کیفری ایران، هیچ گاه از رونق نیفتاد و از مشاغل پرسود جامعه ایران در ظرف سی سال گذشته بوده است.
بنا به اعلام خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، به نقل از فرمانده نیروی انتظامی خبر داده بود که «بیش از 4 میلیون لیتر مشروبات الکلی در سال 85 کشف شده است».
سایت خبرى بازتاب نیز قبلا اعلام کرده بود که «سالانه حدود 40 میلیون لیتر مشروب‌های الکلى در بازار غیرقانونى ایران عرضه مى شود.»
تحقیقات به عمل آمده از طرف نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، نشان می‌دهد مشروب‌های دست ساز در مقایسه با مشروب‌های مارک‌دار خارجی، بسیار ارزان‌تر و سهل الوصول‌تر بوده و به همین دلیل در میان مصرف‌کنندگان کم‌درآمد ایرانی طرفداران بیشتری دارد در حالی که عمده‌ترین مصرف‌کنندگان مشروب‌های خارجی مارک‌دار و گران‌قیمت را طبقات و اقشار مرفه و پردرآمد جامعه تشکیل می دهند.
سرهنگ بیات، مدیرکل مطالعات معاونت اجتماعی ناجا، در این زمینه می‌گوید که فقط در سال 84 بیش از 500 کارگاه تولید مشروبات الکلی دست ساز کشف و منهدم شده‌اند.
به گفته وی، در سال 1384، حدود 2.5 میلیون لیتر مشروب‌های الکلی و 1.5 میلیون بطر ـ قوطی از انواع مشروب‌های الکلی به دست مأموران انتظامی کشف شد.
اما بسیاری از مشروب‌های دست‌ساز بدون رعایت اصول بهداشتی و استانداردهای لازم تولید می‌شوند، لذا مصرف آنها بسیار خطرناک بوده و باعث بیماری و مرگ بسیاری از مصرف کنندگان شده است. به گزارش خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی ایران، ایرنا، مصرف مشروبات الکلی دست ساز در آذرماه سال 87، باعث مرگ 12 نفر و مسمومیت 92 نفر در بندرعباس در جنوب ایران شد.
به گفته دکتر فرشید عابدی، رییس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، «مشروباتی که مورد استفاده این افراد قرار گرفته، ترکیبی از اتانول و متانول یا اصطلاحا الکل چوب بوده که موجب تخریب سلول های عصبی و پدیده اسیدوزخون شده است.»
بر اساس این گزارش، مصرف مشروب‌های الکلی تقلبی در سال 86 منجر به مرگ 12 نفر در قم و 20 نفر در شیراز شده بود.
الکل سفید یا الکل طبی
از سوی دیگر استفاده از الکل سفید که کاربرد دارویی و طبی دارد، به عنوان مایع اصلی مشروب‌های دست ساز یا مصرف آن به عنوان نوشیدنی الکلی به پدیده‌ای رایج در جامعه ایران‌است.
بنا به گزارش خبرگزاری دولتی فارس، بطور متوسط ماهانه هر داروخانه بیش از 360 بطری حاوی الکل سفید در اختیار متقاضیان ، که غالباً در ردة سنی زیر 25 سال هستند، قرار می‌دهد.
به گفته سرهنگ بیات مدیرکل مطالعات معاونت اجتماعی ناجا «به نظر می رسد داروخانه‌های شهر تهران در سال های اخیر با تقاضای جوانان برای خرید الکل سفید مواجه هستند. تقاضاهایی به طور معمول غیرطبیعی و فراتر از نیازهای دارویی و بهداشتی افراد بوده و به شدت نگران کننده است.»
به گفته وی، «نتیجه یک بررسی محدود و مصاحبه با برخی داروخانه داران سطح تهران نشان می‌دهد که به تازگی تولید الکل سفید درکشور به دلیل تقاضای بی شمار افراد، افزایش یافته و در مقیاس وسیع نیز توزیع می‌گردد.
به گفته مدیر کل مطالعات معاونت اجتماعی ناجا، «شبکه وسیعی از کانال های توزیع الکل سفید درکشور به صورت علنی و رسمی مشغول فعالیت هستند. حتی برخی فروشگاه ها الکل سفید را همراه با کالاهای دیگر و در بسته بندی ویژه عرضه می کنند.»
همچنین مهدی صابری، رییس بخش معاینات روانی پزشکی قانونی، نیز نسبت به ازدیاد استفاده از مشروبات الکلی دست ساز درمیان جوانان در جامعه هشدار داد. آقای صابری درباره مصرف مشروبات الکلی دست ساز در سطح جامعه گفت: «درباره شیوع مصرف مشروبات الکلی در سطح جامعه آمار دقیقی موجود نیست اما با توجه به آمار افرادی که به پزشک قانونی مراجعه می کنند به نظر می رسد میزان شیوع مصرف مشروبات الکلی در میان جمعیت جوان روبه افزایش است.»
قاچاق مشروب‌های الکلی به ایران، حرفه‌ای پردرآمد اما خطرناک
بر اساس گزارش‌های منتشر شده از سوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ایران، مشروب‌های الکلی قاچاق بیشتر از استان‌های غربی و از طریق کشورهای ترکیه، عراق و آذربایجان وارد کشور می‌شوند.
روزنامه تایمز لندن در ماه می 2009 گزارش مفصلی در زمینه قاچاق مشروب‌های الکلی از عراق به ایران منتشر کرد. در این گزارش، نویسنده تایمز، بر خطرات موجود بر سر راه قاچاقچیان مشروب‌های الکلی در عبور از مرزهای کوهستانی ایران و عراق تکیه کرده بود. به گزارش تایمز، این مشروب‌ها که در عراق بسیار ارزان تهیه می‌شود، در ایران به قیمت چندین برابر به دست مصرف کننده می‌رسد.
روزنامه تاگس اشپیگل نیز در 25 مارس سال گذشته، گزارشی درباره تجارت قاچاق مشروبات الکلی از کردستان عراق به ایران منتشر کرد.
به گزارش این روزنامه، «این مردان، مشروبات الکلی به ایران قاچاق کرده هر شب ویسکی و آبجو و شامپانی را از راه های خطرناک و پر برف به کشور اسلامی حمل می‌کنند. منصور قنادی رئیس این گروه قاچاق است. او در خاک عراق برای خود یک پایگاه کوچک درست کرده که از آنجا کار قاچاق را سازمان دهی می‌کند. او با یک تلفن ماهواره‌ای با تحویل گیرندگان قاچاق در ایران در تماس است.»
نویسنده این روزنامه درادامه این گزارش می‌نویسد: «مردان با شروع تاریکی با دقت چهارپایان را بار می‌زنند. هر چهارپا می تواند تقریبا 75 کیلو بار بکشد. این مقدار شامل پنج کارتون 24 تایی قوطی آبجو است. منصور یک اسب دارد که با افتخار آن را "مرسدس بنز" خود می نامد. این اسب می‌تواند دویست کیلو بار ببرد و در پیمودن کوره راه های کوهستانی به شدت چابک است. او بطری‌های ویسکی را در عراق به 35 دلار می خرد و در ایران به صد دلار می فروشد. در بازار سیاه ایران یک بطری ویسکی حتی تا سیصد دلار به فروش می رسد.»
نویسنده این گزارش در ادامه می‌گوید: «البته خطر گرفتار شدن هم خیلی زیاد است. مأموران مرزی ایران همیشه در پی شکار قاچاقچیان هستند و اگر در شب آنها را ببینند بدون هرگونه اخطار بلافاصله شلیک می‌کنند. البته مردانی هم که اسب‌ها را می‌رانند مسلح هستند. منصور می‌گوید ما می‌دانیم اگر گرفتار شویم چه بلایی بر سر ما می‌آورند. کشته شدن در یک درگیری به مراتب بهتر از گیر افتادن در دست پلیس جمهوری اسلامی است.»
این گزارش ادامه می‌دهد: «منصور تا کنون بارها افراد و اسب و محموله های خود را از دست داده است. تنها در سال گذشته بیش از پانصد قاچاقچی مشروبات الکلی در مرزهای ایران کشته شدند. برخی از آنان یا از کوه سقوط کردند و یا روی مین رفتند. ولی اکثر آنها در درگیری با پاسداران جان خود را از دست دادند. از همین رو آنها هر روز مسیر خود را عوض می کنند تا به آسانی گرفتار نیروهای جمهوری اسلامی نشوند. گذر از بعضی راهها هفت روز و برخی دیگر فقط یک روز طول می کشد.»
مجازات نوشیدن الکل در اسلام
نوشیدن مشروب‌های الکلی که در فقه اسلام، « شرب مسکر» یا « شرب خمر» نامیده می شود، حرام بوده و مشمول مجازات حد، یعنی مجازاتی که کمیت و کیفیت آن در شرع معین شده، است. حد شرب مسکر برای مرد و یا زن هشتاد تازیانه است. فقهای شیعه و سنی در کتاب‌های خود بر این مساله تاکید کرده‌اند. غیر مسلمان، کافر، هم فقط در صورت تظاهر به شرب مسکر به هشتاد تازیانه محکوم می شود.
بنابر ماده 179 قانون مجازات اسلامی ایران، اگر فردی چند بار در دادگاه به این جرم مجازات شود، بار چهارم باید حکم اعدام برای او صادر گردد.
