پژوهشگران برای اولین بار در آزمایشگاه نشان دادند که نوجوانان بهخصوص 14 سالهها بیش از سایر گروههای سنی حاضرند دست به خطر بزنند حتی وقتی عواقب آن را میدانند
برای اولین بار در یک مطالعه آزمایشگاهی نشان دادهشد که نوجوانان بهخصوص 14 سالهها بیش از سایر گروههای سنی خطر میکنند و علت این امر آن است که کارپرخطرتر را جالبتر مییابند و از انجام آن احساس هیجان زیاد میکنند.
دکتر استفنی برنت، دانشمند عصبشناس دانشگاه کالج لندن با همکارانش 86 پسر و مرد نه تا 35 ساله را که بازی کامپیوتری قمار میکردند مورد بررسی قراردادند. آنها دریافتند که نوجوانان از شعف موجود در یک موقعیت پرخطر بیشترین لذت را میبرند و در میان آنها 14 سالهها بزرگترین بزهکاران بالقوه هستند.
استفنی برنت در باره نتایج این آزمایش گفت که دلیل این خطر کردن از سوی نوجوانان این نیست که پیامدهای عمل خود را نمیدانند بلکه مسئله این است که آنها آگاهانه عمل پرخطر را برمیگزینند.
او درباره نوجوانان شرکتکننده در مطالعه گفت که آنها بیشتر از سایرین ترجیح دادند تا خطر کنند حتی وقتی از پیامدهای آن کاملا آگاه بودند.
به عبارت دیگر آنها برخلاف کودکان میتوانند به سبک و سنگین کردن مزایا و معایب اعمال خود بپردازند اما دست به خطر میزنند چرا که آن را جالبتر از بازی آرام امن مییابند.
به نظر محقق این مطالعه، با پیداشدن این شاهد آزمایشگاهی میتوانیم بفهمیم که چرا نوجوانان درگیر اعمال بسیار پرخطر نظیر استفاده از مواد مخدر یا روابط جنسی بیپروا میشوند.
از شرکتکنندگان این مطالعه خواستهشدهبود که به بازی کامپیوتری بپردازند. در هنگام بازی آنها باید برای بدستآوردن امتیاز تصمیم میگرفتند؛ اینکه شانس کم در برندهشدن مقدار زیاد پول را برگزینند یا شانس بزرگ و بیخطر در برندهشدن مقدار کم پول.
پژوهشگران پس از هر بار بازی پاسخ هیجانی شرکتکنندگان مطالعه را به وسیله ارزیابی میزان رضایت یا عدم رضایت آنها از پیامدها را تعیین کردند.
نوجوانی، سن اوج ریسک
یافتهها نشان داد که شروع سالهای نوجوانی با افزایش میزان لذت حاصل از برندهشدن در شرایط پرخطر مشخص میشود.
محققان که یافتههایشان در مجله «رشد شناختی» منتشرشدهاست براین باورند که اینک میتوان با تکیه بر این یافته جدید علت دستزدن نوجوانان به اعمال خطرناک را توضیح داد.
استفنی برنت در این زمینه با اشاره به رشد مغز در این دوره سنی و وجود فعال دوپامین در احساس لذت بیشتر، هیجانیشدن نوجوانان درانجام بازیهای با سرعت زیاد در پارکها را قابل توجیه دانست.
این مطالعه بهخصوص از این لحاظ حائز اهمیت است که بنابه گفته محقق حاضر جامعه نیازدارد به شکل دیگری از آموزش به نوجوانان در مورد خطرات نوشیدن الکل، مصرف مواد مخدر و درگیرشدن در سایر فعالیتهای زیانبار بپردازد. به عبارت دیگر گفتن اینکه انجام کاری خطرناک است می تواند حتی عواقب معکوس داشته باشد و نوجوان را تشویق کند که کاری را بکند که نباید نجام دهد.
دکتر برنت در برنامه پژوهشی آینده خود نظر دارد تا با بررسی این موضوع در زنان، این تصور قدیمی را به چالش بکشد که «مردان بیشتر از زنان خطر میکنند.»
«تناقض بهداشتی» نوجوانی
دکتر سارا- جین بلیکمور نیز که دانشمند عصبشناس همکار این مطالعه است از شروع نوجوانی به عنوان سن «انفجار فعالیتهای پرخطر» مانند رانندگی خطرناک، رابطه جنسی بیپروا، مصرف الکل یا مواد مخدر، عادات غذایی بد و عدم تحرک جسمانی یاد میکند.
به نظر او این گروه سنی با «تناقض بهداشتی» روبروست. از یک طرف اوج سلامت جسمانی در طول دوران زندگی است و از طرف دیگر با مرگ ومیر و بیماریهای زیادی همراه است.
فهم چرایی اینگونه خطرکردن از سوی نوجوانان و یافتن راهبردهای مناسب در این زمینه برای سلامت عمومی جامعه و خانوادهها و خود نوجوانان دارای اهمیت زیادی است.