روزنامه نیویورک تایمز نوشت که سخن گفتن از تشدید تحریم علیه ایران موجب سلب آسایش دولتمردان این کشور نشده است

روزنامه نیویورک تایمز روز دوشنبه، 23 فروردین، نوشت: مفاهیم تحریم‌هایی که آمریکا در چندماه گذشته علیه ایران به‌کار برده از گزینه‌های خزنده به گزنده تغییر کرده اما شدت اثر این تحریم‌ها موجب سلب آرامش از دولتمردان حکومت دینی ایران نشده است.

اگر آمریکا در درازمدت بخواهد به تنهایی یا با کمک شمار محدودی از دوستان غربی خود برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران را مهار کند شاید قادر به انجام این کار نباشد، اما درحال حاضر دولت آمریکا تلاش می‌کند طبق روند دولت جرج بوش چین و روسیه را به تصویب قطعنامه چهارم علیه ایران متقاعد کند و در این میان تاثیر تحریم‌ها در حاشیه‌های نشست هفته گذشته پراگ میان باراک اوباما و دیمیتری مدودف، همتای روسی او، شفاف‌تر شد.

بن رودز، معاون مشاور امنیت ملی کاخ سفید، با اشاره به تحریم ایران ازسوی غرب تاکید کرده است: «آمریکا به تحریم‌هایی که نگرانی‌های وخیم بشردوستانه برای مردم ایران ایجاد کند، علاقه‌ای ندارد.»

این سخن آقای رودز به این معنا است که آمریکا و متحدانش می‌توانند از اعمال فشار بر سازمان ملل برای اعمال تحریم‌های گسترده صادرات فرآورده‌های نفتی به ایران خودداری کنند.

اما این سخن دقیقا مغایر با رای مجلس نمایندگان آمریکا به تحریم شرکت‌های صادرکننده بنزین به ایران است زیرا مجلس نمایندگان آمریکا با 412 رای موافق در برابر 12 رای مخالف، لایحه‌ای را تصویب کردند که براساس آن رئیس‌جمهور آمریکا اختیار خواهد داشت شرکت‌های صادرکننده بنزین به ایران را تحریم کند.

نمایندگان دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا این لایحه تحریم بنزین را «پاشنه آشیل» ایران نام بردند زیرا این کشور 40 درصد از بنزین مورد نیاز خود را وارد می‌کند. 

به نظر می‌رسد که مخالفت آمریکا با تحریم ایران به گونه‌ای که پیامدهای بشردوستانه برای مردم ایران به دنبال داشته باشد همان موضع مخالفت روسیه با «تحریم‌های کلی» علیه ایران است.

سرگئی رایابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، گفته است که تحریم بنزین «شوک سنگینی» به جامعه ایران وارد می‌کند و روسیه به هیچ وجه آن را درنظر نمی‌گیرد.

غرب با تردید نسبت به برنامه هسته‌ای ایران، اعلام کرده که این کشور احتمالا قصد ساخت سلاح هسته‌ای دارد و باید آن را تحریم کرد اما ایران هدف از اجرای برنامه هسته‌ای را صلح‌آمیز و تامین انرژی اعلام کرده است.

وجود تناقض‌ها

تا اینجا با توجه به مواضع آمریکا و روسیه می‌توان استدلال کرد که ضربه خزنده یا گزنده علیه ایران وجود ندارد بلکه نوعی تناقض وجود دارد.

متحدان آمریکا هنوز می‌توانند محدودکردن صادرات بنزین به ایران را در ادامه قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل با تحریم‌های موقت درنظر بگیرند اما موضع ضدونقیض کنونی آمریکا موجب شده که مخالفت با تحریم بنزین ایران بیشتر شود.

علاوه براین اگر غرب براساس اصول اخلاقی می‌خواهد مانع از دستیابی ایران به توانمندی ساخت سلاح یا بمب هسته‌ای شود، به‌نظر می‌رسد که پایین آوردن سطح صادرات بنزین به ایران به جای انجام حملات هوایی علیه تاسیسات هسته‌ای این کشور هم برای ایرانیان و هم برای ارتش آمریکا یک نگرش «بشردوستانه» است.

خشم فرانسه

دولت فرانسه که همواره از موضع تحریم شدید علیه ایران سخن گفته از سخنان چند وقت پیش هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا، خشمگین شد زیرا خانم کلینتون از موضع تحریم‌های فلج کننده چرخش کرد و اعلام کرد تحریم‌ها نباید موجب آسیب مردم ایران شود.

روزنامه لوموند چاپ پاریس گزارش داد که دیپلمات‌های فرانسوی بدون اشاره به خانم کلینتون، گفته‌اند که چنین نگرانی‌هایی «اغراق آمیز یا بی‌اساس» هستند.

دولت فرانسه تحریم صادرات بنزین به ایران را در پیش‌نویس قطنامه‌ای مطرح کرد که هفته گذشته در نشست نیویورک این پیش‌نویس را میان شرکت‌کنندگان مطرح کرد.

اعضای گروه 5+1 شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه جمعه گذشته (9 آوریل) در نیویورک درمورد برنامه هسته‌ای ایران تشکیل جلسه دادند.

دولت آمریکا در پیش‌نویس قطعنامه خود تحریم صادرات بنزین به ایران را مطرح نکرد اما درعین حال تاکید کرد که موضوع تحریم انرژی ایران از دستور کار خارج نیست.

هوشیاری روسیه

در پیش‌نویس جدید قطعنامه سازمان ملل که به‌تازگی صادر شده است، «تامین هرگونه سلاح برای ایران کاملا ممنوع است» اما براساس گزارش رویترز روسیه، که مهم‌ترین حامی تسلیحاتی و برنامه هسته‌ای حکومت ایران به شمار می‌رود، گفته است که درمورد تجارت سلاح با ایران باید «با هوشیاری» برخورد کرد.

واژه هوشیاری تعابیر زیادی دارد و به عنوان جایگزین برای منع معاملات بانکداری با بانک مرکزی ایران هم مطرح شده است.

واژه هوشیاری با تمام ابهاماتی که دارد به مجمومه واژه‌‌های مبهم درمورد تحریم ایران افزوده شده و در کنار واژه «غیرقابل قبول» قرار گرفته که آمریکا و متحدانش درمورد جایگاه دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای به‌کار می‌برند.

تحریم یا تعامل

ترزا دلپک، مدیر امور راهبردی کمیسیون انرژی اتمی فرانسه، گفته است: «شرایط نشان می‌هد که روسیه با انحصار پول درمورد موضوع تحریم بانک‌ها یا برنامه تسلیحاتی یا بنزین ایران بازی می‌کن،د اما آمریکا تماشاچی است و لبخند می‌زند.»

براساس این نظر خانم دلپک، نمی‌توان از دیدگاه تحریم احتمالی ایران به‌سوی دیدگاه تعامل اوباما با ایران دارای توانمندی هسته‌ای جهش کرد.

در دیدگاه اول گفته می‌شود که غرب احتمالا کشوری را تحریم خواهد کرد که میلیاردها دلار برای ساخت سلاح هسته‌ای هزینه کرده است اما در دیدگاه دوم، سیاست خارجی جامعه بین‌الملل می‌گوید که دولت اوباما درنظر دارد در نهایت از طریق «سیاست مهار» با ایران دارای توانمندی هسته‌ای یا ایران مجهز به سلاح هسته‌ای وارد تعامل شود، اما واشنگتن تعامل اوباما با ایران را رد می‌کند

بسیاری می‌گویند که تحریم بنزین ایران بهترین گزینه غیرنظامی است که از طریق آن می‌توان حکومت ایران را ترساند و درمورد این سخن چنین استدلال می‌کنند که دولتمردان ایران پس از آن به قدرت رسیدند که اعتصاب در پمپ بنزین‌ها ضعف و ناتوانی حکومت شاه را نشان داد.