دولت آمریکا از کنگره این کشور خواسته است تا شركت‌های متعلق به كشورهايی كه «همكاری نزديكی» با آمريكا در اعمال فشار به ايران دارند از مجازات مستثنی شوند. اعضای کنگره در برابر این پیشنهاد که می‌تواند شامل چین شود، مقاومت کرده‌اند.

کنگره آمریکا و کاخ سفید درحالی برای کارزار تحریم علیه ایران آماده می‌شوند که درباره شدت این تحریم‌ها با یکدیگر اختلاف‌ نظرهایی دارند.

دولت آمریکا از کنگره این کشور خواسته است تا شركت‌های متعلق به كشورهايی كه «همكاری نزديكی» با آمريكا در اعمال فشار به ايران دارند از مجازات مستثنی شوند. اعضای کنگره در برابر این پیشنهاد که می‌تواند شامل چین شود، مقاومت کرده‌اند.

اعضای کنگره که روز دوشنبه 23 فروردین از تعطیلات بهاره بازگشتند، مذاکرات نهایی درمورد لایحه تحریم ایران را در روزهای آتی شروع می‌کنند.

براساس گزارش فایننشال تایمز دولت آمریکا می‌گوید این قانون می‌تواند تلاش‌های باراک اوباما، رئیس‌جمهور را برای ایجاد ائتلاف تحریم ایران در سازمان ملل متحد از بین برده و سیاست خارجی آمریکا را پیچیده‌تر کند.

دستیار یکی از نمایندگان کنگره به این روزنامه گفت: «هم مجلس نمایندگان و هم مجلس سنا از این لایحه حمایت می‌کنند و با هرگونه تلاش برای ضعیف کردن این لایحه مقاومت خواهند کرد. دولت هم در حال حاضر موقعیت محکمی قرار ندارد که شرایط خود را به کنگره دیکته کند.»

براساس این لایحه کنگره، تحریم علیه شرکت‌های غیرآمریکایی که در بخش انرژی ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند، تشدید خواهد شد. در این لایحه حوزه اختیارات کاخ سفید برای لغو مفاد لایحه محدود شده و تحریم شرکت‌های صادرکننده بنزین به ایران و شرکت‌های بیمه حمل بنزین گسترده‌تر خواهد شد.

نقض قانون تجارت

به نوشته فایننشال تایمز آمریکا با اجرای این قانون که فراتر از خاک خود علیه ایران اعمال خواهد کرد، تعهدات خود را به سازمان تجارت جهانی نقض خواهد کرد اگرچه واشنگتن می‌تواند براساس قوانین تجارت، یک بند امنیتی را در تحریم ایران اعمال کند. 

برخی از طرفداران قانون تحریم بنزین ایران می‌گویند از آنجایی که ایران بیش از یک سوم از بنزین مصرفی خود را وارد می‌کند بنابراین تحریم واردات بنزین به ایران «آخرین حربه» است اما دولت آمریکا برسر این دیدگاه بحث دارد.

پیش از این نمایندگان مجلس و سنای آمریکا تفاسیر مختلف از این لایحه تحریم ایران را تصویب کرده‌اند و درحال حاضر دو مجلس آمریکا پیش از رای‌گیری نهایی در مورد این قانون اختلاف‌ با دولت را درمورد اجرای این قانون بیان می‌کنند.

معافیت کشورهای همکاری کننده

اعضای کنگره در برابر پیشنهادهای دولت آمریکا برای انعطاف‌پذیری بیشتر در این قانون تحریم مقاومت کرده‌اند چرا که دولت از کنگره خواسته است تا شركت‌های متعلق به كشورهايی كه «همكاری نزديكی» با آمريكا در اعمال فشار به ايران دارند از مجازات مستثنی شوند.

بارد شرمن، نماینده ایالت کالیفرنیا در کنگره، گفت: «اين‌كه كشورهای همكار‌ی كننده از این قانون مجازات مستثنی شوند و هيچ تضمينی هم ازسوی وزارت امور خارجه وجود نداشته باشد كه همه كشورها به‌جز ايران در اين فهرست قرار بگيرند، اهمیت ندادن به جایگاه کنگره در فرآيند قانونگذاری و نقش آن در امور خارجی است.»

آقای شرمن پیش‌بینی کرد که مجلس نمایندگان و سنا با نسخه نهایی قانون تحریم ایران در این ماه موافقت کنند و برخی از اعضای کنگره هم گفته‌اند که پيشرفت‌هايی كه در این ماه انجام می‌شود برای تصميم‌گيری در مورد اين كه پيشنهاد دولت لحاظ شود يا نه، تعيين كننده است.

این در شرایطی است که دولت آمریکا می‌گوید تحریم‌های سازمان ملل باید در اولویت قرار بگیرد به‌ویژه از زمانی که روسیه و چین پس از ماه‌ها رایزنی با واشنگتن، تمایل بیشتری برای اتخاذ برخی تدابیر ویژه علیه ایران نشان داده‌اند.

یک مقام ارشد دولت آمریکا گفته است: «تحریم‌های چندجانبه هوشمندتر و گزنده‌تر هستند.»

دولت آمریکا انتقاد کنگره از اجرای قانون موجود تحریم ایران که تصویب آن به سال‌ها پیش بازمی‌گردد، را رد کرده است.

قانون تحریم ایران در دوره ریاست جمهوری جورج بوش با حذف لیبی از تحریم‌های اولیه به قانون «ایسا» تغییر نام داد اما به گفته نمایندگان کنگره هیچ شرکت خارجی طرف قرارداد ایران تاکنون بر اساس این قانون توسط دولت آمریکا مجازات نشده است.

هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا هم از تمام سفارت‌خانه‌ها و نهادهای اطلاعاتی آمریکا خواسته است اطلاعاتی در مورد «معاملات تجاری» با ایران گردآوری کنند.

تلاش بی‌نتیجه آمریکا

کنگره و دولت آمریکا در شرایطی برای تحریم ایران اختلاف‌نظر دارند که دولت آمریکا درمیان اعضای گروه  5+1 پیشگام تشدید تحریم‌ها علیه ایران بوده است.

تلاش آمریکا برای اعمال تحریم‌های شدیدتر علیه ایران با وجود حضور نمایندگان چین و روسیه در نشست هفته گذشته نیویورک تاکنون به نتیجه نرسیده است.

اعضای گروه 1+5 شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه روز هشتم مارس (19 فروردین) برای بحث درمورد تحریم ایران در نیویورک تشکیل جلسه دادند و نماینده چین در این نشست تحریم ایران را رد نکرد.

این در شرایطی است که جیان یو، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، روز سه‌شنبه اعلام کرد که افزایش تحریم‌ها علیه ایران، راه مناسبی برای حل اختلافات در مورد برنامه هسته‌ای این کشور نیست.