روزنامه آمریکایی واشنگتن پست نوشت که «راهکار مهار» تنها گزینه اجتناب ناپذیر در برابر برنامه هستهای ایران است
پس از ماهها تلاش آمریکا برای جلب موافقت چین و روسیه برای تحریم ایران و تهیه مقدمات تحریم، مقامهای آمریکایی گفتهاند که حتی تحریم فلجکننده هم نمیتواند ایران را از ساخت سلاح هستهای بازدارد.
روزنامه واشنگتن پست روز پنجشنبه 22 آوریل نوشت: بسیاری از تحلیلگران میگویند که ناکارآمد بودن تحریم ایران به معنی آن است که «راهکار مهار» این کشور تنها گزینه اجتنابناپذیر است و برای این کار باید با ارائه سیستمهای دفاعی به متحدان آمریکا در خلیج فارس، ایران را در انزوای دیپلماتیک قرار داد.
مارک فیتز جرالد، یکی از مقامهای ارشد پیشین در وزارت امور خارجه آمریکا، به واشنگتن پست گفت: «من فکر میکنم ما در یک جنگ سرد بلندمدت با ایران قرار گرفتهایم. این جنگ مهارکننده و بازدارنده است.»
به گفته این مقام آمریکایی، «ایران گرفتار ساختن ذخایر هستهای خود است اما هرگز بمب نخواهد ساخت زیرا میداند که در صورت ساخت بمب، به یک حمله نظامی زودهنگام دامن خواهد زد.»
این در شرایطی است که بهنظر میرسد دولت آمریکا تمام گزینهها در برابر ایران را در دستور کار خود قرار داده است، اما گزینه نظامی را حذف کرده است. مقامهای ارشد آمریکا بارها گفتهاند که حمله نظامی تنها موجب تاخیر در اجرای برنامه هستهای ایران خواهد شد اما این برنامه را ازبین نمیبرد و موجب بروز خشم جدیدی علیه آمریکا در منطقه خواهد شد.
راهکار فشار
برخی مقامهای آمریکایی گفتهاند که فشار برای تحریم جدید ایران به این دلیل است که این کشور حاضر به مذاکره نشده است اما درعین حال میگویند که آمریکا قصد دارد ایران را به پای میز مذاکره بکشاند.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا، هفته گذشته به فایننشال تایمز گفت که به اعتقاد آمریکا، اگر جامعه بینالملل در برابر ایران متحد شود آنگاه میتوان ایران را به مسیر مذاکرات با حسننیتی کشاند که اوباما هم 15 ماه پیش خواستار انجام آن شده بود.
خانم کلینتون درعین حال نسبت به موفقیتآمیز بودن راهکار مذاکره ابراز تردید کرد و گفت: «آمریکا برای رسیدن به نتیجه بهتر درمیان برخی گزینههای دشوار، تلاش میکند.»
خوان زارته، معاون مشاور امنیت ملی در دولت جرج بوش، رئیسجمهور پیشین آمریکا، به واشنگتن پست گفت که اگر دولت اوباما فکر میکند که تحریم میتواند رفتار ایران را عوض کند، خود را به خطر انداخته است.
بدبینی نسبت به گفتوگو با ایران
کارشناسان نسبت به نتیجهبخش بودن گفت وگو با ایران برسر برنامه هستهای چندان خوش بین نیستند و در این خصوص به گفتوگوهای ایران با آمریکا و اروپا از سال 2003 اشاره کردهاند.
ری تاکی، از مقامهای شورای روابط خارجی آمریکا، هم به واشنگتن پست گفت که اعمال فشار بر ایران به اقتصاد این کشور آسیب زده اما بر تصمیم گیرندگان آن اثری نداشته است.
وی درعین حال هشدار داده است که مهار ایران میتواند سخت و دشوار باشد و احتمالا مستلزم متوسل شدن به زور برای اجرای خطوط قرمز است.
«محفل قدرت در تهران»
کریم سجادپور، تحلیلگر مسائل ایران در موسسه کارنگی واشنگتن، به واشنگتن پست گفت که یک محفل قدرت در تهران وجود دارد که به تشویقها و تهدیدها پاسخ نمیدهد.
به گفته آقای سجادپور، دولت ایران درپی روبهرو شدن با قیام مردمی پس از انتخابات جنجالی ریاست جمهوری، به برنامه هستهای به عنوان کانون همگرایی برای غرور ملی نگاه میکند.
سجادپور تاکید کرد که حذف میانهروها از ساختارهای تصمیمگیری در ایران به این گمانهزنی قوت بخشیده که این کشور برای رسیدن به «گزینه پاکستان» تلاش خواهد کرد.
این کارشناس گفت: «براساس سناریوی گزینه پاکستان، ایران خود را یک کشور هستهای معرفی خواهد کرد و پس از شنیدن و تحمل محکومیتها، مشاهده خواهد کرد که جهان نگران تلاش میکند این کشور را به صحنه بینالملل بازگرداند.»
به گفته سجادپور، «هرگونه حمله نظامی بهطور موقت برنامه هستهای ایران را عقب میاندازد و برای حکومت یک 10 سال دیگر یا یک نسل زمان میخرد.»
شهرام چوبین، مدير بخش پژوهش مركز سياستهای امنيتی در ژنو، به واشنگتن پست گفت که تشدید تحریمها بر مردم ایران تاثیر میگذارد، اما سیاستهای این کشور را تغییر نمیدهد.
آقای چوبین تاکید کرد: « آمریکا و متحدانش تلاش میکنند زمان بخرند تا مسئلهای اتفاق بیفتد اما آن مسئله چه میتواند باشد؟ آمریکا و متحدانش قمار می کنند.»