نگاهی به بحث‌های درگرفته پیرامون مقاله شادی صدر

یک مسئله قدیمی هست که می گوید «دست که به چوب بردی گربه دزده حساب کار خودشو میکنه». حکایت مربوط به زمانی است که فردی بدون اشاره ای ویژه به یک فرد خاص مطلبی را ادا می کند و در میان همگان یک نفر موضوع را به خود می گیرد. بدون در نظر گرفتن لحن این ضرب المثل و یا هرگونه برداشت غیرمحترمانه ای که به صورت غیرمنصفانه از آن استخراج شود، من گمان می کنم حکایت اظهارات امام جمعه تهران و واکنش شادی صدر شبیه همین مثل قدیمی است.

آقایان کشف کرده اند - و یا از گذشته باور داشته و بار دیگر مطرح کرده اند- که زلزله حاصل افزایش فساد و زنا است. اگر اهداف سیاسی احتمالی چنین اظهاراتی را نادیده بگیریم، از نگاه من این عقاید صرفا مشتی خرافه در میان گروهی بنیادگرا است که عقل را تعطیل کرده اند و چشمان را به آسمان دوخته اند. اما گویا از نگاه خانم صدر این عبارت، در کنار همه این معانی، یک توهین جنسیتی هم محسوب می شود. یعنی بار دیگر به زنان توهین شده است و آقایان ساکت مانده اند و ظلم تاریخی جامعه مردسالار به زنان همیشه مظلوم ادامه یافته است.

ریشه این بحث به کنار، پرسش من از خانم صدر این است که از کجای بحث آقایان توهین به زن را اقتباس کردید؟ نکند شما تصور می کنید «زنا» فعلی است که زنان آن را به تنهایی به اجرا در می آورند؟ یا تصور می کنید «زناکار» یکی از صفات مختصه بانوان است؟ به بی حجابی اشاره کردید؛ پس ای کاش از میان این همه اخبار که گشته اید و پیدا کرده اید و به هم چسبانده اید، یک سری هم به تعاریف جدید بی حجابی می زدید که اتفاقا شامل حال آقایان می شود. البته این تعاریف چندان هم جدید نیست و در دور پیشین طرح برخورد با بی حجابی تعداد زیادی از مردان دارای موی بلند و یا پوشش به اصطلاح نامناسب گرفتار رفتار خشن نیروی انتظامی شدند که دست کم در یک مورد فیلم آن منتشر شد و جنجالی به پا کرد.

از نگاه من این گونه اظهارات آقایان نوعی ظلم بلسویه است. حالا اگر کسی این شیوه را معادل «عدل» می داند بحثش جدا است اما من گمان می کنم اگر قرار است اعتراضی صورت پذیرد باید به مطرح کنندگان چنین ادعاهایی اعتراض کرد، نه به دیگرانی که خود قربانی هستند. متاسفانه در این مدت حتی خود فعالان زنان (از نوع ایرانی اش) نیز یک واکنش نشان نداده اند و خانم صدر هم که به عنوان اولین نفر پا پیش گذاشته اند به جای یقه امام جمعه محترم، دیوار کوتاه جامعه مردان کشور را انتخاب کرده اند.

از طرف دیگر من چنین واکنش هایی را بیش از هرچیز ناشی از نداشتن موضع ایجابی می دانم. یعنی از آخرین باری که نسبت به اظهارات مهندس موسوی و بیانیه موسوم به پنج روشنفکر مذهبی موضع گیری کردند و بیانیه «ما زنان» را منتشر کردند دیگر سخنی برای مطرح کردن نداشتند تا اینکه امام جمعه تهران بهانه مناسب را در اختیار دوستان قرار داد تا بار دیگر حرف هایی برای گفتن و اتهاماتی برای مطرح کردن و جنجال هایی برای آفریدن پیدا کنند.

از سوی دیگر از نگاه من تنها تبعات این گونه رفتارها ایجاد شکاف و بروز اختلاف در میان گروهی است که هیچ گونه اختلاف ریشه ای و بنیادینی با یکدیگر ندارند. در چنین زمینه ای و باز هم از نگاه خودم، فعالین زنان با چنین اقدامات و اظهاراتی آنچنان به عمده شدن نگاه های جنسیتی و ایجاد تضاد و درگیری در میان مردان و زنان دامن می زنند که عملی معادل آن از عهده هزار امام جمعه و بنیادگرای مذهبی بر نمی آید.