بیست و سومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در غیاب برخی ناشران، زیر دوربینهای مدار بسته و ممنوعیت برگزاری نشستهای آزاد بین مولفان و مخاطبان امروز، 15 اردیبهشت آغاز به کار کرد.
بیست و سومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در غیاب برخی ناشران، زیر دوربینهای مدار بسته و ممنوعیت برگزاری نشستهای آزاد بین مولفان و مخاطبان امروز، 15 اردیبهشت آغاز به کار کرد.
خبرگزاری ایلنا استقبال بازدیدکنندگان از اولین روز نمایشگاه کتاب تهران را «کم» اعلام کرده است. بسیاری از ناشران دولتی، انتشارات امیرکبیر، سرای اهل قلم و غرفه کودک و نوجوان از جمله غرفههایی هستند که آماده پاسخگویی به بازدیدکنندگان نیستند، چرا که مشغول چیدن کتابها و طراحی غرفههاشان هستند. البته آماده نبودن نقشههای نمایشگاه و خالی بودن غرفههای اطلاعرسانی را نیز باید به این دلایل افزود.
امسال اما وزارت فرهنگ و ارشاد، به تعدادی از ناشران ایرانی اجازه شرکت در نمایشگاه کتاب تهران را نداده است. محسن پرویز، رییس نمایشگاه کتاب تهران و معاون فرهنگی وزارت ارشاد در نشست خبری نمایشگاه در روز سهشنبه، دلیل آن را «جریمه ناشران متخلف» دانست، چرا که آنان در دورههای پیشین نمایشگاه، تخلفاتی را مرتکب شده بودند.
همچنین، رییس نمایشگاه در این نشست اعلام کرد که «تمام فضای نمایشگاه زیر دوربینهای مدار بسته است.» او با انتقاد از سیاسی شدن نمایشگاه مطبوعات، در بیان ماجرای یکی از نمایندگان انتخابات ریاست جمهوری در سال گذشته گفت: وقتی در نمایشگاه حضور یافت، توقع داشت همه هجوم بیاورند و با او وارد صحبت و ارتباط شوند اما فقط برخی از پیشقراولان که با یکی دو اتوبوس او را همراهی میکردند، کمی فضا را متشنج کردند.
نظارت شدید بر نمایشگاه کتاب امسال واکنشی به زمزمه خبری که از حضور معترضین به انتخابات سال گذشته خکایت داشت.
این ناهماهنگیها درحالی است که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم افتتاحیه نمایشگاه، در سخنانی با اشاره به اهمیت کتاب و کتابخوانی، «امیدواری» خود را از افزایش سرانه مطالعه در کشور با برگزاری چنین نمایشگاههایی اظهار کرد.
آقای حسینی در بخشی از سخنانش گفت: باید در جوار نمایشگاه كتاب تهران، از تمامی توان و بضاعت هنرمندان به منظور ترویج فرهنگ كتابخوانی استفاده كنیم.
نمایشگاههای استانی با جذابیت بیشتری همراه با اعزام هنرمندان و علیالخصوص خود نویسندگان باشد. مطبوعات به جای پرداختن به امور كم اهمیت روی فرهنگ مطالعه كار جدی به عمل آورند.
پیش از این، محمود سالاری، مدیر کمیته ناشران بیست و سومین نمایشگاه بینالمللی کتاب خبر داده بود که از 2032 ناشر تنها 1915 ناشر در نمایشگاه حاضر خواهند بود. همچنین به گفتهی محمدرضا وصفی، رییس بخش بینالملل نمایشگاه کتاب، ناشران خارجی نیز تنها اجازهی ارایه کتابهای علمی را در نمایشگاه دارند.
زیر تیغ سانسور
برگزاری بیست و سومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران بار دیگر بحث ممیزی آثار ادبی را داغ کرد.
بعضی از ناشران مطرح حوزه ادبیات از ممیزی کتاب به شدت گلهمند هستند. نویسندگان نیز همچون گذشته به سانسور آثارشان انتقاد دارند.
اما رویه پی گرفته شده در سالهای اخیر که تشدید سانسور است، سبب شده نویسندگان با صدایی بلندتر به اعتراض بپردازند.
محمود دولتآبادی، 13 اردیبهشت در گفت و گو با خبرگزاری ایلنا، ضمن انتقاد شدید از ممیزی کتاب، به طعنه گفت: امیدوارم وزارت فرهنگ و ارشاد اجازه دهد تا اسكلت رمانم به فارسی و در تهران منتشر شود.
اشاره او به رمان کلنل است که پیش از این به زبان آلمانی ترجمه و در آلمان منتشر شده، اما هنوز مجوز انتشار در ایران را نگرفته است.
او با اعلام اینکه بار اول 43 اصلاحیه به کتاب خورد، و مجددا 23 اصلاحیه دیگر هم به کتاب تحمیل شده، از انتشار کتابش ابراز ناامیدی کرد.
پیش از او نیز جمال میرصادقی سانسور اعمال شده توسط ارشاد را در این دوره «بیسابقه» خوانده بود.
محمد شمس لنگرودی، شاعر و نویسنده نیز نتوانست از فیلتر اداره ممیزی وزارت ارشاد رد شود و دومین رمانش، «شکستخوردگان» غیرقابل انتشار اعلام شد.
تکرار اتفاقاتی از این دست، در پیوند با مشکلات دیگری نظیر حذف یارانه کاغذ و رکود در بازار نشر، بیست و سومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران را تحت تاثیر قرار داده است.