مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در نخستین گفتوگوی مطبوعاتی خود از دولت ایران خواست که به پرسشهای موجود در مورد برنامههای هستهای اش پاسخ دهد.
یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت که مطمئن نیست ایران قصد ساخت بمب اتمی را داشته باشد. او از ایران خواست که اجازه دهد ماموران این آژانس به بازرسی دقیقتر تاسیسات هستهای ایران بپردازند.
به گزارش روزنامه آمریکایی واشنگتن پست، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که در کنفرانس بازنگری پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای(ان.پی.تی) در نیویورک حضور دارد، از این که فعالیتهای غنیسازی اورانیوم در ایران، سرعت دستیابی این کشور را به بمب اتمی تسریع کند، ابراز نگرانی کرد.
آقای آمانو در نخستین گفتوگوی مطبوعاتی خود گفت که فعالیتهای هستهای ایران باید شفاف بشود. او ادامه داد: اگر ایران بتواند این نگرانیها را رفع کند، به نتیجه خوبی خواهیم رسید. در غیر این صورت، باید برای حل این وضعیت چارهاندیشی کنیم.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: ما میخواهیم با دوستان ایرانی خود بنشینیم و به کمک هم این مسئله را حل کنیم.
به نوشته واشنگتن پست، آقای آمانو از وقتی که مسئولیت آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به عهده گرفت، همواره موضع سختی در قبال برنامه هستهای ایران داشته است.
بازرسان انرژی اتمی در ماه فوریه (بهمن ماه گذشته) در نخستین گزارش خود بعد از روی کار آمدن آقای آمانو، با لحن صریحی از ایران خواستند که به پرسشهای آنها در باره فعالیتهای هستهای پاسخ دهد.
اما به نوشته واشنگتن پست، لحن نرم و ملایم آقای آمانو که در تضاد آشکار با لحن مدیرکل قبلی آژانس یعنی محمد البرادعی قرار دارد، نشان میدهد که او نمیخواهد موضع سختی در این مورد بگیرد. او در این باره میگوید: مسئله سخت گیر بودن یا نبودن نیست بلکه مسئله این است که باید به اصول مان پایبند باشیم.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی هستهای افزود که وی در دیدار با مقامات بالای هستهای ایران، قول داده است که «دیپلماسی محترمانهای» را در پیش بگیرد که از دید او به معنی گفتوگو و شنیدن کامل است.
آقای آمانو، مقامات ایرانی را به خاطر عدم پاسخگویی به پرسشها و گزارشهایی که از منابع مختلف به دست آنها رسیده، سرزنش کرد. وی گفت آژانس به مقامات ایرانی فشار خواهد آورد تا به این پرسشها پاسخ دهند.
ایران همواره ادعا کرده است که قصد تولید سلاحهای هستهای را ندارد و بسیاری از مدارکی که بر علیه فعالیتهای هستهای وجود دارد، «ساختگی» است. اما مقامات هستهای ایران همیشه مانع از دیدار و گفتوگوی ماموران آژانس با دانشمندان هستهای ایرانی شدهاند.
خودداری ایران از ارائه اطلاعات در زمینه فعالیتهای جدید هستهای و ساختن تاسیسات جدید غنیسازی اورانیوم از جمله نیروگاه هستهای قم، باعث افزایش سوظن آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد فعالیت هستهای ایران شد.
به علاوه تصمیم ایران در مورد تولید اورانیوم با غلظت بالا در نیروگاه هستهای نطنز که بدون اطلاع مسئولان آژانس انجام گرفت، باعث افزایش تنش میان ایران و آژانس شد.
به گزارش واشنگتن پست، تا امسال فعالیت هستهای ایران منحصر به تولید اورانیوم غنی شده تا میزان پنج درصد بود که برای سوخت راکتورهای اتمی تجاری مورد نیاز است. اما در حال حاضر، ایران سرگرم تولید اورانیوم با غلظت 20 درصد است که به عنوان سوخت راکتورهای تولیدکننده ایزوتوپهای دارویی، میتوان از آنها استفاده کرد.
به نوشته واشنگتن پست برای تولید سلاحهای اتمی به اورانیوم غنی شده 90 درصد نیاز است.
آقای آمانو میگوید ایران هنوز موافقت نکرده است که ماموران آژانس بینالمللی انرژی اتمی از پروسه تولید اورانیوم غنی شده 20 درصدی در نیروگاه نطنز بازدید کنند.
به گفته او، آژانس درصدد است با نصب دوربینهای مداربسته و تجهیزات دیگر از هرگونه «تقلب» در روند غنیسازی اورانیوم در ایران جلوگیری کند و به این ترتیب مانع از تولید بمب اتمی شود.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی و فشار بر اسرائیل
روز گذشته، آقای آمانو از 151 نماینده عضو پیمان ان.پی.تی خواست که اسرائیل را وادار کنند که به این پیمان ملحق شود تا از این طریق ماموران آژانس امکان یابند به بازرسی تاسیسات هستهای این کشور بپردازند.
اسرائیل دارای زرادخانه هستهای است، اما هیچگاه داشتن آن را تایید یا انکار نکرده است.
روز سهشنبه گذشته، کشورهای مسلمان عضو ان.پی.تی حاضر در کنفرانس نیویورک، با انتقاد از فعالیتهای هستهای اسرائیل و امتناع این کشور از پیوستن به پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای، خواستار خاورمیانهای خالی از سلاحهای هستهای شدند.