کانون نویسندگان ایران به مناسبت نمایشگاه کتاب در بیانیه‌ای از دغدغه‌های فرهنگی خود سخن‌گفتند.

کانون نویسندگان ایران با انتشار بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن «فشار روز افزون بر ناشران مستقل» نسبت به «روند رو به افزايش سانسور، اختناق و سرکوب فرهنگی» در ایران هشدار‌داد.

کانون نویسندگان ایران در بیانیه خود که روز16 اردیبهشت 89 منتشرشد «جان باختن واژه‌ها در محاق توقیف» و قراردادن دست‌اندرکاران حوزه‌ رسانه‌ در «فضای خوف‌آلود سانسور» را پدیده‌ای تازه نمی‌خواند.

در این بیانیه به سابقه طولانی توقیف کتاب و یورش به کتاب‌خانه‌ها اشاره‌شده و می‌گوید: «اين نيز که کتاب‌خانه‌ها مورد يورش قرار گيرند و فضای آشويتس‌وارِ کتاب‌سوزان از بوی سوختگیِ کلمات پُر شود در ايران بی‌سابقه نيست؛ حتی گاه عاشقانِ کتاب برای نجات جان خود يا انسان‌های ديگر به ناگزير خود کتاب‌های‌ خويش را به آتش کشيده‌اند.»

اعتراض به ممیزی کتاب

در بخشی از بیانیه کانون نویسندگان آمده است: این که به کامپیوترهای اداره‌ متولی کتاب فرمان داده شود کلمات مجرم را شناسایی کنند دیری‌است که به عادت سانسورچیان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تبدیل شده‌است.

بعضی از ناشران مطرح حوزه ادبیات هم از ممیزی کتاب به شدت گله‌مند هستند و نویسندگان نیز همچون گذشته به سانسور آثارشان انتقاد‌دارند.

اما رویه تشدید سانسور در سال‌های اخیر سبب‌شده نویسندگان با صدایی بلندتر به اعتراض بپردازند.

محمود دولت‌آبادی، روز 13 اردیبهشت در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایلنا با انتقاد شدید از ممیزی کتاب به طعنه گفته‌بود: امیدوارم وزارت فرهنگ و ارشاد اجازه دهد تا اسكلت رمانم به فارسی و در تهران منتشر شود.

اشاره او به رمان «کلنل» است که پیش از این به زبان آلمانی ترجمه و در آلمان منتشر شده، اما هنوز مجوز انتشار در ایران را نگرفته است.

او با اعلام این‌که در دو مرحله 66 بار اصلاحیه به کتاب او خورده‌است از انتشار آن ابراز ناامیدی‌ کرده‌است.

پیش از او نیز جمال میرصادقی، سانسور اعمال شده توسط ارشاد را در این دوره «بی‌سابقه» خوانده‌بود.

محمد شمس لنگرودی، شاعر و نویسنده نیز نتوانست از فیلتر اداره ممیزی وزارت ارشاد رد شود و دومین رمانش به نام «شکست‌خوردگان»غیرقابل انتشار اعلام‌شد.

از سوی دیگر از نمایشگاه کتاب خبر می‌رسد کتاب‌های مربوط به آیت‌الله صانعی و آیت‌الله منتظری نیز توسط مقامات وزارت ارشاد و به همراهی برخی ماموران امنیتی، از سطح غرفه‌های مربوط به آنها در نمایشگاه کتاب جمع آوری شده و در محل دفتر فرهنگی مصلای تهران نگهداری می‌شود.

گفته‌شده که از سرنوشت ترجمه کتاب «التعلیقه علی تحریر الوسیله» که از آثار جدید آیت‌الله صانعی است خبری در دست نیست و از قرار معلوم این کتاب اجازه حضور در نمایشگاه را نیافته‌است.

لغو پروانه نشر برخی از ناشران و احضار برخی دیگر

کانون نویسندگان در بخش دیگری از بیانیه جدید خود به جلوگیری حضور برخی از ناشران مستقل در نمایشگاه کتاب در سال‌های اخیر اشاره‌کرده و نوشته‌است که آن‌ها برای شرکت در نمایشگاه در«تنگناهای حرفه‌ای» قرار گرفته‌اند.

همچنین در این بیانیه از جلوگیری از شماری ناشران سرشناس برای شرکت در نمایشگاه کتاب اخیر، اجازه مشروط به برخی دیگر و ایجاد «فضای رعب‌آور گشت‌های نامحسوس و سانسورچی‌های آن‌لاین» سخن گفته‌شده‌است.

در ادامه این بیانیه آمده است: برگزارکنندگان نمایشگاه در حرکتی بی‌سابقه پروانه‌ نشر تنی چند از ناشران را لغو کرده و برخی را نیز به مراجع امنیتی احضار کرده‌اند.

محسن پرویز، رئیس نمایشگاه کتاب تهران و معاون فرهنگی وزارت ارشاد، نیز روز سه‌شنبه 14 اردیبهشت، در نشست خبری نمایشگاه از ممانعت از شرکت برخی ناشران ایرانی در نمایشگاه خبر داده‌بود و دلیل آن را «جریمه ناشران متخلف» در دوره‌های پیشین نمایشگاه دانسته‌بود.

پیش از این، محمود سالاری، مدیر کمیته ناشران بیست و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب خبر داده‌بود که از دو هزار و 32 ناشر تنها یک هزار و 915  ناشر در نمایشگاه حاضر خواهند‌بود. همچنین به گفته‌ محمدرضا وصفی، رئیس بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب، ‌ناشران خارجی نیز تنها اجازه‌ ارایه کتاب‌های علمی را در نمایشگاه دارند.

کانون نویسندگان ایران نهادی فرهنگی- صنفی و غیر انتفاعی است که بیش از 40 سال پیش توسط احمد شاملو، محمود اعتمادزاده، جلال آل‌احمد، سیمین دانشور، باقر پرهام و سیمین بهبهانی پایه‌گذاری‌شد.

اعضای این کانون که عضو انجمن بین‌المللی قلم نیز هست،جمعی نویسندگان، مترجمان، ویراستاران و اهل قلم هستند.

کانون نویسندگان ایران پس از انقلاب همواره با محدودیت‌هایی در فعالیت‌هایش روبه‌رو بوده‌است و از سال 1381 نتوانسته مجمع عمومی سالانه خود را تشکیل دهد.