فیلم «دعوت» آخرین ساخته ابراهیم حاتمیکیا از هفته گذشته به روی پرده سینماهای تهران رفت تا علاقهمندان به آثار این کارگردان، شاهد اولین اثر او با موضوعی غیر از دفاع مقدس باشند.
دعوت با تمرکز بر شخصیت انسان و نگاهی انسان گرایانه، موضوعی مشترک را در چند موقعیت مختلف طرح و بررسی میکند و آن موضوع مشترک چیزی نیست جز «بارداری».
این فیلم پنج داستان مستقل دارد که هر کدام با یک تلفن آغاز میشود و همان تلفن نقطه مشترک تمام این پنج داستان است. تلفن از یک آزمایشگاه است به پنج زن که خبر باردار بودنشان را به آنها میدهد، پس از آن شاهد تاثیر این خبر در هر قصه هستیم.
حساسیت و همچنین جذابیت فیلم در آن جا است که به غیر از یکی از این پنج داستان، این بارداری به نحوی ناخواسته است و همین سبب میشود که هر داستان وارد دنیای پرتنشی شود که لایههای روانی زن و مرد را در شرایطی خاص بررسی کند.
تیتراژ فیلم دعوت پر است از اسامی بازیگران صاحب نام که همگی نقشهای کوتاه و تاثیرگذاری ایفا کردهاند.
از آن جا که فیلمنامه دعوت توسط چیستا یثربی و ابراهیم حاتمیکیا به صورت مشترک نوشته شده، داستان فیلم از نظر بار جنسیتی از تعادل خوبی برخوردار است.
با اینکه قصه، زن محور است ولی در تمام اپیزودها مردان سهمی جدی و حقیقی از داستان دارند و حضورشان به اندازه زنان پررنگ و با اهمیت است ولی با این حال فیلم را میتوان فیلمی زنانه نامید.
در تمام داستانها به نوعی مظلومیت زنان مورد تاکید است و تمام مردان فیلم خودخواهند، اما تمام خودخواهیهای مردان توجیه میشود و درست همین نقطه است که فیلم بار انتقادی به خود میگیرد.
موضوع بارداری ناخواسته و سقط جنین در ایران موضوعی نیست که به آسانی بتوان به آن پرداخت، ولی فیلم دعوت با نگاهی موشکافانه، آن داستانهایی را روایت میکند که دیده و شنیده نمیشوند؛ آن بخش از وجود زن را به تصویر میکشد که قربانی میشود ولی نمیتوان نام قربانی بر او نهاد، چون در همین ضمن موهبتی به او داده شده است، موهبت مادر شدن.
دعوت یک روایت است از چند زندگی؛ بیانیه صادر نمیکند، راه حلی هم ارائه نمیکند و قصدش تنها به تصویر کشیدن است و دست گذاشتن روی نقاطی از هنجارهای اجتماعی که به آسانی قابل تغییر نیست.
اگر فیلم دعوت را به عنوان شروع راهی نو در فیلمسازی ابراهیم حاتمیکیا با موضوعی غیر از دفاع مقدس بدانیم، این شروع بسیار قوی و پر تاثیر بوده و بار مسئولیتی که برای ادامه این راه بر دوش او است را سنگینتر میکند.