در پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل درباره تشدید تحریم‌های ایران تحریم سلاح گسترش‌یافته و نیز به مسدودشدن سرمایه و ممنوعیت سفر افراد حقیقی و حقوقی وابسته به شرکت‌های سپاه پاسداران اشاره‌شده‌است

توافق تهران بر سر فرستادن اورانیوم به خارج از ایران دولت آمریکا و کشورهای هم‌پیمانش را قانع نکرد که از اصرار بر تحریم ایران دست بکشند.

در پیش‌نویس جدید قطعنامه شورای امنیت که آمریکا توافق روسیه و چین را هم برای آن به دست آورده تحریم اقتصادی ایران شامل سلاح‌هایی از قبیل تانک‌، هواپیمای جنگی و موشک نیز خواهد بود. همچنین مسدودکردن سرمایه و ممنوعیت سفر افراد حقیقی و حقوقی وابسته به شرکت‌های سپاه پاسداران ایران بخشی از پیش‌نویس این توافق‌نامه است.

هیلاری کلینتون روز سه‌شنبه گفت: آمریکا و متحدانش در شورای امنیت سازمان ملل روی پیش‌نویس تحریم‌های شدید علیه ایران در مورد برنامه هسته‌ای‌اش به توافق رسیده‌اند.

واشنگتن‌پست امروز در گزارشی با توصیف «معتدل‌بودن» افزایش تحریم‌هایی که یک روز پس از توافق ایران با برزیل و ترکیه صورت گرفته‌است اضافه کرد این پیش‌نویس ضعیف‌تر از آن است که دولت اوباما به عنوان «تحریم‌های فلج‌کننده» مطرح کرده‌بود اما به هر حال نشان دهنده «عزمی جدید» در تحریم‌هاست.

چه چیزهایی در پیش‌نویس هست

روزنامه واشنگتن پست درباره موارد پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت می‌نویسد: در این پیش‌نویس از موسسات مالی که به دلایل منطقی متوجه می‌شوند بانک‌ها یا موسسات ایرانی دیگر از تحریم‌ها شانه‌خالی می‌کنند خواسته‌است تا هر معامله مرتبط با فعالیت‌های ممنوعه را مسدود سازند.

ضمنا تحریم اقتصادی سلاح به تانک‌ها، هواپیماهای جنگی و موشک‌‌ نیز گسترش یافته‌است.

مورد مهم دیگر در این پیش‌نویس ایجاد «چارچوب» جدیدی برای بازرسی‌ محموله‌های مشکوک در دریاها و بنادر است و به کشورها اجازه‌داده شده تا در صورت وجود دلایل کافی مبنی بر حمل کالاهای ممنوعه کشتی‌های مشکوک را بازرسی کنند.

مسدودکردن سرمایه و ممنوعیت سفر افراد حقیقی و حقوقی که به شرکت‌های سپاه پاسداران ایران وابسته هستند نیز ماده مهم دیگری از این پیش‌نویس است.

چه چیزهایی در پیش‌نویس نیست

هیچ محدودیتی روی تجارت سودآور نفت وجود ندارد مثلا در این پیش‌نویس هیچ اشاره‌ای به پیشنهاد آمریکا مبنی بر توقف سرمایه‌گذاری‌ در بخش انرژی ایران نشده‌است.

پیش‌نویس این قطعنامه منع کامل تجارت سلاح را که آمریکا و فرانسه خواهان آن بودند در‌بر‌ ندارد و اجازه خریداری سلاح سبک به ایران داده‌شده‌است.

هیچ ممنوعیت جامع روی معاملات مالی با شرکت‌های سپاه پاسداران ایران صورت نگرفته‌‌‌است.

در این پیش‌نویس کشورها ملزم نیستند مانع حرکت کشتی ایرانی مشکوک به حمل مواد ممنوعه شوند.

هنوز هیچ توافقی بر سر فهرست و اسامی افراد حقیقی و حقوقی وابسته به شرکت‌های سپاه پاسداران ایران که مشمول مسدود‌شدن سرمایه یا ممنوعیت سفر هستند صورت نگرفته‌‌است.

دشواری بالقوه در تصویب کامل پیش‌نویس

واشنگتن‌پست از قول هیلاری‌ کلینتون، وزیر خارجه آمریکا، در مکالمه تلفنی با همتای روسی خود گفت: ما باور نداریم توافق تهران درست در زمانی که ما در حال تدارک تحریم‌های شدیدتر بودیم تصادفی بوده‌‌‌باشد.

به نقل از این روزنامه مقامات برزیل و ترکیه از اعلام کلینتون در این زمان برآشفته شده‌اند.

ماریا‌لوئیزا ریبریو ویوتی، سفیر برزیل در آمریکا، این حرکت آمریکا را محکوم کرد و گفت: برزیل در هیچ پیش‌نویس قطعنامه‌ای شرکت نخواهد کرد و همچنین افزود: هنوز جای مذاکره باقی است.

این واکنش تصویب قطعنامه به اتفاق آرا را در آینده دشوارتر می‌کند.

به گفته واشنگتن‌پست سه قطعنامه پیشین شورای امنیت درباره ایران بدون هیچ رای منفی به تصویب رسیده‌ بوده است.

به نوشته این روزنامه در گذشته معمولا توافق اعضای دائم شورای امنیت با اعتراض هیچ یک از ده عضو غیر دائم روبرو نبوده و اگر چنین چیزی رخ دهد به معنای اختلاف در جامعه بین‌الملل درباره ایران خواهد‌ بود.

محمد مرندی، سرپرست مطالعات آمریکای شمالی در دانشگاه تهران، که بنا به گفته واشنگتن‌پست دیدگاه‌هایش نزدیک به رهبران ایران است گفت: آمریکا با این حرکت به برزیل و ترکیه سیلی زد و به آن‌ها تف انداخت و همچنین افزود: ایران منطقی است اما آمریکا بهانه گیری می‌کند.

دولت اوباما و یاران اصلی‌اش یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان بارها گفته‌اند: عمل سازمان ملل ضعیف‌ترین گام برای فشار بر ایران به منظور برگشت به مذاکرات حول برنامه هسته‌ای‌اش است.
آن‌ها گام‌های بعدی را قطعنامه اتحادیه اروپا و نیز تحریم‌های یک جانبه شدید از سوی کشورهای منفرد می‌دانند.

اما به نوشته واشنگتن‌پست بدون انتشار قطعنامه جدید شورای امنیت چنین چیزی محتمل نیست چرا که برخی از کشورهای اروپایی بدون تصویب سازمان ملل حاضر به اعمال هیچ تحریمی نیستند.

پیش‌نویس به قدر کافی شدید نیست 

نیویورک تایمز نیز پیش‌نویس قطعنامه را برای تغییر عقاید تهران به قدر کافی «شدید» نمی‌داند اما پیش‌بینی می‌کند که مشارکت روسیه و چین در این میان می‌تواند نقش ایفا کند.

این روزنامه نیز به علامت چند کشوراروپایی اشاره می‌کند که پس از قطعنامه شورای امنیت آماده تحریم‌های یک‌جانبه شدیدتر هستند.

به نظر این روزنامه این امر می‌تواند دستگاه سیاسی و اقتصادی متزلزل ایران را ناآرام‌تر کند.

نیویورک‌تایمز با اشاره به موضع مقامات آمریکایی مبنی بر «عدم رد کامل توافق تهران» نوشته‌است: آن‌ها می‌گویند روند توسعه هسته‌ای ایران باید کندتر شود و به مذاکرات علاقه بیشتری از خود نشان دهند تا این‌که فقط به دنبال سوء‌استفاده از جامعه بین‌الملل باشد.