داریوش شکوف، فیلمساز مخالف حکومت ایران و سازنده فیلم ایران-زندان، از یک هفته قبل تا امروز مفقود شده و اطلاعی از او در دست نیست.

یک هفته از ناپدید شدن داریوش شکوف، فیلمساز ایرانی مقیم آلمان می گذرد، اما پلیس برلین هنوز هیچ ردپایی از او به دست نیاورده است.

به گزارش روزنامه دی‌ولت چاپ آلمان، علیرضا شکوفنده معروف به داریوش شکوف، سینماگر ایرانی مقیم آلمان و سازنده چند فیلم داستانی و تجربی، از تاریخ 24 مه( سوم خرداد) ناپدید شده و تا کنون اطلاعی از او در دست نیست.

داریوش شکوف، از هنرمندان مخالف جمهوری اسلامی ساکن آلمان است و در سال‌های اخیر به ویژه پس از انتخابات ریاست جمهوری در ایران، فعالیت خود را علیه حکومت ایران در آلمان، شدت بخشید. وی از نخستین سینماگران خارج از ایران است که دو فیلم بلند در واکنش به حوادث پس از انتخابات در ایران ساخته است.

داریوش شکوف پس از انتخابات سال گذشته ریاست جمهوری در ایران و در اعتراض به سیاست‌های دولت روسیه در قبال ایران، چهار روز در مقابل سفارت روسیه در برلین دست به اعتصاب غذا و تحصن زد. وی همچنین پنج سال پیش نیز در حمایت از «برقراری آزادی و عدالت در ایران»، به مدت 7 روز در برابر دفتر مرکزی حزب سبزهای آلمان در برلین دست به اعتصاب غذا زده بود.

گفته می‌شود که داریوش شکوف برای شرکت در اعتصاب غذای نیروهای چپ و مستقل در حمایت از زندانیان سیاسی به کلن رفته بود، اما در بازگشت به پاریس، ناپدید شد.

وی آخرین بار در شهر کلن با دو تن از دوستانش دیدار کرده و به آن‌ها گفته که عازم پاریس است.

داریوش زندی، دوست و همکار آقای شکوف، در مورد ناپدید شدن وی به رادیو صدای آلمان (دویچه‌وله) گفت: قرار بود آقای شکوف وقتی رسید پاریس، از آن‌جا به من زنگ بزند. بعد من دیدم چهار پنج روزی هست که زنگ نزده و چون قرار بود ما در پاریس کاری را با همدیگر شروع کنیم و من هم عازم پاریس شوم، با چند تا از دوستان تماس گرفتم و به قول معروف صلاح و مشورت کردیم و آن‌ها هم به من پیشنهاد کردند که من بروم پیش پلیس و اطلاع بدهم که ایشان مفقود شده است.

داریوش زندی امیدوار است که ناپدید شدن داریوش شکوف، یک مساله سیاسی و یا آدم‌ربایی نباشد. در عین حال او گفته است، تا‌کنون سابقه نداشته که آقای شکوف این همه وقت دوستانش را در بی‌خبری بگذارد.

آقای زندی ادامه داد: من ایشان را این جوری نمی‌شناسم. مخصوصا به خاطر این که مساله کار فیلم هم بود، ایشان خیلی دقیق کار می‌کند و خیلی وقت‌‌شناس است و حتماً سر قرارهایی که دارد، می‌رود و اگر قرار است که جایی برود یا تلفن به کسی بزند، حتماً این کار را می‌کند. ولی ایشان متأسفانه نه به کسی زنگ زده، نه جواب ایمیل کسی را داده. به هرحال باید اتفاقی افتاده باشد که چنین اوضاعی هست.

تحقیقات پلیس برلین

از سوی دیگر تحقیقات پلیس برلین نیز تا این لحظه در مورد ناپدید شدن داریوش شکوف، بی‌نتیجه بوده است. روزنامه آلمانی دی‌ولت خبر داد که پلیس آلمان، جستجو برای یافتن داریوش شکوف را در آن کشور آغاز کرده است.

پلیس برلین در گفت وگو با رادیو صدای‌آلمان گفته هنوز هیچ مدرکی که دال بر ارتباط گم شدن آقای شکوف و موقعیت سیاسی او باشد، به دست نیاورده است.

کلاوس شوبرت، سخنگوی مطبوعاتی پلیس برلین  در این زمینه گفت: ‌در حال حاضر ما نمی‌توانیم با اطمینان بگوییم که گم شدن آقای شکوف با چه چیزی در ارتباط است. ما می‌دانیم که او مواضع و دیدگاه‌هایی اپوزیسیونی داشته، اما مطمئن نیستیم که موقعیت سیاسی او با گم شدنش ارتباطی داشته باشد. ما تا مدرکی در این‌باره به دست نیاوریم، نمی‌توانیم حدسی بزنیم و هنوز این مدرک را به دست نیاورده‌ایم‌.

پلیس برلین، در باره مفقد شدن داریوش شکوف معتقد است: همه چیز ممکن است. او می‌تواند دچار یک سانحه شده و الان در یک بیمارستان بستری باشد، گم شدن او همچنین می‌تواند به دلایل شخصی و خانوادگی باشد. ما الان چیزی نمی‌دانیم.

موضع‌گیری شیرین عبادی

از سوی دیگر خانم شیرین عبادی حقوقدان و فعال حقوق بشر، دولت آلمان را مسوول مستقیم جان این هنرمند ایرانی دانسته است. شیرین عبادی به رادیو صدای آلمان گفته است، ناپدید شدن داریوش شکوف او را به یاد قتل‌های زنجیره‌ای مخالفان جمهوری اسلامی و ناپدید شدن محمد مختاری و محمد پوینده می‌اندازد.

شیرین عبادی، در این مورد می‌گوید: این‌که یک فیلمساز معروف، سوار قطار شود و بعد معلوم نشود چه بلایی سرش آمده، این مسوولیت دولت آلمان است. اگر آن‌ها قصد پیدا کردن ربایندگان این فیلمساز مخالف جمهوری اسلامی را داشته باشند، خیلی راحت می‌توانند پیدایش کنند و من از همین‌جا اعلام می‌کنم، مسوولیت گم شدن یک هنرمند ایرانی برعهده‌ی دولت آلمان است.

شیرین عبادی همچنین تاکید کرد که قصد متهم کردن هیچ شخص حقیقی یا حقوقی را ندارد، اما به نظر وی دولت آلمان می‌تواند با یک واکنش مناسب جلوی رفتارهای فراقانونی را بگیرد. وی گفته است: بارها گفته‌ایم که اروپایی‌ها به جای این که مانع از ورود و صدور ویزا برای دانشجویان و جوانان ما شوند، بایستی مانع از ورود هیات‌هایی شوند که از طرف دولت می‌آیند و معلوم نیست که این‌ها برای چه صد‌تا صد‌تا وارد اروپا می‌شوند.

شیرین عبادی همچنین نگرانی خود را از «‌سهل‌انگاری» پلیس آلمان در این مورد بیان کرده و گفته است: در مورد قتل شاپور بختیار دیدیم که پلیس فرانسه چقدر سهل‌انگاری کرده بود و آخر هم قاتل به‌وسیله‌ی پلیس سوئیس دستگیر شد. بنابراین ما این‌ها را دیده‌ایم و در مقابل آن حرکت را هم دیده‌ایم که وقتی واقعه‌ی میکونوس اتفاق افتاد، کشورهای اروپایی تمام سفرایشان را به عنوان اعتراض از ایران بیرون بردند.

داریوش شکوف کیست؟

علیرضا شکوفنده، معروف به داریوش شکوف در سال 1954 در تهران به دنیا آمد. او در سال 1979 میلادی به آمریکا مهاجرت و ابتدا در رشته‌های فیزیک و ریاضی تحصیل کرد. پس از آن وی دوره فیلم‌سازی آکادمی فیلم نیویورک را به اتمام رساند و در زمینه‌های هنری گوناگون مانند نقاشی، نظریه هنر، فلسفه و فیلمسازی فعالیت داشته است. داریوش شکوف آثار هنری خود را در نمایشگاه‌های مشترک با هنرمندان مطرحی چون اندی وارهول، بروس ناومن، جف کونز و روی لیختن‌اشتاین، عرضه کرده است.

وی 14 فیلم کوتاه و بلند در کارنامه هنری خود دارد که از میان آن‌ها می‌توان به هفت خدمتکار، تاکسی بهشت‌ها، نفس کشیدن و ورود سگ ممنوع اشاره کرد.

هفت خدمتکار(1996)، آخرین فیلم آنتونی کوئین، هنرپیشه معروف سینما، قبل از مرگ به حساب می‌آید و بهمن مقصودلو، تهیه کننده ایرانی مقیم نیویورک آن را تهیه کرده است. فیلم هفت خدمتکار در فستیوال جهانی فیلم لوکارنو، نامزد دریافت جایزه پلنگ طلائی بود و در بسیاری از جشنواره‌های جهانی فیلم مانند برلین و تورنتو به نمایش درآمد.

فیلم ایران-زندان که بازسازی وضعیت زندانیان سیاسی مخالف حکومت در ایران است و شکنجه و آزار زندانیان سیاسی به وسیله ماموران جمهوری اسلامی را تصویر کرده، چندی قبل در برخی سینماهای آلمان به نمایش درآمد. داريوش شکوف در گفت‌وگو با دويچه‌وله در باره‌ این فيلم گفته بود: اين فيلم قرار بوده اين آگاهی را برای تمام دولت‌هايی که همه چيز را می‌دانند و برای ملت‌هايی که هيچ چيزی را نمی‌دانند، به وجود بياورد که اين شرايط موجود است. اگر شما هم می‌دانيد و کاری نکرده‌ايد، کافی است به خودتان بياييد و بدانيد مردم احمق نيستند.

داریوش شکوف، حدود سه ماه قبل در گفت‌وگو با رادیو فردا گفت که فیلمنامه «ایران‌- زندان» را بعد از گفت‌ و گوی طولانی با 16 زندانی سابق در ایران که شکنجه شده‌اند، نوشته است. برخی از این زندانیان سابق جمهوری اسلامی، خود در این فیلم بازی کرده‌اند.

در فیلم تاکسی بهشت‌ها، نیز که به حوادث بعد از انتخابات ایران مربوط است، دختر جوانی به نام آتوسا به برادر خود که در زندان است و تا حد مرگ شکنجه شده، قول انجام دو کار را می‌دهد. اولین قول آتوسا به برادرش ترک ایران و پیدا کردن قبر هیتلر در برلین است، اما قول دوم را مجید در گوش او می‌گوید که به عنوان معما در فیلم باقی می ماند.

داریوش شکوف هنگام برگزاری شصتمین دوره جشنواره فیلم برلین (برلیناله)، در نامه سرگشاده‌ای به رییس این جشنواره، اعلام کرد که به دلیل سیاست‌های نادرست برلیناله در پذیرش فیلم‌های ایرانی معرفی‌شده از سوی جمهوری اسلامی که آن را نوعی پشتیبانی از سیاست سرکوب حکومت ایران می‌داند، مایل به نمایش دو اثر جدیدش در این جشنواره نیست. وی همچنین خواستار تحریم برلیناله توسط فیلمسازان ایرانی خارج از کشور شده بود.