براساس این مقاله خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی با تغییر نام کشتیهای زیرمجموعه خود و تغییر پرچم، تحریمهای غرب را دور میزند
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز نوشته است که جمهوری اسلامی ایران با تغییر نام و تغییر پرچم کشتیهای متعلق به خطوط کشتیرانی این کشور تلاش کرده است تا تحریمهای بینالمللی را دور بزند.
نیویورک تایمز برای نمونه از یک کشتی باری زنگزده نام برده که 24 ژانویه 2009 در بندر دوربان آفریقای جنوبی لنگر انداخت و در این مدت کوتاه «قایق تندرو بلدیررانر 51 » را بارگیری کرد که میتواند به اژدرافکن تجهیز شود و برای حمله در خلیج فارس مورد استفاده قرار بگیرد.
براساس این گزارش نام حک شده روی بدنه این کشتی که از دوربان عازم بندرعباس بود، «دیپلمات» بود و مدارک نشان میداد که کشتی متعلق به کمپانی «استری شاین با مسوولیت محدود» است.
اما بر پایه تحقیق نیویورک تایمز کشتی دیپلمات شش ماه پیش از این تاریخ «ایران مفتح» نام داشت و تحت مالکیت ناوگان خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی بود.
چند ماه پس از واقعه دوربان، دولت آمریکا اعلام کرد که کشتیرانی جمهوری اسلامی، نام ایران مفتح را عوض کرده و شرکت استری شاین را دایر کرده تا نظارتهای آمریکا بر صادرات کالا و فناوری نظامی به ایران را دور بزند.
در آن زمان کشتی ایران مفتح علاوه بر دیپلمات، «آمپیلی فای» هم نام داشت و طبق ردیابیهایی که در آوریل (اردیبهشت) امسال انجام شد، آخرین بار در بندر کراچی پاکستان لنگر انداخت.
نیویورک تایمز در ادامه تحقیق خود نوشت که کشتی مفتح، دیپلمات، آمپیلی فای بخشی از غیبکاری کشتیرانی جمهوری اسلامی است که به دلیل فشار از سوی آمریکا و تحریمها مالکیت کشتیهای خود را پنهان میکند و با شبکهای از شرکتهای صوری در اروپا و آسیا فعالیت میکند.
این شرکتهای صوری پس از آنکه از تحریم کشتیرانی ایران توسط آمریکا درسال 2008 آگاه شدند، با نامهای انگلیسی مانند «گریت متد» و «سیستم وایز» فعال بودهاند.
اکنون که ایران تلاش میکند خواستههای بینالمللی برای مهار برنامه هستهایاش را نادیده بگیرد، شورای امنیت سازمان ملل در نشست روز چهارشنبه تحریم کشتیرانی ایران را به رای گذاشت.
براساس تحلیل اطلاعات موسسه «آی اچ اس فر پلی» مستقر در بریتانیا، از میان 123 کشتی که متعلق به کشتیرانی ایران بودند، تنها 46 کشتی در مالکیت این خطوط یا شرکتهای وابسته هستند و 73 کشتی دیگر در مالکیت شرکتهایی هستند که در فهرست سیاه تحریمهای آمریکا قرار ندارند و در مالتا، هنگ کنگ، قبرس، آلمان و جزیرهای میان شمال ایرلند و بریتانیا مستقر هستند.
خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی بارها کمک به برنامه هستهای و نظامی این کشور را انکار کرده و سازمان بنادر و کشتیرانی ایران هم درخواست برای اظهارنظر درمورد شرکتهای صوری را رد کرده است.
استوارت لوی، معاون وزیر خزانهداری آمریکا به این روزنامه گفته است که از زمان تحریم کشتیرانی ایران در سال 2008، آمریکا بهطور دقیق نتوانسته است شرکتهای صوری تحت کنترل کشتیرانی جمهوری اسلامی را به فهرست سیاه خود اضافه کند.
آمریکا با وضع کردن «تحریمهای هوشمند» بانکها و شرکتهای آمریکایی را از معامله با کشتیرانی جمهوری اسلامی و شرکتهای وابسته به آن منع کرده و تلاش میکند کشورهای دیگر را هم با خود همراه کند.
نیویورک تایمز نوشت که ایران برای دور ماندن از بازرسیها از کشتیهای چارتر دیگر کشورها استفاده کرده است، اما کاربرد این تاکتیک چندان دوام نداشته، زیرا خدمه غیرایرانی این کشتیها با درخواست بازرسی محمولهها همکاری کردند و در سه مورد نیروی دریایی آمریکا و کماندوهای اسرائیلی یک بازار اسلحه شامل کاتیوشا، نارنجک و خمپاره کشف کردند که گفته شد برای حزبالله لبنان بارگیری شده بود.
در زمان اعمال تحریم کشتیرانی جمهوری اسلامی توسط آمریکا، ایران پرچم کشتیهای خود را با پرچمهای آلمان، هنگ کنگ و مالتا عوض کرد و پس از آن سه شرکت کشتیرانی ایرانی با نامهای «حافظ دریا»، «سپید» و «سروش سرزمین اساطیر» ظاهر شدند.
مکان این سه شرکت با کشتیرانی جمهوری اسلامی مشترک است و مدیران ارشد آنان در کشتیرانی جمهوری اسلامی هم فعال هستند.
حافظ دریا، سپید و سروش مدیریت 46 کشتی را برعهده دارند که در فهرست سیاه تحریمهای آمریکا قرار دارند و مالکیت آنان به افراد جدید واگذار شده است، اما تحقیقات نشان داده که این مالکان جدید با کشتیرانی جمهوری اسلامی همکاری دارند.
در شرایطی که کشتیرانی ایران تحریمها را دور میزند تحریم وضع شده توسط بریتانیا که بزرگترین بیمهگر کشتیرانی دنیا است، درمورد ایران ناکارآمد بوده، زیرا تنها کشتیرانی جمهوری اسلامی را پوشش داده، اما شرکتهای وابسته به کشتیرانی ایران از این تحریم مصون ماندهاند.