مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران می گوید قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان یکی از بهترین قراردادهایی است که تاکنون منعقد شده و ایران امتیازات ویژه‌ای گرفته اما قیمت فروش آن محرمانه و جزو اسرار است.
مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران می گوید قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان یکی از بهترین قراردادهایی است که تاکنون منعقد شده و ایران امتیازات ویژه‌ای گرفته، اما قیمت فروش آن محرمانه و جزو اسرار است.
جواد اوجی تاکید کرد: در پاکستان مخالفان دولت این کشور معتقدند که آنها گاز را نسبت به قیمتی که ما به ترکیه می‌فروشیم، گران خریده‌اند این در حالی است که برخی منتقدان در داخل نیز معتقدند قیمت این گاز صادراتی پایین تعیین شده است.
به گزارش ایلنا معاون وزیر نفت با اشاره به امضای این قرارداد پس از گذشت 17 سال، افزود: مقامات پاکستان معتقدند در این میان منافع کشورشان سبب می‌شود آنها تحریمهای آمریکا را نادیده گرفته و از ایران گاز بخرند.
درحالی که مدیر عامل شرکت ملی گاز این قرارداد را موفقیت‌آمیز می‌داند، روز 30 خرداد با حضور وزیر نفت در صحن علنی مجلس برای پاسخگویی به سوال نمایندگان، بحث‌ها و ابهامات بار دیگر پیرامون جزییات قرارداد انتقال گاز ایران به پاکستان به وجود آمد.
سیروس سازدار، نماینده اصلاح‌طلب مجلس با اشاره به خبر امضای بخشی از قرارداد در سفارت فرانسه در خاک پاکستان، محرمانه بودن قیمت فروش گاز و نقش مبهم اسفندیار رحیم‌مشایی در فروش آن و براساس اصل 75 قانون اساسی که این قرارداد برای بررسی باید به مجلس آورده شود، خواستار پاسخگویی مسعود میرکاظمی، وزیر نفت شد.
وزیر نفت از پاسخگویی طفره رفت و به آقای سازدار تاکید کرد که «مذاکره برای قرارداد صلح در زمانی که هم حزبی‌های شما سرکار بودند، انجام شده» و اعلام آمادگی کرد در یک جلسه غیرعلنی مسائل و مشکلات و همچنین اطلاعات لازم پیرامون این قرارداد را به اطلاع نمایندگان مجلس برساند.
موضع‌گیری‌های ضد و نقیض پاکستان
این درحالی است که موضع‌گیری‌های اخیر مقامات پاکستان نسبت به تحریمهای آمریکا علیه ایران ضد و نقیض بوده است. یوسف رضا گیلانی، نخست وزیر پاکستان، 31 خرداد پس از سفر ریچارد هلبروک فرستاده ویژه دولت آمریکا گفته بود که پاکستان از تحریمهای اعمال شده از سوی آمریکا پیروی خواهد کرد.
اما دو روز پس از سفر این فرستاده، یوسف رضا گیلانی با اشاره به اینکه پاکستان خود را موظف به پیروی از اقدامات «یک جانبه» آمریکا نمی‌داند، اخبار رسانه‌ها را مبنی بر توجه پاکستان به هشدارهای اخیر فرستاده آمریکا تکذیب و تاکید کرد که این کشور همچنان به قرارداد منعقده پایبند خواهد بود.
تهران و اسلام‌آباد هفتم خرداد امسال قراردادی را به ارزش 7.6 میلیارد دلار برای انتقال گاز از میدان نفتی پارس جنوبی به نواحی جنوبی پاکستان به امضا رساندند. براساس این قرارداد، پاکستان به مدت 25 سال، سالانه 21 میلیون متر مکعب گاز از ایران وارد خواهد کرد. قرار است ایران صادرات گاز به پاکستان را از سال 93 آغاز کند
ابهامات صادرات گاز به پاکستان تحت نام «خط لوله صلح»
در حالی که مسئولان دولت نهم و دهم از خط لوله صلح و حالا صادرات گاز به پاکستان به عنوان یک دست‌آورد مهم نفتی یاد می‌کنند، اما از سه سال پیش تردیدها درباره منافع حاصل از این پروژه افزایش یافته است.
طرح خط لوله انتقال گاز صادراتی ایران به هند و پاکستان در سال 1990 مطرح شد اما گفتگوها بر سر این طرح که «خط لوله صلح» نام گرفته، از ده سال پیش آغاز شد. اما پس از دو دهه بلاتکلیفی این طرح، فشارهای آمریکا بر هند و اختلافات مرزی دیرینه هند و پاکستان، هند در شهریور ماه 88 از مذاکرات کنار کشید و میدان را برای ایران و پاکستان رها کرد.
گفته می‌شود هزینه اجرای این طرح در برآورد‌های اولیه چهار و نیم میلیارد دلار اعلام شده بود، اما اکنون کارشناسان هزینه طرح را حدود هفت میلیارد دلار برآورد می‌کنند در حالی که افشای جزییات این طرح از اعطای تخفیف‌های 50 و 60 درصدی در فروش گاز به پاکستان خبر می‌دهد.
محمدهادی نژادحسینیان در سال 86 و چند ماه پس از کناره گیری از معاونت وزارت گفت: «نباید در انجام این پروژه هزینه‌های خود را با دادن امتیازهای بی حساب آن قدر بالا ببریم که هزینه از فایده برایمان بیشتر شود.»
وی روز 30 خرداد با ارسال نامه‌ای با تاکید بر انتشار برخی از اطلاعات قرارداد فروش گاز ایران به پاکستان توسط وزارت نفت، از نمایندگان مجلس درخواست کرد مانع اجرای این قرارداد صادرات گاز شوند.
پس از آن که روز 22 خرداد اخباری مبنی تبادل ضمانت‌نامه گازی ایران و پاکستان در محل سفارت فرانسه در پاکستان منتشر شد، نژادحسینیان در نامه‌ای به وزارت نفت خواستار عملکرد شفاف این نهاد شد، اما این وزارت‌‌خانه طی اطلاعیه‌ای نژادحسینیان را به تشویش اذهان عمومی و انتشار اخبار کذب متهم کرد.
این معاون سابق وزارت نفت تابستان سال 87 گفته بود: «ظاهرا مقامات وزارت نفت مصمم هستند به هر قیمت که شده این قرارداد را نهایی کنند و متاسفانه هیچ‌گونه اطلاعاتی را در اختیار کارشناسان و علاقه مندان قرار نمی‌دهند تا اقداماتشان مورد بررسی قرار گیرد. اگر چه روزنامه‌ها و منابع خبری پاکستان بسیاری از اطلاعاتی که وزارت نفت آنها را محرمانه می‌داند برای عموم منتشر کرده اند.»
اما اسفندیار رحیم‌مشایی نماینده ویژه ایران در خط لوله صلح که همچنان نقش اصلی وی در این قرارداد در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، گفته بود ایران برای این طرح نه تنها به خاطر ابعاد اقتصادی، بلکه جنبه‌های سیاسی و راهبردی آن اهمیت قایل بوده و تلاش دارد هرچه زودتر توافق نهایی میان سه کشور صورت پذیرد.
همچنین موضوع امنیت خط لوله و احتمال خرابکاری در خاک پاکستان از جمله موانع مهم پیش‌روی نهایی کردن قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان است.
جدیدترین تحریمهای آمریکا در حوزه انرژی
در ادامه پیگیری‌های آمریکا برای افزایش تحریم‌ها بر روند برنامه هسته‌ای ایران، کنگره آمریکا روز پنج شنبه سوم تیر، لایحه تحریمهای یک جانبه برای تحت فشار گذاشتن در چند زمینه از جمله انرژی را تصویب کرد.
پیش از این مارک دابویتز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی که مجری پروژه انرژی ایران در این بنیاد است، با تشبیه بخش انرژی ایران را به «خون در رگ‌های انسان»، تحریم گاز طبیعی ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر گاز طبیعی درجهان را پیشنهاد کرد.
با حضور ریچارد هالبروک در 31 خرداد در پاکستان، شاه محمد قریشی وزیر امور خارجه این کشور، اعلام کرد: در صورتی که موضوع خط لوله صلح در فهرست تحریمهای جدید ایران باشد، اسلام آباد خود را مقید به پیروی از آن می‌داند. هرچند پس از رفتن این فرستاده، نخست وزیر پاکستان بر پیگیری انتقال گاز از ایران تاکید کرد.
پاکستان در حالی در مقابل تحریمهای اعمال شده از سوی آمریکا سیاستی دوگانه درپیش گرفته است که در حال حاضر به شدت با بحران انرژی مواجه است و قرارداد صادرات گاز منعقد شده می‌تواند جمعیت 170 میلیون نفری پاکستان را از بحران انرژی رهایی بخشد.
همچنین ترکیه درشمار کشورهایی است که از ایران گاز وارد می‌کند و بنابراین مقام‌های ترکیه تاکنون دربرابر اعمال تحریمهای بیشتر غرب علیه ایران مقاومت کرده‌اند.رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه گفته بود «هدف قراردادن صنعت گاز ایران، به‌طور قطع برای ترکیه مشکل‌ساز خواهد بود.»
