دکتر عنایت‌الله رضا، مدیر بخش جغرافیای دایره‌المعارف اسلامی ایران، روز 20 تیرماه در سن 90 سالگی درگذشت.

دکتر عنایت‌الله رضا، مدیر بخش جغرافیای دایره‌المعارف اسلامی، روز 20 تیرماه در سن 90 سالگی درگذشت.

آقای رضا در سال 1299 در شهر رشت متولد شد و پس طی تحصلات مقدماتی در رشت و تهران، دیپلمش را از مدرسه دارالفنون گرفت. او سپس در دانشکده افسری ثبت نام کرد و در سال 1318 به ارتش ایران پیوست.

به گفته خسرو معتضد، پژوهشگر تاریخ، «رضا یكی از اولین خلبانان هواپیماهایی است كه در زمان رضاشاه وارد ایران شده بود و با آن‌ها پرواز می‌كرد. او جزو انجمن هواپیمایی ایران در سال 1319 بود و از معدود آموزش‌دهندگان خلبانی در باشگاه خلبانان بوده و این در كنار دیگر ویژگی‌های شخصیتی عنایت‌الله رضا كم‌تر دیده شده است.»

عنایت‌الله رضا پس از انقلاب سال 57، به دلیل بیماری به خارج از کشور رفت و در بازگشت، به کار تالیف و پژوهش پرداخت.

از جمله کتاب‌های دکتر عنایت‌الله می‌توان به «شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان» و «اعراب حدود مرزهای روم شرقی و ایران در سده‌های چهارم ـ ششم میلادی» اشاره کرد که هر دو برنده جایزه کتاب سال شدند.

به مناسبت درگذشت عنایت‌الله رضا، دیروز، 22 تیرماه، مراسم یادبودی در مرکز دایره‌المعارف اسلامی برگزار شد. در این مراسم، سیدكاظم موسوی بجنوردی، رییس مركز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی گفت: عنایت‌الله رضا در مدت 24 سالی كه متصدی بخش جغرافیای مركز بود و همچنین ار اعضای مشاوران عالی مركز بود، كارنامه‌ی درخشانی را در حوزه‌ی فعالیت علمی از خود به یادگار گذاشت. وی 131 مقاله تألیف كرد كه بسیاری از آن‌ها به تنهایی می‌تواند یك كتاب مستقل باشد.

پیش از این‌که آقای معتضد به پیشینه سیاسی عنایت‌الله رضا اشاره کند، فتح‌الله مجتبایی، نسخه‌شناس و ادبیات‌پژوه درباره این پژوهشگر گفت: عنایت‌الله رضا در دانشگاه مسكو به تحصیل فلسفه و علوم انسانی پرداخت. روسی را خوب می‌دانست و به زبا‌ن‌های فرانسه و انگلیسی هم تسلط داشت. اطلاعاتش درباره‌ی روسیه‌ی قدیم و منطقه‌ی قفقاز بسیار بالا بود و همچنین دانش گسترده و نگاه تحلیلی عمیقی درباره‌ی روابط ایران دوران ساسانی با بیزانس داشت.

سپس خسرو معتضد در بررسی زندگی سیاسی عنایت‌الله رضا گفت که او در سال 1323 به حزب توده پیوست. اما حتی تحت مراقبت‌های شدید دستگاه اطلاعاتی شوروی سابق، در جلسات حزب توده لب به انتقاد می‌گشود.

به گفته آقای معتضد، عنایت‌الله رضا «‌نشان ستاره‌ی سرخ‌ چین را در اختیارگرفت و با این نشان در چین و شوروی هر امكاناتی كه می‌خواست، در اختیارش قرار می‌گرفت؛ اما هرگز به آن امكانات رو نكرد، عمیقا فردی وطن‌پرست و میهن‌دوست بود و مدام نگران ایران و فرهنگ ایرانی بود.»