گروه «بازی» نمایشی با نام « متابولیک» را از 9 مهرماه سال جاری به روی صحنه بردند.

نمایش «متابولیک» کاری از گروه «بازی» و متشکل از 21 قطعه نمایشی است که از 9 مهر ماه در تالار چهارسوی مجموعه تئاتر شهر به کارگردانی و طراحی آتیلا پسیانی روی صحنه رفته است.

این اثر که مجموعه ای از 4 صحنه کلامی و 17 صحنه بی کلام است در ادامه آثار دیگر پسیانی در حوزه تئاتر تجربی و با بکارگیری امکانات متنوع نمایشی چون نور، موسیقی، صدا و دکور به عنوان ارکانی مهم به شکل اجرایی درآمده و خشونت، خیانت، خشم، خیال و جنایت و کشتار به عنوان تم موضوعی غالب محوریت پیدا کرده اند.

عنوان «متابولیک» صفتی برگرفته از از واژه متابولیسم به معنای دگرگونی و تغییر حالت برای تغییر از طریق دور ریختن عناصر زائد و غیر مفید است.

نمايش در سرزمين مشخصی اتفاق نمی افتد و ارائه دهنده مكان مشخص جغرافيايی نيست.

دراین نمایش که اجرای آن تا 10 آبان ادامه خواهد داشت بازیگرانی چون فرهاد مهندس‌پور، فاطمه نقوی، بابک حمیدیان، ستاره پسیانی، الهام شکیب، ناز شادمان، مهدی صدر، حمید گرشاسبی و خسرو پسیانی به ایفای نقش می پردازند.

آنكيدو دارش، حامد صفايی و علی تبريزی طراحی صوت، نور و تكينكال نمايش را انجام می دهند.

گفتنی است گروه تئاتر بازی در سال 1368 شکل گرفت و راه اندازی کارگاه نمایش توسط این گروه در سال های اخیر اتفاق تازه ای در حیطه تئاترتجربی و کارگاهی در ایران بوده است.

جهان نشانه های بیشمار

منتقدان، نمایش «متابولیک» را دنیای نشانه گذاری و رمزهای تصویری می دانند و معتقدند تصاویر نمایشی آن به کمک عناصر نشانه شناختی و با ابزار و تکنیک های نمایشی در معرض ارتباط با تماشاگر قرار می گیرند.

نشانه ها مجموعه ای از قراردادها هستند که پس از پرداخته شدن از سوی فرستنده طی فرآیند ارتباطی در اختیار گیرنده قرار گرفته و توسط او رمزگشایی می شوند.

از آنجا که اینگونه نمایش ها مخاطبان را با دنیایی از نشانه ها روبرو می سازند گاه موفق به برقراری ارتباطی که هدف نمایش بوده نمی گردند و مخاطبان که از درک برخی از این کدها عاجز مانده اند به نقد و در برخی موارد به رد این آثار می پردازند.

آتیلا پسیانی در جلسه پرسش و پاسخ نمایش «متابولیک» که 22 مهر ماه برگزار شد در خصوص اینگونه نمایش ها توضیح داد:

«برخی چیزها فقط برای نوازش چشم ها وجود دارند و قرار است فقط دیده شوند که گاهی ذهن را درگیر می کنند و گاهی هم از کنار شان رد می شویم. الزاما هر چیزی که می بینیم نباید دارنده مفهومی باشد.»

فرهاد مهندس پور کارگردان تئاتر که در این نمایش به عنوان بازیگر در صحنه حضور دارد نیز با بیان این مطلب که باید ذهن را برای دریافت ها رها کرد گفت: « تئاتر مجموعه ای از تصاویر است که در حال شکل گرفتن و حرکت است و به ما مجال آن را نمی دهد که در آن واحد استنباطی از آن داشته باشیم. قاعده ای برای ادراک زمان در تئاتر وجود ندارد و اینکه انتظار داریم پس از پایان نمایش تمام چیزهایی را که دیدیم به طور کامل درک کنیم اشتباه است.»

مخاطبان در این نمایش با تصاویری از مردی که به زنی خیانت می کند، مردی که جنایت ها مرتکب می شود، زنی که دچار خلسه ای خشونت بار گشته است، کشته شدن سربازهایی در بمباران و تیراندازی و ... در فضایی سیاه و فلزی همراه با افکتی خش دار و زمخت مواجه می شوند.

به عقیده برخی از منتقدان، تماشاگر در طول اجرا با مجموعه زيبا و نامتعارفی از تصاوير مواجه است که حتی اگر ادراک نشوند، در بخش‌هايی زيبا به چشم می آیند.

آنها تاثیرات حاصل از این نمایش را به دردی زودگذر برجسم تشبیه می کنند که ادراک و تثبیت نمی شوند.

پسیانی بر این باور است که گاهی کارگردان به طور مستقیم موضوع را بیان می کند، گاهی کنایی به آن می پردازد و گاهی هم موادی را گردهم می آورد تا تماشاگر روایت را بسازد.

مهندس پور نیز در اشاره به تئاتری که برای تماشاگر ساخته می شود می گوید: « برخی از تماشاگران دوست دارند که مصرف کننده باشند و فکر می کنند که باید از چیزی که تولید شده استفاده کنند در حالی که اصل این است که تماشاگر خود در روند تولید سهیم باشد و بخشی از نمایش را مخاطب بسازد.»