رابرت اینبورن، مشاور ویژه منع گسترش سلاحهای هستهای در دولت آمریکا از چین خواست ضمن رعایت مقررات تحریم علیه ایران، از این وضعیت «بهرهبرداری» نکند.
رابرت اینبورن، مشاور ویژه منع گسترش سلاحهای هستهای در دولت آمریکا از چین خواست ضمن رعایت مقررات تحریم علیه ایران، از این وضعیت «بهرهبرداری» نکند.
نیویورک تایمز در یک گزارش ضمن نقل این صحبت این مقام آمریکایی، یادآوری کرده که چین روابط سیاسی و اقتصادی خوبی با دولت ایران دارد و همواره خواهان حل مسالمت آمیز مسئله هستهای ایران بوده است.
این کشور روز جمعه هشتم مرداد ماه (30 ژوئیه) اعلام کرد که با تحریمهای شدید اتحادیه اروپا علیه ایران موافق نیست و از تصمیم ایران برای مذاکره با غرب بر سر تبادل سوخت هستهایاش استقبال میکند.
اتحادیه اروپا چهارم مرداد ماه (26 ژوئیه)، رسما تحریمهای جدید علیه ایران را با هدفگیری بخشهای تجارت خارجی، سیستم بانکی و انرژی ایران به تصویب رساند.
این تحریمها که به دنبال موافقت اولیه رهبران اتحادیه اروپا در ماه ژوئن اخیر انجام شد، جدیدترین اقدام جامعه بینالمللی در تلاش برای متوقف کردن برنامه هستهای ایران محسوب میشود.
چین همچنین از دولت آمریکا به خاطر تحمیل تحریمهای جدید علاوه بر تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، انتقاد کرد و گفت آمریکا نباید یک جانبه و خارج از مصوبات شورای امنیت قدم بردارد.
اما رابرت اینبورن از دولت چین خواست که در سیستم بینالمللی مسئولیت پذیر باشد. وی در عین حال مسئولیت چین را در پیروی از مفاد قطعنامه شورای امنیت علیه ایران و سوء استفاده نکردن از محدودیتهای ناشی از تحریم، گوشزد کرد.
مقامات آمریکایی معتقدند که شرکتهای چینی با وجود مقررات تحریمهای جدید علیه ایران، باز هم «بیپروا» در صنایع نفت و گاز ایران سرمایهگذاری میکنند.
چین در سالهای گذشته، شکافهایی را که بهدلیل اعمال تحریمهای بینالمللی در بخش انرژی ایران بهوجود آمده، پر کرده است. در سال 2009، ایران و چین با تجارت دوجانبهای به ارزش 21.2 بیلیون دلار درمقابل تجارت 14.4 بیلیون دلاری در سه سال گذشته آن، شریک تجاری برتر هم شدند.
به باور تحلیلگران اقتصادی، تحریمهای غرب راه را برای شرکتهای چینی باز کرد تا در سال گذشته بهطور مستقیم 13درصد (معادل 7.9 میلیارد دلار) از واردات ایران را به خود اختصاص دهند.
چین به دور چهارم تحریمهای شورای امنیت درمقابل برنامه هستهای ایران رای مثبت داد اما همواره از قدرتهای جهانی خواسته است که به راههای دیپلماتیک در حل بحران اتمی ایران بیاندیشند.
سرمایهگذاری 40 میلیارد دلاری
دو روز پیش معاون وزیر نفت میگوید که چین حدود 40 میلیارد دلار در بخش نفت و گاز ایران سرمایهگذاری کرده است.
خبرگزاری فرانسه به نقل از حسین نقرهکار شیرازی، معاون وزیر نفت در امور بینالملل نوشت که صادرات نفت ایران به چین در شش ماه اول سال 2010 میلادی در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته، 30 درصد کاهش داشته است.
معاون وزیر نفت در امور بینالملل همچنین در گفتوگو با خبرگزاری مهر گفته است: حجم مشارکت شرکتهای مختلف چینی در صنایع بالادستی نفت و گاز ایران حدود 29 میلیارد دلار است.
به گفته آقای نفرهکار شیرازی، چین در بخش صنایع پایین دستی نفت، گاز، پتروشیمی، پالایشگاهسازی و خطوط لوله نفت و گاز ایران در شرایط کنونی در حال انجام حدود 10 میلیارد دلار پروژه است.
به گفته این مقام مسئول در وزارت نفت جمهوری اسلامی، چین پیشنهادات زیادی را درجهت مشارکت در ساخت هفت پالایشگاه جدید در ایران مطرح کرده است.
چین؛ تشنه نفت خام
تحلیلگران چینی از تحریمها علیه ایران نگرانند زیرا این شرایط بر روابط اقتصادی این کشور با ایران تاثیر منفی گذاشته است.
زو ویلی، استاد و کارشناس خاورمیانه دانشگاه مطالعات بینالملل شانگهای میگوید که بازرگانان چینی و ایرانی برای قرنها در مسیر جاده ابریشم با یکدیگر تجارت داشته و هیچ مشکلی نداشتهاند.
به باور این کارشناس خاورمیانه، روابط ایران و چین با بحران هستهای تهران محک زده میشود اما هرگز از بین نخواهد رفت.
جستوجو برای یافتن منابع بلند مدت و ثابت نفت، اولویت دولت چین بوده است و ایران یکی از مهمترین منابع نفتی است.
ایران حدود 14 درصد نفت خام مورد نیاز چین را تامین میکند؛ بنابراین اگر جامعه بینالملل تصمیم بگیرد که تحریمها را شدیدتر و صادرات نفت ایران به چین را متوقف کند، این کشور آسیبپذیر خواهد شد.
کوئی شیائوفنگ، تحلیلگر حوزه نفت میگوید: اگر جلوی صادرات نفت ایران گرفته شود چین و دیگر کشورهای جهان برای تامین نفت مورد نیاز خود به دست و پا خواهند افتاد و قیمت نفت بالا خواهد رفت و این وضعیت برای چین و آمریکا و هرکشور واردکننده نفت وضعیت خوبی نخواهد بود.