روزنامه گاردین چاپ لندن، روز گذشته (يکشنبه 29 اگوست) در یادداشتی به قلم حیدر الخویی، به بررسی نفوذ ایران در عراق و تصوراتی که در اين زمینه وجود دارد، پرداخته است.

روزنامه گاردین، چاپ لندن، روز يکشنبه 29 آگوست، در یادداشتی به قلم حیدر الخویی به بررسی نفوذ ایران در عراق و تصوراتی که در اين زمینه وجود دارد، پرداخته است.

به نوشته گاردین، بسیاری فکر می‌کنند که ايران بزرگ‌ترين استفاده را از جنگ عراق برده، اما این افراد فراموش می‌کنند که عراق اکنون صاحب دمکراسی شده است.

بنابر این یادداشت، نیروهای آمریکایی و متحدان آن، با سرنگون کردن صدام حسین، یکی از بزرگ‌ترین دشمنان ایران را از میان برداشته‌اند و حکومتی شيعه را در بغداد جايگزین حکومت او ساخته‌اند.

گاردین می‌گوید که بیشتر تصور می‌شود که ایرانی‌ها از دخالت در امور عراق دست‌بردار نیستند و خلا قدرت، که دولت آمریکا در عراق ايجاد کرده، به آنها فضای کافی می‌دهد تا در آنجا جولان دهند.

به نوشته گاردین، در دوران حکومت صدام حسین، چند حزب سياسی شيعه در ایران شکل گرفته و اعلام موجودیت کرده‌اند يا در اين کشور در امنیت کامل بوده‌اند.

نویسنده همچنین از قول مدعیان می‌نویسد که ایران با فراهم‌کردن اسلحه، آموزش نظامی و ميليون‌ها دلار پول برای اين گروه‌ها، به آنها برای کسب قدرت سياسی در عراق بعد از سقوط حکومت بعثی‌ها کمک کرده است.

به گفته همان مدعیان، آمریکایی‌ها بیش از ميلياردها دلار صرف جنگ در عراق کرده و چهار هزار رنفر از نیروهايشان را از دست داده و اعتبار سیاسی‌ خود را در منطقه خدشه‌دار کرده‌اند و از کنترل ثروث نفتی عراق عاجز هستند. بر مبنای اين ادعا، ايرانی‌ها در بازی شطرنج با آمریکا، آنها را مات کرده‌اند.

اما به نوشته گاردین، حامیان اين ادعا يک موضوع مهم و حياتی را فراموش می‌کنند و آن دمکراسی است که عراق صاحب آن است و ايران از آن بی‌بهره مانده است.

به باور نویسنده گاردین، ايران می‌تواند اسلحه و پول در اختیار گروهای عراقی قرار دهد، اما در نهایت اين کاغذهای رای هستند که تصمیم می‌گیرند چه کسی بر سر قدرت بماند و چه کسی کنار رود نه گلوله‌ها. مسائل امنیتی، می‌تواند باعث بی‌ثبات شدن قدرت سياسی در عراق شود اما به اعتقاد او اکنون این مردم عراق هستند که حرف آخر را می‌زنند.

در ادامه این گزارش تاکید می‌شود که اين درست است که انتخابات اخیر در عراق، بی نتيجه بوده و هيچ برنده مشخصی نداشته اما نگاه دقیق به تعداد رای دهندگان نشان می دهد که ايران برنده آن نبوده است.

مجلس اعلای اسلامی عراق که متحد وفادار ايران است، واژه «انقلاب» را از عنوان حزب خود حذف کرده است چرا که اين واژه خیلی بار ايرانی داشته است. اين حزب در انتخابات اخیر، توانست از میان 325 صندلی مجلس، تنها 20 صندلی را به خود اختصاص دهد.

طرفداران مقتدا صدر نیز، که بهترین دوستان ايران به شمار می‌روند، تقریبا همین میزان صندلی در مجلس کسب کرده اند.

گاردین می‌گوید که در کنار دمکراسی، تئولوژی (الهیات) نيز یکی دیگر از عواملی است که به ما اطمینان می‌دهد عراق هرگز تحت کنترل ايران نخواهد بود. نويسنده آنگاه به اختلاف تفکر حاکم بر حوزه علمیه قم و حوزه علمیه نجف اشاره می‌کند و می‌نويسد: روحانيون عراقی، بر اين باورند که آنها نمی‌تواند همان قدرت سياسی را که همتاهای آنها در ايران از آن بهره می‌برند، داشته باشند.

همچنین وقتی آيت‌الله علی سيستانی، مرجع تقلید بزرگ شيعيان در عراق، در تابستان 2004 دچار بيماری شد، برای درمان به ایران سفر نکرد.

نويسنده این یادداشت همچنین به برخورد ارتش عراق تحت فرماندهی فياد علوی و نوری المالکی با نیروهای شبه نظامی طرفدار ايران در بغداد و استان‌های امن جنوبی عراق اشاره می‌کند و می‌گوید که نيروهای شبه نظامی حامی ايران، سرانجام مجبور شدند که مذاکره کنند و اسلحه‌هايشان را زمین بگذارند.

همچنین نوری المالکی، سياستمدار شيعه عراقی که روابط دوستانه تاريخی با ایران دارد، بر اثر فشار آمریکا مجبور شد، شورشیان ارتش مهدی، متعلق به مقتدا صدر را در بصره تارو مار کند.

به باور نويسنده گاردین، ايران و بیشتر همسایه‌های نزدیک این کشور، وابستگی‌های فرهنگی، مذهبی و اقتصادی با عراق دارند اما هيچ کدام نمی‌توانند سياست خود را بر بغداد اعمال کنند.

سياستمداران و فرماندهان نظامی آمریکایی در ماه‌های گذشته، بارها ایران را متهم به دخالت در امور عراق و تحریک علیه نیروهای آمریکایی و بريتانيایی در اين کشور کرده‌اند.

چندی پیش، ژنرال ری اودیرنو، فرمانده نیروهای آمریکایی در عراق ادعا کرد که ایران ازطریق کمک‌های مالی و آموزش نظامی به گروه‌های شیعه افراطی، به بی‌ثباتی در کشور همسایه خود، یعنی عراق دامن می‌زند.

وی در گفت‌وگو با سی.ان.ان گفته بود که ایران نمی‌خواهد عراق تبدیل به یک کشور دموکراتیک قدرتمند شود و ترجیح می‌دهد که همسایه خود را «دولتی ضعیف» تصور کند. ژنرال اودیرنو پیشتر مدعی شده بود که تهدید شبه نظامیان وابسته به ایران علیه نیروهای آمریکایی مستقر در خاک عراق بیشتر شده است.

به ادعای اين ژنرال آمريکایی، این شبه نظامیان برای حمله به نیروهای آمریکایی مستقر در عراق در خاک ایران «آموزش‌های نظامی ويژه» دیده‌اند.

فرمانده ارتش آمریکا در عراق از گروه شبه نظامی شیعه «خطیب حزب‌الله» نام برد و به گفته او این گروه در تدارک حمله به نیروهای آمریکایی است که توسط سپاه پاسداران آموزش دیده است.

از سوی دیگر، هوشیار زیباری، وزیر خارجه عراق نیز ایران و ترکیه را متهم کرد که تمایلی برای تشکیل دولت مردمی در این کشور ندارند. به گفته هوشیار زیباری، دو کشور ایران و ترکیه اجازه استقرار دولت در عراق را نمی‌دهند.